Eén van de opmerkelijke fenomenen in de geschiedenis van de burgerluchtvaart is de voorliefde van vele reizigers voor tomatensap. Er kunnen voor deze vreemde culinaire voorkeur van de passagiers volgens Steven Jackson, journalist bij de nieuwssite Networks.org, echter een aantal wetenschappelijke verklaringen naar voor worden geschoven.
“De Duitse luchtvaartmaatschappij Lufthansa kwam enkele tijd geleden al tot de vaststelling dat zijn passagiers jaarlijks meer dan 200.600 liter tomatensap verbruikten,” merkt Jackson op. “Daarmee was tomatensap aan boord van de vliegtuigen van de maatschappij bijna even populair als bier, dat door de Duitsers nochtans als een nationale drank wordt bestempeld.”
“Om die opmerkelijke voorliefde van vliegtuigpassagiers voor tomatensap te verklaren, besliste Lufthansa aan het Duitse onderzoeksinstituut Fraunhofer Society de opdracht te geven om een onderzoek naar de achterliggende motieven van de reizigers uit te voeren.”
De onderzoekers van de Fraunhofer Society plaatsten een groep proefpersonen in een vluchtsimulator, bestaande uit de passagiersruimte van een oude Airbus. “Alle vluchtomstandigheden werden tot in de kleinste details nagebootst,” merkt Ernst Derenthal, catering-verantwoordelijke van Lufthansa, op.
“Onder meer de cabinedruk werd aangepast aan een daadwerkelijk verblijf op grote hoogte, terwijl ook turbulenties en het geluid van de vliegtuigmotoren werd nagebootst. Over de ramen van het vliegtuig werden zelfs foto’s van een blauwe lucht en wolken geplakt. Achteraf werd bij de passagiers een evaluatie gevraagd van de voeding en dranken die ze aan boord geserveerd hadden gekregen.”
“Daarbij bleek dat de proefpersonen quasi unaniem aan het tomatensap een betere smaak toewezen tijdens de fictieve vlucht dan in een normale omgeving,” geeft Derenthal aan. “Vastgesteld werd dat tomatensap in normale omstandigheden niet bijzonder verfrissend werkt, maar op grote hoogte wordt dat helemaal anders.”
“De drank krijgt in die omstandigheden een zuurdere en minerale smaak en toont zich bijzonder verfrissend. Dat heeft vooral te maken met de lage druk, waardoor het bloed minder zuurstof krijgt en de zintuigen voor geur en smaak ongevoeliger worden. Ook het slijm in de neusholtes zet door die lagere druk uit, waardoor het smaakvermogen nog meer wordt gehinderd.”
“Bovendien creëren de meeste maatschappijen aan boord van de vliegtuigen een lage vochtigheidsgraad,” zegt Derenthal nog. “Dat zorgt voor een uitdroging van de neus en de mond, waardoor het smaakvermogen nog meer wordt aangetast. De symptomen kunnen vergeleken worden met een verkoudheid. Het wordt minder gemakkelijk om zoet en zout te smaken.”
“Daardoor proeft voedsel aan boord van een vliegtuig meestal flauw. Tomatensap vormt daarop echter een uitzondering en blijkt op grote hoogte zelfs beter te smaken. Daardoor zou de passagiers sneller geneigd zijn om bij het cabinepersoneel tomatensap te bestellen.”
“De meeste passagiers weten echter vooraf niet dat hun tomatensap aan boord van het vliegtuig beter zal smaken,” merkt de catering-verantwoordelijke op. “Er diende dan ook nog een andere reden te zijn voor de voorliefde voor het product.” Uit observaties en gesprekken met het cabinepersoneel bleek volgens Derenthal dat iedere passagier een eigen motivatie heeft om naar tomatensap te vragen.
Sommigen bleken te ervaren dat de drank voor een gevuld gevoel in de maag zorgde, terwijl anderen van mening waren dat het tomatensap helpt tegen misselijkheid. De meeste passagiers bleken echter voor tomatensap te kiezen omdat de drank beschikbaar is.
“Men mag niet vergeten dat de meeste passagiers vooraf helemaal niet hebben nagedacht over hun consumptie,” verduidelijkt Derenthal. “Wanneer het cabinepersoneel de bestellingen komt opnemen, wordt dan ook vaak gekeken naar de andere passagiers. Omdat er een relatief grote kans is dat die andere reizigers voor tomatensap hebben gekozen, is er ook een aanzienlijke waarschijnlijkheid dat die keuze wordt gekopieerd.” (mah)
