Na de verkiezingen lijkt het vormen van een volgende Vlaamse coalitie niet heel moeilijk te zijn. Zoals voorspeld kunnen N-VA, Vooruit en cd&v samen een regering vormen. Informateur Bart De Wever (N-VA) kan aan de slag. Maar wat met de mogelijke inhoud van het regeerakkoord?

In het nieuws: Met alle stemmen geteld, lijkt de Vlaamse regering geen moeilijke puzzel.

• Nu de stemmen zijn uitgebracht, weten we dat N-VA de grootste partij blijft. N-VA-voorzitter Bart De Wever is dan ook aan zet om een Vlaamse regering op poten te zetten. In het slotdebat op de VRT zei hij daarover dat hij “van pet moest wisselen” en refereerde meermaals aan het feit dat hij geen grote uitspraken wilde doen. Hij gaat als informateur met iedereen praten, klonk het.
• De zetelverdeling voor het Vlaams Parlement ziet er als volgt uit:
  • N-VA: 31 zetels (-4)
  • Vlaams Belang: 31 zetels (+8)
  • Vooruit: 18 zetels (+5)
  • cd&v: 16 zetels (-3)
  • Open Vld: 9 zetels (-7)
  • Groen: 9 zetels (-5)
  • PVDA: 9 zetels (+5)
  • Team Fouad Ahidar, die zich afscheurde van de Brusselse Vooruit, voornamelijk omdat hij zich niet kon vinden in het standpunt over onverdoofd slachten, haalde in Vlaanderen ook 1 zetel binnen
• Een rechtse regering met N-VA en Vlaams Belang komt op die manier 1 zetel te kort om een comfortable regering te vormen. Door het zware verlies van Open Vld houdt de huidige coalitie ook geen stand meer, die komt 7 zetels te kort.
• De meest logische piste lijkt een regering met N-VA, Vooruit en cd&v. Met 65 zetels is er een meerderheid, zij het nipt. 63 zetels is het absolute minimum. De mogelijke coalitie werd al de raketcoalitie gedoopt, naar de kleuren van een raketwaterijsje. Rood (Vooruit), oranje (cd&v) en geel (N-VA) samen.

Uitgelegd: Waarom het toch moeilijker is dan het lijkt.

• Het was al langer duidelijk dat zowel Vooruit als cd&v bereid zijn om in een Vlaamse regering te stappen met N-VA. Vooruit-voorzitter Melissa Depraetere gaf gisteren aan dat ze aan N-VA “duidelijk wil maken dat wij open staan voor constructieve gesprekken”. Maar tegelijk wil ze niet dat “gewone mensen” erop achteruitgaan. Besparingen in de zorg kunnen voor haar niet.
• Ook cd&v-voorzitter Sammy Mahdi wil praten met De Wever, maar ook hij wil niet besparen in de zorg, wat hij in het slotdebat verwoed probeerde duidelijk te maken aan Depraetere met een reeks handgebaren. “Iedere partij heeft haar voorwaarden”, zo stelde hij.
• De Wever van zijn kant haalde aan dat zijn standpunten na de verkiezingen “dezelfde zijn” als die ervoor. Niet samenwerken met het Vlaams Belang was iets wat hij in de campagne herhaaldelijk op tafel legde. Met de belofte van ‘goed en degelijk bestuur’ heeft hij dan ook de verkiezingen gewonnen.
• Het fameuze ‘signaal van de kiezer’ vraagt volgens De Wever wel om een rechtser beleid. “Het beleid was te links voor de Vlamingen. Dat hebben ze duidelijk getoond. En dat ga ik morgen als informateur niet vergeten”, verklaarde hij.
• Daardoor lijkt het in theorie een uitgemaakte zaak welke partijen kunnen en moeten samenwerken, maar kan de praktijk moeilijker zijn. Alle drie de partijen zullen water bij de wijn moeten doen om tot een evenwichtig akkoord te komen.

“Geen rechtse regering”

De eerste reacties: Ontslagnemend Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) wil “snel naar de inhoud kijken”.

• Jambon lijkt een dergelijke coalitie wel te zien zitten. “Aan elke formule zitten wel wat pro’s en contra’s. Maar in het verleden heb ik gemerkt dat een nipte coalitie soms beter aaneenhangt dan een waar de meerderheid heel ruim is en veel vrijheid is”, zegt hij tegenover Radio 1.
• Jambon wil zichzelf opvolgen als minister-president: “Als mijn partij denkt dat ik de persoon ben die dat moet doen, zal ik dat zeer graag doen”. Maar hij benadrukt dat hij eerst over de inhoud wil spreken, en dan pas over ‘de postjes’.
• Toch wordt verwacht dat De Wever eerst naar Vlaams Belang zal bellen, omdat die partij nu eenmaal de tweede grootste werd. Een werkbare coalitie tussen de twee is uitgesloten, maar De Wever en Van Grieken kunnen wel samen overleggen over een rechts eisenpakket dat ze op tafel kunnen leggen.
• Én dat dit moeilijk zal vallen bij de socialisten van Vooruit, werd ook al duidelijk door een reactie van Europees lijsttrekker Bruno Tobback (Vooruit). “Vooruit zal niet in een rechtse regering stappen”, zei hij vlakaf op Radio 1. “We zijn een constructieve partner en zijn bereid om samen te werken, maar dan wel vertrekkende vanuit onze eigen principes”.