Nadat vier van de vijf Arizonapartijen zich positief hadden uitgesproken na een gesprek met preformateur Bart De Wever (N-VA), was het wachten op Vooruit. De socialisten kwamen na een onderhoud met het partijbestuur maar buiten met een ‘ja’: ze willen de formatiegesprekken aanvatten.
In het nieuws: Ook Vooruit wil een volgende fase ingaan, nadat de andere partijen er al uit waren.
- Na het overleg binnen de partij kwamen huidig voorzitter Melissa Depraetere (Vooruit) en toekomstig voorzitter Conner Rousseau (Vooruit) naar buiten met een verklaring. “We hebben vandaag gezien dat er openingen zijn. We willen de gesprekken daarom een eerlijke kans geven. Ik denk dat de mensen dat van ons verwachten”, sprak Rousseau.
- “We gaan nu aan tafel gaan, maar we zullen ons natuurlijk niet laten kennen. We gaan met hand en tand onze standpunten verdedigen om tot een goed akkoord te komen”, verduidelijkte hij, waarbij de boodschap van Vooruit dezelfde bleef als de afgelopen weken. De partij blijft vurig pleiten voor belastingen op vermogen en wil geen besparingen in de gezondheidszorg.
- Eerder op de avond verlieten de andere partijen de vergadering in opperbeste stemming. Een doorbraak hing in de lucht. “Er is een opportuniteit en laten we die nu vooral gebruiken. Mensen verwachten van ons dat we samenwerken. Als iedereen constructief samenwerkt, is er misschien wel een kans op een historisch snel akkoord”, liet cd&v-voorzitter Sammy Mahdi verstaan.
- Bij Georges-Louis Bouchez (MR) was te horen dat Vooruit geen garanties kreeg inzake hun standpunten. “Bij onderhandelingen geef je op voorhand nooit inhoudelijke garanties. Dat is normaal. Er zijn wel mogelijke overeenkomsten en mogelijke problemen op tafel gelegd”.
- N-VA-kopstuk Jan Jambon sprak van “een cruciaal moment”. “Ik denk dat het doenbaar is”, zei hij over het vormen van een regering en een volgende stap in de formatie.
Opgemerkt: Zo snel als het begonnen is, kan het ook afgelopen zijn.
- Geen keiharde garanties voor Vooruit , dus. Rousseau waarschuwt alvast: “Ons bureau heeft ons het mandaat gegeven tot een inspanningsverbintenis. Dat betekent ook dat als de inspanningen niet eerlijk verdeeld worden, als er wél wordt kapot bespaard, dat we de onderhandelingen zullen verlaten.”
- Tegelijk moest hij wel toegeven dat de andere vier partijen zich bereid hadden getoond tot toegevingen. Zo zou N-VA afzien van grondige besparingen in de gezondheidszorg en toont De Wever zich bereid om te zorgen voor meer koopkracht, met name voor de lage lonen. “Dat is een heel belangrijk signaal om onze linkse hand uit te steken, om het land op orde te krijgen”, aldus Rousseau.
- Daarbij was voor Vooruit ook de taal belangrijk. “Vooruit heeft geen plaats in een centrumrechtse regering”, vond Rousseau eerder. Opvallend was dan ook dat De Wever dinsdag opeens sprak van een “sociaal-economische relanceregering”. Met andere woorden: geen ‘besparingsregering’ maar een ‘herstelregering’.
Geen garanties voor vermogensbelasting
Om te volgen: De vermogensbelasting die Vooruit wil, is nog niet afgesproken.
- Vooruit stapt dus weifelend in de formatiegesprekken, want volledige zekerheid naar de achterban is er niet. “Er zal aan de begroting moeten worden gewerkt, en dat kan alleen maar als we naar de grote vermogens kijken”, vindt Depraetere. Maar Rousseau merkte op dat maar “drieënhalf van de vijf partijen” daar al zijn fiat voor gaf.
- Vooral MR is tegen belasting op vermogens en nam “de bescherming van de vrucht van de arbeid” op in zijn partijprogramma. Toch zou De Wever een vermogensbelasting op tafel willen leggen bij de onderhandelingen, wist Rousseau te vertellen. Vooruit ziet daar dus een opening in. Nog volgens Rousseau “stelde MR plots geen veto meer toen gezegd werd dat er een inspanning van de grootste vermogens moet komen”.
- Of die opening groot genoeg is, zal moeten blijken. De socialistische vakbond ABVV reageerde uiterst voorzichtig. “De ene helft van het kader zegt dat we moeten meedoen en de andere helft zegt van niet”, aldus Rousseau.
- Miranda Ulens, de topvrouw van het ABVV, verduidelijkt het standpunt: “Wij zullen oordelen op basis van de sociale elementen in het regeerakkoord. Onderhandelen kan wel, maar dan op basis van het verkiezingsprogramma”.
- Met Vooruit aan boord begint de opdracht van Bart De Wever pas echt. Hij wordt om 10 uur bij koning Filip verwacht. Vermoedelijk komt hij buiten als formateur. Daarna zullen de inhoudelijke onderhandelingen pas echt van start gaan.
