Zelfs nu het EK voetbal, de Olympische Spelen en de ronde van Frankrijk zijn uitgesteld, staat de tv-zomer opnieuw in het teken van sport. Want naast een straffe docureeks blijkt Last Dance ook een game changer die het speelveld van sport naar streaming verlegt.
Er is de afgelopen maanden iets vreemds gebeurd. Terwijl iedereen gefixeerd was op coronacurves en afleiding zocht bij de bonte beestenboel van Joe Exotic, de louche zoo-uitbater die de Netflixdocu Tiger King tot zo’n verslavende guilty pleasure bombardeerde, maakte sport eindelijk de grote sprong naar streaming. Dat is opmerkelijk. Decennialang was sport de keizer van livetv, maar dankzij The Last Dance kwam daar verandering in. De Amerikaanse sportzender ESPN, die de docureeks over Michael Jordan en zijn Chicago Bulls maakte, noteerde kijkcijfers die NBA-ratings doen verbleken.
Ter illustratie: bijna 6 miljoen kijkers keken elke aflevering over het legendarische Chicago Bulls-seizoen van 1998 live en telkens zo’n 13 miljoen keken daarna nog uitgesteld. Netflixkijkers niet meegeteld. Samen is dat meer dan de best bekeken NBA-wedstrijd van 2019, de finale tussen de Raptors en de Warriors op 13 juni.
Hoewel een reeks over het teruggetrokken basketbalicoon Michael Jordan en zijn laatste seizoen met Scottie Pippen, Dennis Rodman en coach Phil Jackson sowieso een hit zou worden, schuilt er toch meer achter dat waanzinnige succes van deze tiendelige serie. Hebben sportfans eindelijk hun weg naar Netflix en co gevonden?
Perfecte storm
De verklaring voor dat succes ligt deels bij Jordan zelf: op beslissende momenten weet hij altijd te scoren. Ook nu weer. Terwijl iedereen een time-out nodig had om een lockdownplan te smeden, sprong MJ meteen in de stilte voor de perfecte storm. Normaal zou The Last Dance in juni verschijnen – de NBA-play offs en finales zouden dan gespeeld worden–maar omdat corona de wereld lamlegde, werd de release naar april verschoven. Een slimme move, want door de afgelaste wedstrijden en sprakeloze sportjournalisten vielen er veel gaten in des portprogrammatie.
Buiten het feit dat sportliefhebbers tijdens de lockdown hard snakken naar hun belangrijkste bijzaak, zorgt de Bulls-docu ook voor een fikse dosis nostalgie die hen de pandemie even doet vergeten. Want de oude wedstrijdbeelden en prikkelende ‘achter de schermen’-opnames voeren hen terug naar de zorgeloze jaren 80 en 90 – toen XXL nog een modemaat was, Seinfeld een bekendere sitcom was dan Friends en ex-potus Barack Obama nog te weinig geld had voor een kaartje om Jordan en co over het basketbalveld te zien vliegen in zijn stad Chicago
Maar de grootste troef is MJ zelf, die ook een cultureel fenomeen is. Zelfs toen er van sociale media nog geen sprake was, groeide hij dankzij zijn winnaarsmentaliteit en neus voor marketing tot dé ultieme influencer uit. Hij zette niet alleen Amerikaans basketbal op de wereldkaart, maar bracht ook sportkleding naar de catwalk en haalde urban culture van de underground naar de mainstream. Hierdoor spreekt The Last Dance ook kijkers aan die de legendarische nummer 23 alleen kennen van zijn film Space Jam, zijn iconische Nike Air Jordan-sneakers of gewoon van de mythe rond de beste NBA-speler aller tijden.
De ideale ster
Wat nu? Hoewel Amazon Prime al jaren sportdocu’s uitbrengt onder de vlag All or Nothing en ook Netflix al even collegefootball volgt in Last Chance U, verrast het niet dat nieuwe reeksen het licht zien om het groeiende aantal sportfans op streamingplatforms te verwelkomen. Zo hoopt Netflix met Home Game (26/6) de lege sportzomer te vullen door acht episodes lang naar eigenzinnige competities te kijken zoals rollerderby in Texas en voodooworstelen in Congo. Ook Apple TV+ wil met reportages over NBA-ster LeBron James, NFL-icoon Tom Brady en de Amerikaanse voetbalster Alex Morgan het ijzer smeden nu het heet is met Greatness Code (10/7).
De populariteit van zulke reeksen komt natuurlijk niet uit de lucht gevallen, al geeft Michael Jordan het genre wel een extra duwtje in de rug. Net als met Making a Murderer, over de al dan niet onterecht van moord beschuldigde Steven en Brandon Avery, dat true crime in 2015 tot blockbuster-tv katapulteerde, vormt The Last Dance een culminatiepunt van een lang borrelende traditie. Dankzij veranderende kijkgewoontes en nieuwe technologieën zijn de kleedkamerpraatjes die vroeger breed op sportpagina’s uitgesmeerd werden nu tot verslavende vertelvormen uitgegroeid die snel een wereldwijd publiek bereiken. Het publiek voor zulke reeksen was er dus altijd al, maar The Last Dance brengt hen nu voor het eerst allemaal samen.
Daar komt bij dat sportlui schermlievelingen zijn. Gewone jongelui die van een profcarrière dromen en daarvoor obstakels moeten overwinnen. Voor hen is sport elk seizoen weer een kans om een betere versie van zichzelf te worden en het sportplein meer dan een fysieke plek. Het is de wereld in het klein waar je bloed, zweet en tranen achterlaat om je droom te realiseren. En niets verkoopt dromen beter dan film en televisie.
Droomhuwelijk
De legendarische filmcriticus Roger Ebert vatte dat ooit mooi samen in zijn bespreking van Hoop Dreams (1994), volgens hem niet alleen de beste sportdocu ooit maar zelfs een van de strafste films tout court. ‘Op één niveau is het een docu over twee Afro-Amerikaanse kinderen uit de binnenstad van Chicago die dromen van een hoofdrol in de NBA. Op een ander niveau gaat het over ambities, competitie, ras en klasse in onze samenleving. Over onze waarden en het dagelijkse leven van mensen die meestal onzichtbaar zijn in de massamedia, maar een vastberadenheid en veerkracht tonen die ons hoopvol stemt.
Naar die veerkracht en hoop verlangen kijkers deze zomer nog meer dan anders. Alvast goed nieuws voor films als The Way Back (Telenet Play More). Dit drama met Ben Affleck zag zijn bioscooprelease in het water vallen door COVID-19, maar in post-The Last Dance-tijden kan deze film over de alcoholische basketbalcoach Cunningham (Affleck) alsnog een publiek vinden. Nu het EK voetbal, de Olympische Spelen en de Ronde van Frankrijk even niet voor de nodige saamhorigheid zorgen, kunnen films en series die verbindende factor overnemen. Wie heeft sport nodig als je film en series kunt streamen waarover je uren kunt napraten?
