Stakingen bij de spoorwegen die frustratie bij pendelaars veroorzaken. Importheffingen die de economie onder druk zetten. Ophef rond de communicatie na een verkrachtingszaak. De beslissing om het verbod op nieuwe kerncentrales te schrappen. We hebben een maand met veel aprilse grillen achter de rug. Met uitdagingen die onze samenleving beroeren, maar ook met mogelijkheden om de waarde van AI-technologie voor de maatschappij te ontdekken.
Over Artificiële Intelligentie (AI) is intussen veel gezegd en geschreven. Zowel over het potentieel van de technologie voor de bedrijfswereld als over de securityrisico’s en de impact op de rol van mensen in een organisatie. Toch mogen we niet uit het oog verliezen dat AI voor iedereen in onze samenleving voordelen te bieden heeft. En dat de technologie onze maatschappij vooral op een positieve manier gaat veranderen. Een blik op de actualiteit van de voorbije maand toont alvast veel potentieel om een verschil te maken met AI-technologie.
Stakingen bij de spoorwegen
De teller van het aantal dagen spoorstaking staat sinds deze maand al op meer dan twintig in 2025. Met de acties protesteert het spoorpersoneel tegen de hervormingen die de regering wil doorvoeren, zoals besparingen en een verhoging van de pensioenleeftijd. Meestal rijdt een beperkt aantal van de treinen nog wel, waardoor het voor pendelaars aanbevolen is hun reis goed te plannen. Met AI is het in zo’n situatie perfect mogelijk om snel alternatieve vervoerstromen te berekenen, filedruk te voorspellen en de realtime communicatie met reizigers te verbeteren.
Niet alleen in crisismomenten verhoogt AI de efficiëntie van onze mobiliteit, de technologie maakt het ook mogelijk om de verkeersdruk in en rond steden te verminderen. Door data over reizigers te analyseren, kunnen bijvoorbeeld nieuwe busroutes worden aangelegd die beter beantwoorden aan behoeften van pendelaars. Na een verkeersongeval of een staking kan AI meteen anticiperen en op basis van historische en realtime data (afkomstig van verkeerscamera’s, sensoren, mobiele apps, etc.) de verkeersstroom optimaliseren. Een slimmere mobiliteit heeft natuurlijk ook een impact op de duurzaamheid van onze steden en kan de uitstoot zo aanzienlijk terugdringen.
De complexe energietransitie
Over duurzaamheid gesproken: in de zoektocht naar groene energie is de eerste stap gezet om de wet op de kernuitstap te schrappen. Zo bepaalde het parlement dat het opnieuw mogelijk is om kerncentrales te bouwen in België. De regering-De Wever heeft immers ambities om in te zetten op kernenergie. Het is een nieuw hoofdstuk in de saga rond de energiecrisis. Het spreekt voor zich dat AI ook in de energietransitie een onmisbare schakel is.
Hernieuwbare energiebronnen zoals zon en wind zijn afhankelijk van de weersomstandigheden, wat het bijzonder moeilijk maakt om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen. Tegelijkertijd zien we een grotere vraag naar elektriciteit, onder meer door de opmars van elektrische wagens. AI kan helpen bij het voorspellen van piekverbruik en het beheren van netstabiliteit, zodat op elk moment een betrouwbare en consistente energievoorziening gewaarborgd kan worden.
Traditionele voorspellingsmethoden zijn in ieder geval niet langer geschikt voor ons ingewikkelde energielandschap. Ook als er straks nieuwe kerncentrales bijkomen, zal AI hoe dan ook nodig zijn om onze ultieme doestelling van een nuluitstoot te bereiken.
Communicatie gerecht moet beter
Van energie naar Justitie. Enkele weken geleden was er heel wat commotie rond een uitspraak in een rechtszaak. Een 24-jarige student gynaecologie werd schuldig bevonden aan de verkrachting van een medestudente. Hoewel het vonnis stelde dat het over maatschappelijk onaanvaardbare feiten ging, kreeg de dader toch geen straf. Na verschillende dagen van ophef en protest besliste de rechtbank van Leuven om het vonnis en de beoordeling van de zaak online te publiceren.
Naar Nederlands voorbeeld moet de communicatie over vonnissen volgens een open brief van enkele magistraten beter. Via technieken zoals natuurlijke taalverwerking kan AI alvast helpen om juridische documenten begrijpelijker te maken voor burgers. De afgelopen jaren hebben we allemaal kennis gemaakt met Generatieve AI-toepassingen zoals ChatGPT waarmee we snel samenvattingen van lijvige teksten kunnen genereren. De transparantie die Justitie hiermee creëert, zal – indien correct toegepast – het vertrouwen bij de bevolking automatisch vergroten.
Onzekerheid door importheffingen
Komen er Amerikaanse importheffingen voor Europa? Zo ja, hoe hoog zullen ze zijn en wat zal dit betekenen voor Belgische exporteurs? AI heeft de afgelopen jaren al vaker bewezen dat het wel raad weet met dit soort scenario’s. Door de geopolitieke onrust waren bedrijven genoodzaakt om meer weerbaarheid in te bouwen in hun supply chain. Met forecasting-technieken is het mogelijk om de waarschijnlijkheid en impact van verschillende scenario’s te berekenen.
Organisaties die met AI aan scenarioplanning doen, staan dus sterker in hun schoenen om de importheffingen het hoofd te bieden. Op basis daarvan kunnen ze hun besluitvorming verbeteren en beslissingen in realtime aanpassen aan plotse wendingen. Zo kunnen ze niet enkel voorspellen hoe ze moeten reageren op de nieuwe importheffingen, maar ook waken over hun productie en ervoor zorgen dat ze altijd in staat zijn om aan de vraag van klanten te voldoen – zonder een enorme en dure voorraad in magazijnen te moeten aanleggen.
Verantwoord gebruik van AI versterkt de samenleving
Van transparante communicatie en slimme mobiliteit tot voorspellingen die de energiesector en de supply chain ondersteunen: de mogelijkheden van AI voor onze samenleving lijken eindeloos. Op voorwaarde dat we de technologie omarmen en op een verantwoorde manier uitrollen. Stilaan beginnen de voordelen van AI overal in de maatschappij door te sijpelen. We kunnen onmogelijk weten wat de rest van dit jaar zal brengen, maar met behulp van AI zijn we in elk geval klaar om de meest stormachtige en wispelturige scenario’s met vertrouwen tegemoet te gaan.
Phaedra Kortekaas – Managing Director bij SAS Benelux