De afgelopen dagen gaat het in de kiescampagne opvallend veel over rechten voor holebi’s en de bredere LGBTQ-gemeenschap. Vlaams Belang lijkt wat alleen te staan in die discussie: de partij neemt een opvallend conservatief standpunt in. Maar woke kan Vlaams Belang wel vooruit helpen, misschien meer dan het thema migratie.

In het nieuws: Tom Van Grieken (Vlaams Belang) en Chris Janssens (Vlaams Belang) doen er nog een schepje bovenop, in de genderdiscussie.

• Hoe graag Van Grieken het ook wilde, migratie blijkt niet het thema te zijn waar het in deze laatste week voor de verkiezingen over gaat. In plaats daarvan staat gender en geaardheid op de voorgrond. Zo ook gisteravond in het VRT-programma Eerste Keus, waarin jongeren politici vragen voorschotelen.
• Het opvallendste moment in dat programma: Eli, een moslimjongen van strenggelovige strekking, had van zijn vierjarig zusje gehoord hoe ze op school had geleerd dat meisjes ook met meisjes kunnen en mogen kussen. “Dat wordt er ingedrukt bij kleine kindjes“, zei hij. Zijn vraag was dan ook: zijn we niet te tolerant? Volgens zijn geloofsovertuiging waren relaties met hetzelfde geslacht verboden.
• Niet geheel verrassend kreeg Eli bijval van Chris Janssens. “Ik ben zelf homo, maar in de klas moet je bezig zijn met ‘ABCBE’ en niet met ‘LGBTQ’“, vertelde hij.
• Ook Van Grieken stelde zich de afgelopen weken conservatief op. “Als je je als vrouw als man kleedt, kan het gebeuren dat er met je gelachen wordt. Dat is niet het einde van de wereld. Als ik een belachelijk kostuum aan heb, dan lachen ze ook met mij”, reageerde hij op een transjongen in Eerste Keus. In Het Conclaaf toonde hij zich geen voorstander van adoptie voor homo’s.

Kritiek

De reacties: Vlaams Belang moet zich verweren.

• De partij krijgt stevige kritiek op zijn standpunten. Zuhal Demir (N-VA) noemde Janssens “een alibi-holebi” tijdens een debat op TV Limburg. “U zou eigenlijk moeten opkomen voor uzelf, maar u doet dat niet”, verweet ze hem. Want, zo zei Demir: “Uw partijgenoten doen lustig verklaringen over het feit dat iemand die homo is – iemand zoals u – onnatuurlijk is, dat die genezen moet worden door zelfverklaarde dokters”.
• Janssens verweerde zich: “Of het Vlaams Belang nu 20, 50 of 100 procent haalt bij de verkiezingen: wij gaan nooit holebi-rechten die verworven zijn terugdraaien. Of het nu gaat over homohuwelijk of homoadoptie.”
• Van Grieken ging in een debat in Antwerpen verder in op transrechten, waarbij hij geen woorden terugnam: “Ik geloof niet in gender. Er zijn twee geslachten: een moeder is per definitie een vrouw en een vader per definitie een man. Dat maakt mij geen extremist. (…) Voel je je gevangen in een ander lichaam, doe dan gerust een transformatie, het liefst op eigen kosten. Maar betrek daar niet de hele samenleving bij.”

Stemmen halen bij N-VA

De vraag: Breekt dit Vlaams Belang zuur op, of niet?

• Het feit dat alle andere Vlaamse partijen minder conservatieve standpunten innemen over gender en seksualiteit, zet Van Grieken en co. wel met de rug tegen de muur. De Vlaams Belang-voorzitter liet al eerder uitschijnen dat hij het liever heeft over migratie, dat in het debat in Antwerpen ook aan bod kwam. “We hebben eindelijk kunnen discussiëren over thema’s waar Vlaming van wakker ligt”, klonk het opgelucht.
• Maar Vlaams Belang moet op zoek naar de rechtse kiezer. Om straks enigszins te wegen op de regeringsvorming, moet de partij afgetekend aan de leiding staan. Daarbij is het van belang om stemmen te winnen bij N-VA. En dat lukt niet met het thema migratie alleen, waar N-VA met gelijkaardige voorstellen komt.
• En dus moet Van Grieken op zoek naar de conservatieve kiezer. Die bevindt zich vaak ook in allochtone middens: mensen met een sterke geloofsovertuiging. Volgens politicoloog Carl Devos (UGent) maakt dat zelfs “deel uit van de strategie van het Vlaams Belang“.
• In Terzake KIES24 haalt Devos aan dat “je niet mag onderschatten hoeveel allochtone kiezers hun bedenkingen hebben bij transgenders en holebi-rechten”.
• “Het Vlaams Belang weet dat onze bevolkingssamenstelling verandert. Je moet er rekening mee houden dat bijvoorbeeld in 2029 de allochtone bevolking in veel steden heel dominant zal zijn. Je voelt dat de partij zich daarop voorbereidt door standpunten in te nemen die ook bij die conservatieve kiezers goed scoren”, meent hij.

Migratie zit wel op de voorgrond

Het gevolg: Islam verdwijnt wat naar de achtergrond.

• “Het valt op dat ze als antivreemdelingen- of antimigratiepartij bijzonder weinig spreken over de islam en nu kiezen voor woke, voor een soort cultuuroorlog, als uitvalspunt om te tonen dat ze een conservatieve partij zijn”, is de bedenking die Devos maakt.
• De strijd tegen de islam, zoals Filip Dewinter (Vlaams Belang) die vroeger vurig voerde, is inderdaad niet aanwezig in de campagne van Vlaams Belang. In plaats daarvan wordt de discussie verlegd, en worden progressieve maatschappelijke thema’s zoals holebi-rechten al snel bestempeld als zijnde ‘woke’. Ook daar zit de partij in essentie op dezelfde lijn als N-VA. Bart De Wever schreef er een boek over.
• Maar dat wil niet zeggen dat Vlaams Belang ook niet blijft inzetten op migratie. In het Antwerpse debat haalden Meyrem Almaci (Groen), Annelies Verlinden (cd&v) en Paul Van Tigchelt (Open Vld) uit naar ‘omvolking’, waar Van Grieken de migratiestroom aan gelijk stelt. Die beet terug: “Omvolking is geen groot duister plan, dat is het gevolg van opengrenzenbeleid, waar de Voka’s en partijen als de PVDA mee schuld aan hebben.”
• Of zoals Janssens het verwoorde in Eerste Keus, na een vraag van een 19-jarige Palestijnse jongen: “Ons land is vol. We willen dat er nu eerst een immigratiestop komt zodat we voor onze eigen mensen kunnen zorgen en kunnen focussen op een integratiebeleid voor de mensen van vreemde afkomst die nu in Vlaanderen wonen”.