Vivaldi "viert" het opheffen van het Chinese embargo op Belgisch varkensvlees, maar De Croo moet op hetzelfde moment een brandje met Duitsland blussen

Premier Alexander De Croo (Open Vld), op bezoek in China voor twee dagen, heeft bereikt wat hij kwam zoeken: het opheffen van de beperkingen op de export van varkensvlees naar China. Dit zou de handelsbalans met China lichtjes kunnen verbeteren. Een diplomatieke triomf die in schril contrast staat met de situatie in België, waar de uitspraken van Caroline Gennez (Vooruit), minister van Ontwikkelingssamenwerking, voor een koude wind hebben gezorgd met onze grootste handelspartner en de grootste economie van Europa: Duitsland.

Alexander De Croo zette donderdag om 10 uur ’s ochtends voet aan de grond in Beijing, China. Het is 8 jaar geleden dat een Belgische premier een officieel bezoek aan China heeft gebracht. Ontvangen met veel pracht en praal, ging hij meteen op weg naar de Verboden Stad, een Chinese trots en bijna een verplichte stop voor alle delegaties. Samen met Hadja Lahbib (MR), de minister van Buitenlandse Zaken, werden de twee hoogwaardigheidsbekleders als toeristen rondgeleid in de stad die leeg is van toeristen.
De stoet vertrok vervolgens over de met Belgische vlaggen versierde weg naar de gloednieuwe Belgische ambassade in Beijing. Daar werden ze ontvangen door de Chinese minister van Buitenlandse Zaken zelf, Wang Yi. Het gebouw is gloednieuw, “zero emission” verzekerd.
Maar de premier was naar Beijing gekomen voor iets anders. De Chinezen zijn namelijk dol op varkensvleesorganen. Probleem: de export van varkenspoten, -koppen, -oren en -snuiten naar China is geblokkeerd sinds 2018 en de Afrikaanse varkenspest.
Dit knelpunt lijkt snel opgelost te zijn op vrijdagochtend: de ministers David Clarinval (MR) en Lahbib hebben in een triomfantelijke mededeling aangekondigd dat het Chinese embargo op de export van Belgisch varkensvlees is opgeheven, wat aantoont hoezeer de landbouw invloed kan hebben op het Belgische beleid.
- “Dit is een grote overwinning voor onze boeren. Het mogelijk maken van de export van Belgisch varkensvlees naar China was voor mij een van de prioriteiten van deze legislatuur“, juichte Clarinval, minister van Landbouw.
- “Deze succesvolle stap komt niet alleen onze varkenshouders ten goede, maar resulteert ook in een toename van de export en een verbetering van de handelsbalans met China“, voegde de minister van Buitenlandse Zaken eraan toe.
Maar wat vertegenwoordigt deze sector werkelijk? De waarde van de varkensproductie in 2023 wordt geschat op 1,9 miljard euro. Als we daar de verwerking bij optellen, bijvoorbeeld tot charcuterie, komen we op 2,5 miljard euro. Dit alles vertegenwoordigt ongeveer 10.000 voltijdsequivalenten en een productie van 1.032.197 ton.
De export van Belgisch varkensvlees piekte in 2016 op 5.994 ton, maar het gemiddelde lag eerder rond de 6.000 ton vóór het embargo. Niet echt genoeg om de enorme handelsbalans van 27 miljard euro ten gunste van China om te keren, ondanks het overdreven enthousiasme van de twee ministers.
Bovendien zou deze triomf als misplaatst kunnen worden beschouwd gezien de huidige geopolitieke context. Zelfs voor het begin van het bezoek klonk er kritiek in de Kamer. Kamerlid Els Van Hoof (cd&v) vond dat het timing onzeker was, enkele dagen voor de verkiezingen in Taiwan: “We moeten niet de indruk wekken aan de kant van China te staan”, zei ze. Dezelfde redenering geldt voor de situatie in Oekraïne, waar China zich duidelijk heeft uitgesproken voor Poetin en zijn “bijzondere militaire operatie”.
Bovendien lijken de kleine Belgische winsten in China, terwijl België het roterende voorzitterschap van de EU bekleedt, een nogal magere prestatie in vergelijking met de situatie in Gaza, die momenteel Vivaldi verdeelt, hier in België.

De essentie: De Croo moet op afstand een brand blussen die is aangewakkerd door zijn eigen regering.

“Ik wil afstand nemen van haar uitspraken”, verklaarde Alexander De Croo op Chinese bodem. Een interview in Knack met Caroline Gennez veroorzaakt inderdaad veel opschudding in diplomatieke kringen. Ze verklaarde dat Duitsland zich niet “tweemaal aan de verkeerde kant van de geschiedenis moet plaatsen” en dat Berlijn zich niet “aan het lijntje moet laten houden” door de Israëlische regering.
Deze twijfelachtige vergelijking met de vervolging van Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog werd zeer slecht ontvangen door de Duitse ambassadeur in België, Martin Kotthaus. Op X heeft hij persoonlijk gereageerd op de minister van Ontwikkelingssamenwerking, eraan toevoegend dat “Israël het recht heeft om zich te verdedigen tegen de aanhoudende terreur van Hamas” en dat “meer dan 100 gijzelaars nog steeds vastzitten” in Gaza, eraan toevoegend dat de Israëlische regering “alles moet doen om de burgerbevolking daar te beschermen”.
Vanop afstand bevraagd door Radio 1, schatte De Croo in dat “we andere Europese landen niet zouden moeten bekritiseren” en dat we ons moeten concentreren op onze eigen positie. “Als voorzitter van de EU kan België andere Europese landen leiden naar een eenduidige Europese positie. Dat is de beste manier om invloed uit te oefenen”, voegde de premier eraan toe.
Verschillende leden van de Vivaldi-partijen Groen, PS en cd&v eisen dat de regering zich aansluit bij de klacht die is ingediend door Zuid-Afrika tegen een mogelijk genocide van Israël in Gaza, bij het Internationaal Gerechtshof. Alexander De Croo heeft dit onderwerp niet aangesneden, maar herinnerde eraan dat “ons land een van de eerste Europese landen was die benadrukte dat er geen onschuldige burgerdoden meer zouden mogen vallen. Andere landen zijn ons gevolgd op dit pad.”
In afwachting van een volgende bijeenkomst van de kern over dit onderwerp, zal de premier “ervoor zorgen dat mogelijke problemen worden gladgestreken” met Duitsland, onze grootste handelspartner. (cv)