Het dreigement van de Russische autocraat Vladimir Poetin om alleen gas te leveren aan “onvriendelijke” landen als ze zijn regime in roebels betalen, lijkt bij sommige Europese energieconsumenten niet in dovemansoren te zijn gevallen. Zo meldde het persbureau Bloomberg gisteren dat op z’n minst vier Europese klanten Russische gasleveringen hebben bezoldigd met roebels.

In een gesprek met Amerikaanse nieuwszender CNN bevestigde de Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken, Péter Szijjártó, dat Hongarije er één van is.

Vier Europese inkopers hebben al betaald voor gasleveringen in roebels op de manier die Poetin had geëist, volgens een bron dicht bij de Russische gasgigant Gazprom. Die eis behelsde dat ze bij de bank van het Russisch gasbedrijf Gazprom in Zwitserland twee rekeningen openen voor de gasaankopen: één in euro’s en één in de Russische valuta. Bij de regeling is Gazprombank verantwoordelijk voor het converteren van de valuta en het overmaken van de roebelbetaling.

Eén natie heeft intussen openbaar gemaakt aan de Russische eisen te voldoen: Hongarije. “Niet voor de lol, we hebben niet voor deze situatie gekozen”, vertelde z’n buitenlandminister, die benadrukte wegens de bestaande infrastructuur “geen alternatief” te zien. Hongarije neemt 85 procent van z’n gas en 65 procent van z’n olie bij de agressor van Oekraïne af.

Er zouden al tien Europese bedrijven de vereiste rekeningen bij Gazprombank geopend hebben. Eén ervan is de Duitse elektriciteitsleverancier Uniper. “Het plan is om onze betalingen in euro’s te doen op een rekening in Rusland”, aldus een woordvoerder van de onderneming in de krant Rheinische Post.

Ook gasdistributeurs in Slowakije en Oostenrijk – waaronder het in Wenen gevestigde OMV – zouden zich voorbereiden om de roebelrekeningen te openen bij de Russische financiële instelling, volgens bronnen van de Financial Times. Daarnaast zou het Italiaanse Eni zijn opties aan het heroverwegen zijn, meldt de zakenkrant.

Chantage

Nadat de Europese Unie sancties instelde tegen Rusland wegens zijn invasie in Oekraïne, eiste Moskou vanaf 1 april voor zijn gasleveringen in roebels te worden betaald. Maar het statenverband acht het door het Kremlin voorgestelde mechanisme met de twee rekeningen in strijd met de strafmaatregelen. Europees commissievoorzitter Ursula von der Leyen noemde het zelfs chantage.

De gaskraan dichtdraaien bleek evenwel geen loze bedreiging van het Russische regime te zijn. Nadat zij hadden bedankt voor de Gazprombank-regeling, werden de gasleveringen bij de EU-lidstaten Polen en Bulgarije gisteren namelijk stopgezet.

Rusland levert gas via pijpleidingen aan 23 Europese landen.

(mah)