Vlaams Belang schakelt een versnelling hoger, in hun profilering rond de coronacrisis. De partij duwde daarbij het mes diep in de wonde van N-VA en Open Vld, die onder zware federale druk toch een breder gebruik van het CST aanvaardden. Maar opvallend, Tom Van Grieken (Vlaams Belang) en co gaan deze keer wel erg ver: ze roepen horeca- en fitnesszaken op om doodleuk de wet niet te volgen, en geen controle op zo’n coronapas te doen.

In het nieuws: Vlaams Belang gaat lijnrecht in tegen de nieuwe regels.

De details: Een oproep tot burgerlijke ongehoorzaamheid volgt, als protest tegen “verkapte vorm van verplichte vaccinatie”.

• Een behoorlijk straf precedent, in de coronacrisis: de grootste partij van Vlaanderen (in de peilingen) roept op om de regels niet langer na te leven. Vlaams Belang ligt al langer op ramkoers met de andere partijen rond het coronabeleid: ze werpen zich net zoals uiterst rechts in Europa en de VS op als voorvechter van de vrijheid, en staan zeer sceptisch tegenover het verplichten van vaccins, of druk daarrond uitoefenen.
• In het Vlaams Parlement stak fractieleider Chris Janssens (Vlaams Belang) gisteren een tandje bij: “Ik roep de fitnessuitbaters en de uitbaters van horecazaken die nu al kampen met werkdruk en personeelstekort op: gebruik jullie gezond verstand. Ga geen burgers opdelen in A- en B-burgers. Ga geen politieagent spelen en zorg ervoor dat iedereen welkom is in uw zaak“, zo riep hij op.
• Volgens Vlaams Belang zou dat niet naleven van de nieuwe wet “pas echt vrijheid” zijn. “De Vlamingen moeten foert zeggen tegen de nieuwe pestmaatregelen die hen worden opgelegd omdat de cijfers slecht zijn in het multiculturele Brussel en in Wallonië. Stop die pasjesmaatschappij. Stop de stigmatisering van mensen die niet gevaccineerd zijn om welke reden dan ook en geef alle Vlamingen nu eindelijk voor eens en voor altijd hun beloofde vrijheid terug.”

De essentie: Vlaams Belang speelt in op het onderbuikgevoel, maar neemt wel een risico.

• Het ongenoegen dat bij een deel van de bevolking steeds groter wordt, over de aanhoudende crisismaatregelen, is iets dat Vlaamse Belang, met uitgebreide voelsprieten op sociale media, perfect aanvoelt. Al een tijdje voert het Belang ook campagne om de niet-gevaccineerden “niet als tweederangsburgers” te behandelen. De ironie dat dit voornamelijk niet-Belgen of mensen met buitenlandse roots zijn, ontgaat de partij: een kleine, vocale groep van anti-vaxxers, traditioneel in het rechtse kamp, stuwt mee die beslissing.
• Die strijd ging met de oproep van Janssens wel helemaal crescendo: manifest de wetten niet willen laten naleven omdat men “geen A- en B-burgers wil creëren”, is een precedent in de crisisaanpak. In het verleden protesteerde Vlaams Belang wel, bekritiseerden ze het beleid fel, maar een oproep tot burgerlijke ongehoorzaamheid is een volgende stap.
• Die wel erg harde houding is opvallend, omdat zeker in Vlaanderen de bereidheid om de maatregelen te volgen, en zich ook te laten vaccineren, uitzonderlijk hoog lag en ligt: met meer dan 80 procent van de hele bevolking zit men aan de top in Europa en de wereld. En ondanks het feit dat het ongenoegen toeneemt, stelde niemand in de politiek tot nu toe publiek voor om de regels aan de laars te lappen.
• Nochtans kon de oproep van Janssens vanop het spreekgestoelte in het Vlaams Parlement nauwelijks op reactie rekenen. Het makke halfrond reageerde niet, de ministers van de Vlaamse regering evenmin, op de opvallende oproep van Vlaams Belang. Die gelatenheid viel op.
• In Terzake was daarvan geen sprake bij N-VA-voorzitter Bart De Wever. Die viel Vlaams Belang frontaal aan over de oproep:
  • “Op het Overlegcomité was het heel eenvoudig: of u slikt als Vlaanderen het CST voor de horeca, of het is overal een mondmaskerplicht. Op dat moment moet je kiezen. Vlaams Belang, die wil dan een revolutie plegen? Het federaal Parlement met geweld bestormen? Ik weet niet wat ze willen doen?”
  • “Is Chris Janssens dan bereid om alle boetes te betalen, van de mensen die hij nu oproept om de wet niet na te leven? En het is bizar, Vlaams Belang die oproept om te doen wat in Brussel al gebeurt: een heel krakkemikkige toepassing van het CST, en nauwelijks handhaving. Dat soort bestuur in Vlaanderen, dat is niet mijn idee.”

De essentie: Vlaams Belang trapt zo hard het gaspedaal in, omdat N-VA kwetsbaar is.

• De N-VA is, na de beslissing van het Overlegcomité om alsnog in Vlaanderen de coronapas in te voeren in de horeca, een gewond dier. Dat de minister-president Jan Jambon (N-VA) zowel vooraf als nadien knullig en hoekig communiceerde, en helemaal niet duidde dat hij in de tang was genomen door het federale niveau, hielp zijn zaak niet. De buitenlandse reis die daar bovenop kwam, waardoor hij vanuit Dubai de zaak nooit in handen kreeg: het maakte het allemaal erger.
• Uiteindelijk moesten eerst ondervoorzitter Lorin Parys (N-VA) op Villa Politica, minister Ben Weyts (N-VA) in het Vlaams parlement, en tenslotte voorzitter Bart De Wever (N-VA) allemaal Jambon ter hulp komen, om de schade te beperken.
• “Jan is een hele sterke politicus. Maar in deze crisis speelt hij bijna zonder kaarten, laat staan dat hij de slagen nog zou mogen kunnen oprapen. Hij moet de schade beperken. Meer zit er ook echt niet in. Daarom wil ik ten opzichte van de achterban ook heel duidelijk zijn: je kan niet van iemand verwachten dat die iets binnenhaalt, wat hij niet kan halen. En de beeldvorming wordt uiteraard uitstekend door de Vivaldi-club gezet, waar hij voortdurend in dat soort valstrikken wordt gelokt”, zo moest De Wever duiden.
• Dat De Wever zo expliciet de ‘achterban’ aanspreekt, is wel van belang: zijn eigen troepen waren meer dan ontzet, en verrast bovendien, door de plotse beslissing om het CST in de horeca in te voeren. Nergens was dat op voorhand, in ‘preventieve communicatie’ al door de Vlaamse regering voorbereid. En zoals gezegd: Jambon zelf kon de meubelen communicatief niet redden.
• Bij N-VA haalde men gisteren systematisch de nieuwe pandemiewet aan, als bron van het kwaad: “Het Vivaldi-clubje heeft zelf die wet geschreven, en zo de democratie buitenspel gezet. Dan heeft die federale regering eigenlijk alle macht, zelfs over de deelstaatbevoegdheden.” Tijdens het Overlegcomité hing de dreiging van die wet, met concreet de invoering van de mondmaskerplicht, heel de tijd boven de vergadering, zo luidt de N-VA-versie van de bijeenkomst. En daarbij wordt volgens hen de Vlaamse regering “systematisch bij de bok gezet”, ook al zitten Open Vld en CD&V in beiden.
• Het onderliggend gevoel is en blijft bij N-VA, dat Vlaanderen onnodig werd gestraft door de Vivaldi-ploeg: “Vlaanderen heeft als regio 10 procent bezetting op intensieve zorgen, in Wallonië is het 15 procent, en in Brussel zit men op het alarmniveau van 25 procent. Voor de Vivaldi-club ga je dan in Vlaanderen ingrijpen. Wallonië en Brussel hebben niets moeten doen.”
• Een forse kater dus, opnieuw, voor N-VA, in de pandemieaanpak. Voor Vlaams Belang werd het meteen een hoogdag: de ‘communautaire’ analyse, waar onder meer Frank Vandenbroucke (Vooruit) op het Overlegcomité hard over uithaalde, werd de afgelopen 24 uur door Vlaams Belang nog meer aangeblazen. “Waarom moet de Vlaming met een vaccinatiegraad van 92 procent boeten voor de slechte vaccinatiecijfers in Wallonië en het multiculturele Brussel?”, zo herhaalde de partij systematisch.

De cijfers: Vaccins zijn de sleutel. Agoria wil ze nu verplichten aan werknemers.

• Interessant nieuws vandaag: een oproep van de technologiesector om de coronapas, of het Covid Safe Ticket te verplichten in bedrijven. Die sector, met 2.000 bedrijven en ruim 300.000 werknemers verenigd in Agoria, wil dat CST invoeren. “Als je je niet laat vaccineren of testen, vorm je een bedreiging voor je collega’s. Dat alleen al is een juridische basis voor ontslag”, zegt CEO Bart Steukers aan Het Laatste Nieuws.
• Dat zou meteen België op een pad brengen dat de VS en ook Italië al langer bewandelen: via de werkgevers eigenlijk een vaccin de facto verplichten. De grote vraag is natuurlijk of men op die manier de ‘onbereikten’ in Brussel en Wallonië, waar nog grote gaten zitten in de vaccinatie, zal aanspreken. Men kan ervan uitgaan dat die alvast niet massaal in de technologiesector aan de slag zijn.
• Dat de vaccins nochtans de oplossing zijn, toont een nieuwe berekening aan van Joris Vaesen, de man die met zijn covid-vaccinatie.be elke dag de percentages monitort.
  • Vandaag zijn over heel België al 8,6 miljoen mensen gevaccineerd, 2,9 miljoen nog niet. Daarbij zitten uiteraard ook kinderen onder de twaalf. Trek je die af, dan krijg je 1,4 miljoen niet-gevaccineerde volwassenen.
  • Vandaag liggen 614 mensen in het ziekenhuis door Covid. Daarvan zijn er 338 gevaccineerd, uit een groep van 8,6 miljoen dus en 276 niet-gevaccineerden uit een groep van 1,4 miljoen.
  • De kans om als niet-gevaccineerde dus in een ziekenhuis te liggen is vijf keer zo groot. Of erger gezegd: als die 276 zich wel hadden laten vaccineren, waren er 220 daarvan niet in het hospitaal beland.

Om te volgen: In Franstalig België wordt Chez Nous gelanceerd, een nieuwe poging om een extreemrechtse partij van de grond te krijgen.

• Het had wat voeten in de aarde, maar in Franstalig België heeft men een nieuwe “identitaire” partij, zeg maar gewoon extreemrechts. De nieuwe partij heeft ‘Chez Nous’ en wordt geleid door voorzitter Jérôme Munier en Gregory Vanden Bruel, beiden in het verleden actief bij de Parti Populaire van Mischaël Modrikamen.
• Dat het om een partij gaat uit de vijver van Vlaams Belang, het Rassemblement National (RN) in Frankrijk, of de PVV in Nederland, lijdt geen twijfel: bij de voorstelling waren Tom Van Grieken, de baas van het Belang, maar ook Jordan Bardella, een Europees Parlementslid en vicepresident van dat RN, de partij van Marine Le Pen, aanwezig.
• Opvallend dus dat Vlaams Belang er was, maar de partij wil dan ook de transfers van noord naar zuid stilleggen: minstens een vergaande vorm van confederalisme dus. Al ligt de focus helemaal daar niet op. Die draait om “het respecteren van onze tradities, identiteit en waarden” en uiteraard, een klassieker, de strijd tegen “massa-immigratie en islamisering die ons land transformeren”. “Chez nous” is overigens een veelgebruikte strijdkreet op congressen van het RN, een beetje zoals ‘eigen volk eerst’ bij Vlaams Belang.
• In de Franstalige pers is geen letter te lezen over de oprichting van de partij: daar geldt nog altijd een cordon médiatique. Extreemrechts komt er dus niet aan bod in de media. Dat is één mogelijke oorzaak van het uitblijven van een behoorlijke tegenhanger voor Vlaams Belang of Rassemblement National in Franstalig België.
• Bovendien is de sfeer er bijzonder combattief tegen extreemrechts. Zo verbood de burgemeester van Herstal, Jean-Louis Lefèbre (PS) zonder pardon de persconferentie van Chez Nous, toen bleek dat die op zijn grondgebied zou doorgaan. De nieuwe beweging probeerde nog bij de Raad van State het verbod aan te vechten, maar tevergeefs. Chez Nous moest meteen uitwijken naar een kleine gemeente in Henegouwen.
• Maar er is meer aan de hand. Telkens herhaalde in Franstalig België zich hetzelfde scenario: extreemrechts raakte als partij steeds, in welke partijvorm ook, in de knoei met zichzelf. Incompetente, soms zelfs ronduit corrupte leiders, zetten de toon. Systematisch waren er conflicten aan de top.
• Zo verzandde het project van Alain Destexhe, die wegtrok uit de MR. En volksmenner en topadvocaat Modrikamen probeerde het met zijn Parti Populair, maar daar raakten telkens de verkeerde mensen in de Kamer, met onder meer Laurent Louis, die uit de partij werd gezet, en de compleet passieve Aldo Carcaci.
• Zo zit extreemrechts in Franstalig België altijd op of over het randje van de folklore. De fameuze lijst-Destexhe eindigde bijvoorbeeld onder het voorzitterschap van de flamboyante en zelfverklaarde terrorisme-expert Claude Moniquet, een oud-journalist met veel theorieën en straffe uitspraken, maar geen enkel operationeel talent om een politieke partij te leiden, behalve dan de dieperik in.

Afgerond, of niet? Het expertenrapport van het ‘koloniaal verleden’ van België in Congo is klaar. De discussie rond herstelbetaling start daarmee nog maar.

• Een lijvig rapport van liefst 680 bladzijden is gisteren afgerond en uitgestuurd: de experten van de Bijzonder Kamercommissie zijn klaar. Groen-fractieleider Wouter De Vriendt is daar voorzitter, Jan Briers (CD&V) ondervoorzitter. Zij stelden een commissie van tien experten aan, waaronder historici maar ook afstammelingen van de Congolezen van destijds, om een rapport te maken. Binnenkort volgt de officiële voorstelling van het werkstuk, met hoorzittingen.
• De commissie kwam er na de protesten tegen racisme, van onder andere de Black Lives Matter-beweging, die volgden op de dood van George Floyd. Belgische Kamerleden zouden daarbij in het eigen verleden gaan graven, over Congo-Vrijstaat dus tot 1908, maar ook de Belgische koloniale periode in Congo tot 1960 en in Rwanda tot 1962.
• Genocide noemt de commissie de misdaden die begaan zijn niet unaniem, maar ze spreekt wel over “systematische exploitatie, groot menselijk leed en atrocity crimes“.
• Belangrijkste punt: de herstelbetalingen. De commissie pleit daar onomwonden voor. Zo wil ze “overleg met de slachtoffers in Congo, Rwanda en Burundi, over specifieke types van schendingen”. Daaruit zouden dan categorieën van slachtoffers moeten komen “die recht kunnen hebben op een schadevergoeding”.
• En de commissie kijkt ook naar België zelf: “In België een procedure opstarten voor de toekenning van herstelbetalingen aan de Afro-descendenten, met terugbetaling van bepaalde geneeskundige zorg en therapieën. Er is nood aan psychologische ondersteuning. De geslagen wonden worden doorgegeven van de ene generatie op de andere.”
• Doordat het zo lijvig is, lijkt het ook voor elk wat wils. Zo pleit de commissie voor een “alomvattend actieplan tegen racisme en discriminatie”. En daarbij denkt men ook aan een nationale herdenkingsdag voor misdaden tijdens de kolonisatie. Ook “is er nood aan dekolonisatie van exporuimtes in musea”, volgens het rapport.
• Met het werkstuk begint de politieke discussie nog maar. Die belooft moeilijk te worden, want ook de experten raden aan om een “transparant en inclusief traject” te bewandelen.
• Bij N-VA maakt kamerlid Thomas Roggeman duidelijk dat die herstelbetalingen niet aan de orde zijn: “Het rapport stelt duidelijk dat herstelbetalingen astronomische hoog zullen zijn. Laat ons die piste dus sluiten en debatteren over alternatieve pistes van verzoening.” “Akkoord”, tweette Gwendolyn Rutten (Open Vld) daarover. 

Gehoord: Premier De Croo trekt ten strijde tegen de Polen.

• Zowaar een “oprukkende tirannie”, daarvoor waarschuwde eerste minister Alexander De Croo (Open Vld), in zijn speech op de opening van het academiejaar aan het Europacollege in Brugge, zo schrijft De Standaard. De premier had het over tirannie die “in Europa aan het opduiken is: regeringen vallen de vrije pers aan, spreken denigrerend over moslims en migranten en ontzeggen vrouwen en LGBTQ-mensen fundamentele rechten”.
• De Croo maakte van de gelegenheid gebruik om fel uit te halen naar Polen, waar de Europese Unie worstelt met de premier Mateusz Morawiecki en diens regering. Nadat het Poolse Hooggerechtshof de Poolse wetten boven die van de EU had geplaatst, trekt die Morawiecki zijn voet niet terug. En ook de Europese Commissie doet dat niet: ze dreigen 24 miljard aan herstelfondsen voor Polen niet te betalen. Polen is een grote netto-ontvanger van de Unie.
• De Poolse premier had daarop, ook niet voor het eerst, dreigende taal gehanteerd. Hij sprak zelfs over een “Derde Wereldoorlog” en “de Poolse rechten verdedigen met de wapens die het ter beschikking heeft”.
• “Wie denkt dat het nodig is om een nieuwe wereldoorlog uit te roepen, wil ik dit zeggen: je speelt een gevaarlijk spel, je speelt met vuur wanneer je een oorlog voert met je Europese collega’s om interne politieke redenen”, zo stelde De Croo.
• De Belgische premier was samen met de Nederlandse collega Mark Rutte en de Luxemburgse eerste minister Xavier Bettel, alle drie liberalen, de grote pleitbezorger om op de laatste Europese top de ‘Poolse kwestie’ te agenderen en fors door te duwen. Maar dat bracht duidelijk geen zoden aan de dijk.