Verenigde Naties stelt onderzoek in naar wreedheden Iran: “We bevinden ons nu in een volwaardige mensenrechtencrisis”

De Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties heeft met een overweldigende meerderheid gestemd voor het instellen van een internationaal onderzoek naar mensenrechtenschendingen in Iran. 

Waarom is dit belangrijk?

In Iran is het al lange tijd onrustig, als gevolg van het overlijden van de jonge Mahsa Amini. Die werd door de Iraanse politie buitengewoon hardhandig opgepakt, omdat ze haar hoofddoek niet goed zou hebben gedragen. Sinds haar dood zijn er hevige protesten in het land, die met bruut geweld worden neergeslagen door de Iraanse politiediensten. Volgens de Verenigde Naties zouden al zeker 400 demonstranten zijn gedood, waaronder 50 kinderen.

In het nieuws: Tijdens een speciale zitting die door Duitsland in Genève was bijeengeroepen, stemde de raad met 25 stemmen vóór de instelling van het onderzoek.

  • 6 leden, waaronder Armenië, China en Pakistan, stemden tegen het onderzoek en 15 onthielden zich van de stemming.
  • De stemming wordt beschouwd als een belangrijke overwinning voor mensenrechtenactivisten, aangezien er nu een mechanisme bestaat om bewijzen van misbruik door de staat in te dienen, waardoor de mogelijkheid van vervolging door internationale rechtbanken waarschijnlijker wordt.
  • De Amerikaanse ambassadeur bij de Mensenrechtenraad, Michele Taylor, zei na de stemming dat “Iraanse functionarissen de gewelddadige onderdrukking niet meer anoniem kunnen uitvoeren”. “De internationale gemeenschap kijkt toe”.
  • Voor de stemming had de hoge commissaris voor de mensenrechten van de VN, Volker Türk, gewaarschuwd dat er in Iran een “volwaardige mensenrechtencrisis” is. Tijdens een toespraak waarschuwde hij het regime in Teheran: “De oude methoden en de vestingmentaliteit van de machthebbers werken gewoon niet; in feite maken ze de situatie alleen maar erger. We bevinden ons nu in een volwaardige mensenrechtencrisis”.
  • In een poging vooruit te lopen op het onderzoek van de raad, kondigde de Iraanse overheid aan zelf een onderzoekscommissie in te stellen, die de rechten van slachtoffers moet beschermen. Echter stelde de speciale VN-rapporteur voor de mensenrechten in Iran, Javaid Rehman, dat een dergelijk onderzoek weinig hoopgevend zal zijn.
  • “De families van slachtoffers worden gedwongen om onder dwang valse verklaringen af te leggen. Dat hun kinderen zelfmoord hebben gepleegd bijvoorbeeld. De Iraanse autoriteiten verzinnen valse scenario’s”, aldus Rehman in The Guardian.

Bloedige protesten: In Iran wordt al meer dan twee maanden geprotesteerd na de dood van Mahsa Amini, een 22-jarige Koerdische vrouw die door de Iraanse zedenpolitie werd gearresteerd, omdat ze haar hoofddoek ongepast zou hebben gedragen.

  • De Iraanse autoriteiten hebben gezegd dat hun onderzoek heeft uitgewezen dat zij een natuurlijke dood is gestorven als gevolg van een reeds bestaande aandoening. Haar familie beweert dat ze fysiek is mishandeld en aan haar verwondingen is bezweken.
  • Als reactie op haar overlijden zijn er hevige protesten uitgebroken in het land, die nog steeds plaatsvinden.
  • Onderwijl reageert de overheid steeds harder op de demonstraties, die zich over het hele land hebben verspreid en zijn uitgegroeid tot een brede beweging. Volgens verschillende mensenrechtenorganisaties, waaronder Amnesty International, Human Rights Watch en Iran Human Rights, zijn al zeker 15.000 betogers gearresteerd.

Op 22 november zouden al minstens 416 demonstranten, waaronder 51 kinderen, zijn overleden, aldus Iran Human Rights. De meeste slachtoffers vallen daarnaast in Koerdische regio’s.

  • Daarnaast heeft het regime in Teheran al verschillende malen de doodstraf uitgesproken tegen demonstranten. De ter dood veroordeelden zouden hebben “samengespannen om een misdaad tegen de nationale veiligheid te plegen”. Het is echter onduidelijk wat voor misdaden daarmee precies worden bedoeld. 
  • Volgens mensenrechtengroep Iran Human Rights zouden nog zeker twintig andere demonstranten het risico lopen om de doodstraf te krijgen.

(kg)

Meer