Tom Van Grieken zoekt het duel met Bart De Wever (N-VA). Hij valt de N-VA-voorzitter aan, net daar waar hij in het verleden zo voor werd geroemd: zijn strategisch vernuft. Van Grieken verwijt “de opperstrateeg van N-VA” net “een hele zwakke strategie te voeren”, als het gaat over Vlaamse onafhankelijkheid. “Hoeveel tactieken en manoeuvres heeft hij al niet gelanceerd, die daarna nooit verwezenlijkt zijn?”, zo haalt hij uit, onder meer naar het initiatief van N-VA om met Franstalige lijsten te komen. “Hij rekent dus enkel nog op de linkerzijde in Wallonië om confederalisme te forceren. Wie gelooft dat?” Bij N-VA reageert men scherp. “De Vlaams Belang-strategie is de infantiliteit zelve.Vanuit Vlaanderen de Walen een deadline van vijf jaar geven om een deal te sluiten… Alsof de Franstaligen ook maar een millimeter gaan bewegen dan.” Het is een opvallende discussie, net op het moment dat in de peilingen Vlaams Belang definitief weggedemarreerd lijkt: de plek als grootste partij is een zekerheid, op een verkiezingscongres in Gent spatte het zelfvertrouwen ervan af. Tegelijk geen softere boodschap bij het Belang, ze blijven hameren op hun kernthema: migratie. Later in de campagne pakt Van Grieken nog uit met een nieuw boek ‘De Migratiestop’. Tegelijk blijft Filip Dewinter (Vlaams Belang) wel in het nieuws komen met zijn Chinese connectie.
In het nieuws: “Immigratie is de olifant in de kamer voor al die andere partijen, waar ze liever niet over praten.”
De details: Vlaams Belang gaat niet milder, zoals voorbeeld Geert Wilders met zijn PVV in de Nederlandse campagne wél deed. Het thema blijft migratie, de komende weken pakt Van Grieken ook uit met een nieuw boek, net over dat thema. Van het centrum opzoeken is geen sprake.
- “Een stem voor de N-VA, ook federaal, is een stem voor Franstalig links. Een stem voor de N-VA is dus een weggegooide stem.” Met zichtbaar veel genoegen draaide Tom Van Grieken de logica van N-VA en Bart De Wever helemaal om, voor een enthousiaste zaal vol Vlaams Belangers.
- Nu zijn Belang-congressen traditioneel wel altijd al opzwepend, zeker in de aanloop naar verkiezingen krijg je de sfeer van een voetbalmatch bij de traditionele achterban. Tegelijk kan niemand er omheen dat in Gent het zelfvertrouwen helemaal in het zenith staat: Vlaams Belang surft naar een electorale triomf, zo is het aanvoelen van iedereen in de zaal.
- Bij een nieuwe peiling van VTM en HLN.be klokten Van Grieken en co af op 27,4 procent, terwijl N-VA net boven de 20 procent eindigde, met 20,4. “De kaarten liggen goed, maar het is nog niet gelopen”, probeert Van Grieken de boot nog wat af te houden, maar tegelijk mag die eerste plek hen niet meer ontsnappen, zo is het gevoel.
De essentie: Vlaams Belang wil De Wever net daar ‘pakken’ waar hij altijd sterk stond, de strategie.
- Meteen was dus wel opvallend dat Van Grieken expliciet het duel zocht met De Wever, over ‘strategie’. Hij haalde op zijn congres uit naar de N-VA-voorzitter, en liet niet na dat ook netjes aan de pers te signaleren. Vlaams Belang wil immers net op een ‘sterkte’ van de N-VA’er de aanval plaatsen: dat zijn strategie niet langer deugt.Meermaals noemde hij De Wever schamper “de opperstrateeg” op zijn congres.
- “Ik vind De Wever een zeer belezen politicus, maar helemaal niet de briljante strateeg die hij dan volgens anderen is. Zijn strategie is al jaren toch om vragen bij te stellen. Al vanaf dat hij zijn ‘confederalisme’ lanceerde, in 2014, heb ik al gezegd dat dat niet mogelijk is. En geen één van zijn plannen blijkt ondertussen ooit de waarheid te worden”, zo legt Van Grieken uit.
- Kop van Jut is het nieuwste offensief van N-VA, om over de taalgrens met kieslijsten te komen. “Welja, weer zo’n strategie. De Wever heeft er geen probleem mee om de MR te verzwakken. Bij de voorstelling van zijn lijsten zegt hij letterlijk dat hij enkel nog rekent op de linkerzijde om zijn confederalisme te gaan onderhandelen. Hij legt dus het politieke lot van zijn partij in handen van de PS, Ecolo en PTB? Alsof die de geldstromen gaan stopzetten?”, zo haalt Van Grieken uit.
- Bij N-VA reageren ze scherp. “Toch wel wat ironisch dat net daarover Van Grieken uithaalt. Terwijl zijn eigen strategie de infantiliteit zelve is”, zo is op de partij te horen. Want Van Grieken herhaalde dit weekend wel dat “alleen een onafhankelijke Vlaamse republiek de oplossing is”, maar de vraag blijft hoe dat precies moet.
- Van Grieken wil werken met een “eenzijdige soevereiniteitsverklaring” of “Vlaamse onafhankelijkheidsverklaring”, zoals in het kiesprogramma staat, vanuit een Vlaamse meerderheid in het Vlaams Parlement. Eerder opperde hij dat die automatisch zou intreden in 2029, als er niet onderhandeld wordt. Maar tegelijk wil ook Vlaams Belang “geen revolutionaire avonturen”, die “wijzen we resoluut van de hand”, zo staat in het programma.
- “Vanuit Vlaanderen de Walen een deadline van vijf jaar geven om een deal te sluiten… Alsof de Franstaligen ook maar een millimeter gaan bewegen? En hoe denkt hij dan na die vijf jaar de onafhankelijkheid precies af te dwingen? Met zijn partij de federale belastingdienst bestormen om ze te verplichten het geld door te storten naar de Vlaamse overheid? Maar dan anderen dan wel “toogstrategie” verwijten…”, zo haalt men bij N-VA uit.
The Big Picture: Ondertussen lost Vlaams Belang haar kernthema allerminst.
- In de nieuwe peiling van VTM en HLN.be komt nogmaals het politieke isolement van Vlaams Belang naar boven: moet Vlaams Belang deel uitmaken van een volgende regering, stelde men als vraag. 47 procent is voorstander, maar evengoed 46 procent tegenstander: het verdeelt dus evenzeer de kiezers als het politieke landschap. Want opvallend: net 52 procent van de N-VA-kiezers is voorstander, ook daar verscheurt het dus in feite de eigen stemmers.
- Wie ervan uitging dat Van Grieken daarbij het draaiboek van Geert Wilders en diens PVV in Vlaanderen zou gaan toepassen, lijkt er ondertussen aan voor de moeite: bij Vlaams Belang is men niet van plan om de toon plots wat zachter te maken, of van kernboodschap te gaan switchen. Dat plots “anti-woke” de kern van het programma zou zijn en niet migratie: er wordt eens goed mee gelachen bij het Belang.
- Midden in de campagne komt voorzitter Van Grieken immers met een nieuw boek: ‘De Migratiestop’, waarin hij met een heleboel voorstellen werkt over zijn geliefde thema, de migratie. Zo blijft de Belang-motor draaien op dezelfde brandstof.
- Dit weekend nog greep de partij heftige rellen tussen de Turkse en Koerdische gemeenschap in Limburg aan, om het thema nog eens te benadrukken. “Wie de ganse wereld importeert, moet niet verbaasd zijn dat ook alle buitenlandse conflicten geïmporteerd worden”, zo stelde Van Grieken, terwijl zijn partij gretig de gewelddadige beelden verspreidde. Maar tegelijk merkt men bij het Belang op “dat de linkse partijen over elkaar rollen om het conflict tussen Israël en Palestina hier te importeren en op te poken”.
- De partij plant nog campagnemeetings in elke provincie, en komt traditioneel met een 1 mei-feest. Plus, er is nog een grote familiedag in Plopsaland, voor alle leden. En in het eerste weekend van juni wil de partij nog eens 2.000 mensen verzamelen voor een slot-evenement. Verwacht dus nog meer sfeer vanuit de Belang-spionkop.
Om te volgen: Filip Dewinter (Vlaams Belang) komt andermaal in opspraak over zijn connecties met China.
- Tegelijk blijft voor Vlaams Belang het verleden van kopstuk Filip Dewinter opduiken. Dewinter is voor de nationale verkiezingen naar het zijplan geduwd, en is lijstduwer op de Vlaamse lijst in Antwerpen. Maar voor de stad Antwerpen in oktober, blijft hij wel de lijsttrekker van zijn partij.
- Nu duiken nieuwe documenten op, bij Humo en Apache, die zwart op wit aantonen dat Dewinter betaald werd door de Chinezen voor zijn onkosten, die hij maakte om “contacten te leggen voor een internationale Chinese delegatie”.
- Spilfiguur in de zaak is Changchun Shao, een Chinese spion die in 2017 het land werd uitgezet. Toen kwam Dewinter ook tussen om dat te proberen te verhinderen. Maar nu blijkt dat het Vlaams Belang-kopstuk ook onkostennota’s indiende. Zo liet hij voor meer dan 1.000 euro lunches terugbetalen, onder meer om te gaan eten met Anke Van dermeersch (Vlaams Belang) en Jan Penris (Vlaams Belang). Dewinter zelf zegt dat de etentjes “niets met politiek te maken hadden”.
- Tegelijk ondertekent Dewinter ook brieven, op officieel papier van het Parlement als “Senior Political Advisor of Silk Road Peace Award Foundation”, een organisatie die later een dekmantel bleek voor Chinese spionage. Hij ontkent ooit zelf ‘politiek adviseur’ van de Chinezen geweest te zijn.
Pijnlijk: De Brusselse financiën worden internationaal afgestraft. Geen verrassing.
- Bij de Brusselse oppositie van de MR (die in de peilingen steeds groter wordt in de hoofdstad), maar ook bij N-VA en Les Engagés, kon het nieuws nauwelijks beter vallen: het Brussels Gewest kreeg dit weekend een stevige tik op de vingers.
- Het ratingbureau Standard & Poor’s verlaagt immers het Brussels Gewest van een AA- naar A+ als score voor de kredietwaardigheid. Dat betekent dat Brussel straks meer rente betaalt.
- Verwonderlijk is dat niet: de Brusselse financiën zijn een puinhoop. Het begrotingstekort schoot de afgelopen jaren door het dak, en de schuldgraad ging mee omhoog. En vooral: bij ongewijzigd beleid blijven die tekorten zich opstapelen. Er zal dus fors ingegrepen moeten worden, wil men bij het Brussels Gewest niet in de problemen komen.
- De schuldgraad van het Brussels Gewest dreigt immers te stijgen tot boven 205 procent ten opzichte van de inkomsten. Ter vergelijking: de Vlaamse schuld zit nu op zo’n 40 procent, en zou doorstijgen naar een maximumpiek van 60 procent. Komt daarbij dat het Rekenhof zelfs weigerde om de Brusselse begroting te beoordelen, omdat ze niet over de “nodige informatie beschikten”, de afgelopen jaren. Ook technisch was het dus kladwerk.
- Meteen kwam Brussels minister van Begroting Sven Gatz (Open Vld) met een persbericht dit weekend: “Die begroting is een collectieve verantwoordelijkheid van alle ministers”, zo duwde hij de zaak van zich af.
- Ook vanmorgen op Radio 1 herhaalde hij die uitleg. “Begroting is een collectieve verantwoordelijkheid. Ik hoef me niet weg te stoppen, maar een minister van Begroting heeft weinig vrienden. Sommige van mijn collega’s hebben nog altijd niet de urgentie door”, zo probeerde hij zich eruit te praten. “Het goede nieuws is dat iedereen wist dat de situatie ernstig was, maar dat het nu ook een verkiezingsthema wordt.”
Extra pijnlijk: De kabinetschef van Sven Gatz, Stefan Cornelis (Open Vld) moet voor de deontologische commissie van het Brussels Parlement verschijnen. Hij verdiende 272.148,24 euro, door politieke jobs te cumuleren: ver boven het wettelijke plafond.
- Uitgerekend nu komt het nieuws, via La Dernière Heure, dat de kabinetschef van Gatz in die Brusselse regering, Stefan Cornelis, wel erg royaal zijn boterham verdient met overheidsgeld. Want de Brusselaar blijkt naast kabinetschef bij Gatz, waar hij naar eigen zeggen “tussen de 150.000 en 200.000 euro bruto verdient per jaar”, ook zijn inkomsten als OCMW-voorzitter in Ukkel en als gemeenteraadslid daar, volledig te laten uitbetalen. Zo komt hij aan 272.148,24 euro per jaar, volgens La Dernière Heure.
- En dat is helemaal in strijd met de plafonds die de politiek zichzelf oplegde, voor politieke mandatarissen. Dat ligt in Brussel immers op 150 procent van het jaarlijkse brutoloon van een federaal Parlementslid, en komt op net geen 200.000 euro per jaar in 2022. Door de indexatie is het 228.000 euro in 2024, zo zegt de Cel Transparantie van de Brusselse administratie aan Bruzz.
- Het nieuws sloeg in als een bom, vooral omdat aan Franstalige kant ook MR-kopstuk Valentine Delwart de regels zou hebben geschonden. Maar zowel Delwart als Cornelis zijn nu doorverwezen naar de Deontologische Commissie van het Brussels Parlement. Die leed een slapend bestaan, maar moet nu opnieuw bijeenkomen.
- Cornelis zelf vecht volop de zaak aan. “Ik vind het schandalig dat mijn vergoedingen zomaar in de pers komen. Dit zijn privézaken“, zo reageerde hij initieel bij Bruzz.
- Aan deze nieuwsbrief klinkt het dat het “zijn democratisch recht is” om als kabinetschef aan de slag te zijn. Maar die job is “een professionele aanstelling, geen politiek mandaat”, zo stelt hij. “Het is dus niet correct om die bedragen op te tellen, en daar een gecombineerd gegeven van te maken.”
- “Ik kan evengoed geen kabinetschef zijn, maar de antiekmarkten afdweilen en daar inkomen uit halen, als ik wil verdienen. Telt dat dan ook mee? Die kwestie van cumuleren is allemaal besproken geweest bij het maken van de Brusselse ordinatie. Maar nu proberen PVDA en de groenen dat open te breken.”
- Dat het telkens toch om overheidsgeld gaat, ook als kabinetschef, wuift Cornelis weg als argument. Zijn vergoeding als OCMW-voorzitter wil hij ook absoluut niet laten vallen: “Ik vind toch dat er een zekere vergoeding moet staan tegenover het geleverde werk. Het is nu al maximaal een half loon, dus ze hebben mij afgetopt.”
Nog pijnlijker: De Brusselse liberalen hadden al een slechte reputatie.
- Begin dit jaar kreeg de Brusselse liberaal Vincent Riga (MR/Open Vld) al een onderzoek aan zijn been wegens “misbruik van overheidsmiddelen” van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC). Het ging daarbij over het gebruik van een peperdure BMW, tienduizenden euro’s aan restaurantbezoeken en torenhoge postzegelkosten.
- Riga had via een politieke benoeming het voorzitterschap van de vzw Ellips, een Brussels dienstencentrum voor ouderenzorg. Zo regelde men een wagen die zo’n 60.000 euro kostte, en voor 30.000 euro aan restaurantbonnen. Daarnaast waren er torenhoge telefoon- en internetrekeningen. Het onderzoek loopt.
Om te volgen: Het faillissement voor busbouwer Van Hool lijkt onvermijdelijk nu de reddingsplannen sneuvelen.
- Geen reddingslijn van de banken voor Van Hool. Die zijn met 200 miljoen euro aan leningen de grootste schuldeisers. Maar verschillende bronnen bevestigen: de banken gaan Van Hool de hand niet boven het hoofd houden.
- Die steun was nochtans een voorwaarde voor de Vlaamse regering om van zijn kant met financiële steun te komen, zo was al langer de lijn van minister van Werk Jo Brouns (cd&v).
- Dat Brouns daarbij suggereerde dat de banken daarbij het lot van Van Hool zouden bepalen, schoot bij Open Vld in het verkeerde keelgat. Maurits Vande Reyde (Open Vld): “Minister Brouns en de oppositie blijven hier een schimmenspel over spelen”. Het is volgens hem logisch dat de banken hun handen van Van Hool aftrekken en dat de Vlaamse regering daar niet verder in tussenkomt: “Banken nemen geen bedrijven over wanneer die laatsten hun leningen niet kunnen terugbetalen. Als ze dat wel zouden doen, was elke bank failliet.”
- En ook: “Dat de Vlaamse overheid dat dan maar allemaal ging doen, zoals door cd&v in de markt gezet werd en daarna luid overgenomen door de tandem Vlaams Belang/PVDA, heeft de werknemers meer kwaad dan goed gedaan”.
- Van Hool zelf zal vandaag met een persconferentie komen om meer duidelijkheid te verschaffen over de scenario’s die op tafel liggen. Daarna moet ook blijken welke eisen de kandidaat-overnemers stellen.
- Een faillissement voor Van Hool lijkt dus onafwendbaar, maar tegelijk hoopt de Vlaamse regering wel op een snelle doorstart: “Er liggen dossiers op tafel en er zijn ernstige kandidaten die geloven in de toekomst van Van Hool en die de gezonde activiteiten willen voortzetten”, geeft Brouns aan, op Radio 1.
- Een naam die daarbij eerder genoemd werd, is die van de West-Vlaamse ondernemer Guido Dumarey. Hij liet verstaan dat hij pas na het faillissement in Van Hool wil stappen, om zo de opgebouwde schuldenlast niet mee te hoeven nemen.
On the campaign trail (1): Jan Jambon (N-VA) verkoopt haast wanhopig ‘zijn’ Flanders Technology & Innovation.
- Vlaams minister-president Jambon kan tevreden zijn over zijn paradepaardje Flanders Technology & Innovation (FTI). Het tiendaagse tech-evenement wist dit weekend 33.000 mensen naar het Sportpaleis en de Lotto Arena te lokken, en sloot zo af met een totaal van 177.500 bezoekers.
- Met FTI hoopte Jambon een opvolger voor de oude Flanders Technology-beurzen te creëren, maar tegelijk is het voor hem ook een handig campagnemiddel om positief in de media te verschijnen, zo dicht tegen de verkiezingen.
- “De verschillende deelfestivals maakten tastbaar dat Vlaanderen wel degelijk een schitterende toekomst wacht, als we innovatieleider van Europa blijven. We kunnen een nog beter Vlaanderen afleveren aan onze kinderen en kleinkinderen”, zo jubelde Jambon in Het Nieuwsblad.
- Ook festivaldirecteur Dries Mahieu wil dat Flanders Technology & Innovation in 2026 terugkeert. De bedoeling is om er een tweejaarlijks evenement van te maken: “Vanaf de meet aan was het duidelijk dat dit geen eenmalig evenement moest worden, maar een langer durend en breed gedragen project.”
On the campaign trail (2): Krijgt DéFI, het historische FDF, nog wel lijsten voor mekaar in de rand rond Brussel?
- De burgeroorlog tussen oud-voorzitter Olivier Maingain (DéFI) en zijn opvolger François De Smet (DéFI) houdt maar niet op. Na een resem aan interne verzoeningsvergaderingen, nieuwe ‘algemene vergaderingen’ en daarna oprispingen en uithalen in de pers, heeft Maingain opnieuw toegeslagen.
- In La Libre pakt hij uit met nieuwe ‘bewijzen’ tegen de kabinetschef van De Smet, Abdullah Mohammad, die hij “antisemitisme en het flirten met extreemrechts” verwijt. Het gaat om oude posts van de man op Facebook, die meer dan aangebrand zijn. Meteen eist Maingain opnieuw het ontslag, stante pede, van de rechterhand van De Smet.
- Hoe het afloopt is niet echt meer van tel: zoals bij de Volksunie lijkt het voormalige FDF ondertussen compleet te imploderen, door het teveel aan burgeroorlog. Want onder meer in La Dernière Heure signaleert men “een compleet gebrek aan motivatie”, om nog verder te gaan met de partij. En dat met name in het historische gebied waar de partij electoraal altijd scoorde: in de Vlaamse randgemeenten rond Brussel.
- De malaise zit zo diep, dat dit wel grote gevolgen kan hebben. Want het is onduidelijk of de partij nog in veel gemeenten lijsten zal hebben voor de gemeenteraadsverkiezingen en of ze bijvoorbeeld in Vlaams-Brabant voor de Kamer nog een lijst zal kunnen indienen.