Topclubs als Juventus en PSG brengen hun eigen cryptomunt op de markt waarmee supporters kunnen stemmen over allerhande clubzaken. Leiden de voetbalmunten tot de doorbraak van cryptogeld?

Na elk doelpunt van de Italiaanse grootmacht Juventus in het eigen stadion knalt voortaan ‘Song 2’ van Blur door de boxen. Dat beslisten de supporters in het bezit van ‘fan tokens’ via een stemming met blockchain-technologie. Bij de Franse kampioen PSG zullen de houders van zo’n digitale clubmunt straks kunnen beslissen over hoe de kapiteinsband en de ploegbus er uit moet zien.

Juventus en PSG gaan voor hun clubmunten in zee met Socios.com. Dat Maltese sportentertainmentbedrijf werpt zich op als de marktleider in het domein van sportgerelateerde tokens, met ook AS Roma, Atletico Madrid, Galatasaray, West Ham United en het eSportsbedrijf OG als klanten. De Franse internetondernemer Alex Dreyfus, die eerder actief was in de pokerwereld, is de stichter-CEO. Hij haalde onder meer zijn landgenoot Xavier Niel, de schatrijke telecomtycoon, aan boord als investeerder.

2 euro per stuk

Hoe werkt het concreet? De drie grootste spelers, Juventus, PSG en Atletico Madrid, brengen elk 20 miljoen tokens op de markt via wat officieel een ‘fan token offering’ (FTO) heet. Een token kost ongeveer 2 euro.

De fan koopt zo’n token niet rechtstreeks, maar met de cryptomunt chiliz als tussenschakel. Via een klassieke kredietkaartbetaling op de smartphone-app van Socios.com koopt hij eerst een pakket chiliz-cryptomunten, waarmee hij fan tokens naar keuze kan kopen. Chiliz is ook een geesteskind van Dreyfus.

De clubs geven de munthouders stemrecht over supporter-gerelateerde kwesties. ‘De duizenden Juventus-fans die via de fan tokens het doelpuntlied gekozen hebben, schreven geschiedenis’, verklaarde Dreyfus in een persbericht. ‘Ze gaven hun mening door blockchain en cryptogeld te gebruiken. Dit illustreert hoe fan tokens en ons platform de drijvende kracht kunnen worden in het mainstream maken van blockchain-technologie.’

Het Turkse Galatasaray belooft zijn munthouders ook VIP-tickets, toegang tot de trainingen en deelname aan exclusieve prijzenwedstrijdjes.

Pokémon Go

Vijf clubs (Juve, PSG, Atletico, AS Roma en Galatasaray) geven in deze lanceringsmaand duizenden tokens gratis weg, via een augmented reality-spelletje dat afgekeken is van Pokémon Go. Supporters kunnen met hun smartphone in de straten op jacht gaan naar de gratis tokens.

Chiliz doet daar een schepje bovenop door ook honderdduizenden chiliz-munten gratis weg te geven via het spelletje. Het gaat om een typisch voorbeeld van ‘gamification’, waarbij gebruikers met moeilijke technologie kennismaken via een leuk spelletje.

Alternatief voor Facebook

Crypto-expert Cedric Loyens van consultancybureau Capco vindt de opkomst van fan tokens een interessante ontwikkeling. ‘Terwijl we ons nog altijd vragen stellen over de ‘use case’ voor bitcoin, die voorlopig vooral als speculatieve belegging dient, heb je met de voetbalmunten meteen concrete toepassingen op het vlak van ‘community building’, zoals stemmingen en spelletjes.’

‘De vraag is wel waar je de grens van het soort beslissingen legt. Een club als Juventus is ook beursgenoteerd en een token is lang niet hetzelfde als een aandeel. Ik vermoed dat de belangrijke beslissingen voor de aandeelhouders voorbehouden blijven. De tokens zijn wel een goede manier om fans die niet vermogend genoeg zijn om aandelen te kopen, toch bij de club te betrekken.’

Volgens Dreyfus zijn fan tokens een veel effectiever middel voor clubcommunicatie dan sociale media. ‘Misschien worden we voor de clubs wel een alternatief voor Facebook’, zegt de Fransman in een van zijn online uitlegsessies. ‘De club heeft geen derde partij als Facebook meer nodig om de meest geëngageerde fans te vinden en te bereiken en weet dankzij de blockchain bovendien precies met welke supporter hij in contact staat.’

De lancering van de cryptomunten is meer dan louter marketing, bevestigt Loyens. ‘Er zit ook een kostenlogica achter, want een cryptomunt opereert meteen op wereldschaal. De club kan via de blockchain makkelijk de identiteit van de supporter in pakweg China verifiëren, terwijl dat via traditionele weg een heel karwei zou zijn.’

Handel in clubmunten

Socios.com legt in deze fase nog de nadruk op de verwerving van de clubmunten, maar in een volgende fase zal het platform ook marktplaatsen organiseren waar de clubmunten doorverkocht kunnen worden. De fan tokens kunnen zo tot volwaardige, verhandelbare cryptomunten uitgroeien. Ze hebben overigens al van bij de start hun eigen handelscode, zoals $JUV of $PSG, meegekregen.

Het wordt bij dat alles uitkijken welke impuls de achterliggende pasmunt chiliz zal krijgen. Dat is vooralsnog een kleine speler in cryptoland die niet eens tot de honderd populairste cryptomunten behoort. Haar totale marktwaarde is momenteel beperkt tot 28 miljoen dollar, tegenover 165 miljard voor bitcoin en 19 miljard voor nummer twee ethereum.