Vlaams Belang had in Izegem opgeroepen tot protest nu de partij toch niet in het gemeentebestuur mag stappen. Dat trok meer volk dan verwacht. Het is wel erg onduidelijk wat Vlaams Belang hier nu mee kan bereiken.
Key takeaways
- In Izegem verzamelde Vlaams Belang om te demonstreren tegen de intimidatie van leden van STiP+.
- Tegelijkertijd klonk er bij de betogers veel onvrede over het feit dat het VB nu toch niet meebestuurt.
- Het lijkt er niet op dat Vlaams Belang toch snel een coalitie zal kunnen vormen.
Wat vooraf ging: In Izegem tekenden het lokale STiP+ en Vlaams Belang een voordrachtsakte om een bestuur te vormen. Doordat leden van STiP+ bedreigd werden na die aankondiging, besloot de partij om de samenwerking met Vlaams Belang per direct op te zeggen. Vlaams Belang organiseerde woensdagavond een protestactie.
In het nieuws: De Vlaams Belang-aanhangers kwamen massaal op de been.
- Volgens de betogers wordt de democratie niet gerespecteerd. Banieren met “SOS Democratie” of de leuze “Met links aan de macht / Wordt de democratie verkracht” doken op, naast heel veel Vlaamse Leeuw-vlaggen. Vlaams Belang-Kamerlid Ortwin Depoortere legt aan De Standaard uit wat de bedoeling van de actie is: “We moeten een signaal geven dat dat soort intimidatie (van de STiP+-leden, red.) echt niet kan. Ik vind het onvoorstelbaar dat andere partijen hier niet op reageren. We hebben hier niets verkeerds gedaan. Het decreet is gewoon gevolgd”.
- Kopstukken van de partij hadden op sociale media opgeroepen om te betogen. Uiteindelijk waren er ongeveer dubbel zoveel mensen dan wat Vlaams Belang verwachtte, ook uit andere hoeken van West-Vlaanderen. Burgemeester Bert Maertens (N-VA) was er niet gerust op, maar de demonstratie verliep – op een enkel incident na – rustig.
- Vlaams Belang wil nog altijd met STiP+ samenwerken, bleek uit de toespraak van de lijsttrekker in Izegem, Sam Weyts (Vlaams Belang). “Het vertrouwen in onze coalitiepartner is groter dan ooit. Wij vinden het ook niet onbegrijpelijk dat de bedreigde leden van STiP+ de stekker eruit trokken. Ze deden dat om hun lijf en leden, hun gezinnen en kinderen te beschermen, en om hun werk te kunnen behouden”. Weyts riep aan “iedereen die de democratie hoog in het vaandel draagt” op om de intimidatie te veroordelen.
- Barbara Pas (Vlaams Belang), fractieleider in de Kamer, wees met een beschuldigende vinger naar links. “Links veegt hier het democratische protest van tafel. Het is duidelijk waar de antidemocraten zich echt bevinden”, speechte ze. “Met het cordon sanitaire zijn de traditionele partijen mee schuldig aan de sfeerschepping in Izegem”.
Ethisch charter
De reacties: Onbegrip bij STiP+, zenuwachtigheid bij de burgemeester.
- Een aantal mensen van STiP+ liep mee in de betoging. Weyts bedankte die leden voor hun komst. STiP+ kijkt nog altijd met ongeloof naar de situatie. Voorzitter Dominique Stove haalt tegenover De Standaard aan dat de Vlaams Belang-leden “een streng ethisch charter” moesten ondertekenen. Daarin stond onder meer het ondersteunen van een inclusieve samenleving, rechten voor LGBTQ’ers en het vermijden van polariserend taalgebruik. Stove noemt het daarom “onbegrijpelijk” dat er onmiddellijk protest volgde.
- Maertens lijkt te concluderen dat Vlaams Belang zich nu al niet aan dat charter houdt. “Ze sturen dingen rond waaruit zou blijken dat ik de bedreigingen goedkeur, maar dat is fake news”, zegt hij. “Ik heb die bedreigingen onmiddellijk veroordeeld”. De burgemeester was naar eigen zeggen beducht op een “grimmig protest”, wat er niet kwam.
Op naar de geheime stemming?
Om te volgen: Het gevolg van het protest blijft waarschijnlijk beperkt.
- De situatie in Izegem blijft verwarrend. Doordat er geen getekende voordrachtsakte ingediend werd, heeft Maertens nu het initiatiefrecht in handen. Hij kan eigenlijk niet zonder STiP+ een coalitie vormen. Maar aangezien de voordrachtsakte wel al getekend is, kan STiP+ geen tweede akte tekenen. Als bewezen kan worden dat de partij twee aktes tekenden, wordt het de ondertekenaars voor 6 jaar verboden om een bestuursfunctie op te nemen.
- Daarom ziet Maertens maar een oplossing: zonder akkoord een gemeenteraad installeren en vervolgens stemmen over het bestuur. Dat moet dan per geheime stemming gebeuren, waardoor de uitkomst onzeker is.
- Stove moet zich nog inlezen, blijkt uit zijn reactie aan De Standaard: “Ik heb geen politieke achtergrond, ik geef les, ik kende dit niet. Dit waren de meest absurde veertien dagen van mijn leven”.
- Daarmee is het bestuur van Izegem nog een groot vraagteken. De kans dat STiP+ toch nog met Vlaams Belang in zee gaat, lijkt door de bedreigingen klein. Een tegemoetkoming aan de vraag van Vlaams Belang om het akkoord toch te honoreren, lijkt niet op tafel te liggen. En dus heeft de demonstratie weinig nut gehad.