De rechtse politicus Geert Wilders wint ruim de Nederlandse verkiezingen. Tom Van Grieken (Vlaams Belang) haastte zich om Wilders te feliciteren. Wat betekent de Nederlandse verkiezingsuitslag voor het cordon sanitaire in Vlaanderen?

• Ze konden hun geluk haast niet op, gisteren bij Vlaams Belang. Daar haastte Tom Van Grieken (Vlaams Belang) zich om Geert Wilders in Nederland te feliciteren, en meteen ook een stukje zijn overwinning te claimen. “We werken al jarenlang uitstekend samen en zullen dat ook blijven doen”, liet Van Grieken in een persmededeling weten. 
• “Overal in Europa zien we dezelfde rechtse wind waaien. De opmars die al even aan de gang is zet zich duidelijk ook in Nederland verder. We delen ons patriottisme en willen onze mensen weer op de eerste plaats zetten. Tegen die drijfveer kan niets op.” Vanmorgen mocht hij dat nog eens overdoen bij de VRT. Daarbij was het enthousiasme zo voel- en zichtbaar, dat het Belang nu al triomfalistisch lijkt, over de toekomstige winst in juni ‘24 in Vlaanderen.
• Wilders, die 37 zetels wegkaapte, lijkt nu haast onvermijdelijk deel te gaan uitmaken van een kabinetsvorming. En daar wordt het pas echt interessant, ook voor het Belang: een PVV die in de coalitie stapt, of via een minderheidskabinet steunt, of zelfs nog straffer, een “minister-president Wilders” (wat gezien het resultaat zou kunnen) zijn allemaal scenario’s die verder het cordon sanitaire in Vlaanderen onder druk zullen zetten.
• Tegelijk verhoogt het ook de druk op het Belang: Wilders pakte in de campagne zelf een flinke bocht, en paste zijn stijl en toon opvallend aan. Voor Van Grieken is er straks de keuze om dat ook te doen, of ‘vuil’ te blijven.
• De andere partijen, en in de eerste plaats N-VA, maar ook cd&v en Open Vld staan andermaal met de eeuwige vraag of ze al dan niet het cordon willen laten vallen. Daarbij valt er moeilijk naast te kijken dat Sammy Mahdi (cd&v) zo goed als zijn wagonnetje koppelde aan dat van Pieter Omtzigt en diens NSC. Maar die is eigenlijk al de Rubicon overgestoken, en zei dat gisteren met zoveel woorden: hij kan met PVV, onder voorwaarden, in zee gaan.
• Hetzelfde geldt in iets mindere mate voor de VVD, de rechtsere liberalen in Nederland, die zowel met Open Vld als N-VA banden hebben. Daar speelt men het spel hard: de eerste signalen wijzen op een mogelijke coalitie, maar niet met Wilders als premier. Meteen zou dan Dilan Yeşilgöz met die strategie een serieuze kans maken om alsnog in het Torentje te raken, de ambtswoning van de premier in Den Haag. De VVD is immers de derde grootste partij, na de PVV van Wilders en GroenLinks/PvdA. Maar ook daar: de deur staat open.
• Een andere lezing is evengoed dat zowel VVD als NSC van Omtzigt ook de PVV mee groot gemaakt hebben, door al in de campagne een coalitie met Wilders niet per se uit te sluiten, en meer zelfs, de deur open te hebben gezet. Daardoor ‘legitimeerden’ ze de softere versie van de PVV en Wilders, en maakten ze het een “nuttige stem”. 
• Tot nu toe blijft bij N-VA dat zeker de afweging: voorzitter Bart De Wever (N-VA) heeft in het afgelopen jaar net heel duidelijk gemaakt dat hij een coalitie met Vlaams Belang gewoon niet realistisch en wenselijk acht, “omdat de partij niet in staat is te veranderen”. Bovendien is er het cruciale punt dat het Belang zichzelf federaal ook buitenspel zet, door daar “principieel” niet te willen meebesturen. Dat maakt het de Franstalige partijen wel heel makkelijk, maar isoleert het Belang verder aan Vlaamse kant.
• Bij de christendemocraten en liberalen zijn er in Vlaanderen zowel principieel als ideologisch zoveel tegenstanders binnen Open Vld en cd&v, dat het ondenkbaar lijkt dat daar de deur wel open gaat, zelfs al zou de partijleiding dat willen overwegen. “Maar veel zal afhangen tot wat dat de komende maanden in Nederland leidt, om finaal een beeld te kunnen krijgen”, zo is bij een voorzitter te horen.