Ook in 2022 zal er geen tekort zijn aan migranten uit het Midden-Oosten en Afrika die de Europese kusten proberen te bereiken. Maar zal er geen herhaling komen van de migrantencrisis van 2015, schrijven Ian Bremmer en Cliff Kupchan van de Eurasia Group, een adviesbureau voor politieke risico’s, in hun rapport “Top Risks 2022”.
Migratie blijft een politiek gevoelige kwestie in de EU, maar een nieuwe vluchtelingencrisis zit er niet in, schrijft het duo. De EU is erin geslaagd de illegale aankomsten met ongeveer 90% te verminderen. Dat ten opzichte van de piek in 2015 (zie grafiek onderaan). Maar zelfs dat is voor sommige lidstaten niet genoeg. “Europa zal agressief (en collectief) optreden om illegale migranten te weren en zijn capaciteit om dat te doen te versterken.”
Wat Trump niet kon, deed de EU wel
Aan de EU-grenzen worden ook steeds meer muren opgetrokken. Want er is geen animo om de deur open te zetten voor grote aantallen migranten, zoals in 2015. Litouwen en Polen, felle tegenstanders van het regime in Wit-Rusland, zijn muren aan het bouwen aan hun grens. Litouwen plant een hek van 508 kilometer lang, en ook Polen is bezig een hek te zetten. Dan is er Griekenland dat een 40 km lang hek aan zijn grens met Turkije heeft voltooid. Dat moet mogelijke asielzoekers tegenhouden die Europa proberen te bereiken na de machtsovername door de taliban in Afghanistan. Wat Trump dus destijds aan de zuidgrens van de VS met Mexico beloofde, maar nooit waarmaakte, doet de EU in alle stilte wel, aan haar oostgrens.
Brussel zal overeenkomsten sluiten met doorreislanden. Zo zal worden getracht het succes van het migratiepact tussen de EU en Turkije uit 2016 te evenaren. De reactie van de EU op de recente migratiedruk vanuit Wit-Rusland is een voorbeeld. De Europeanen hebben landen in het Midden-Oosten en daarbuiten bij de zaak betrokken. Er werden sancties opgelegd en financiering verstrekt om de komst van migranten tegen te houden. Degenen die buiten hun grenzen vastzaten, werden gerepatrieerd.
Het model Denemarken?
EU-leden die zich in de frontlinie van inkomende migratie bevinden, zullen eenzijdig de grensbewaking verscherpen. Zo zullen ze de komst van migranten voorkomen en afschrikken, voorspellen Bremmer en Chupkan. De EU-hoofdsteden zullen strenge maatregelen ofwel actief steunen ofwel door de vingers zien. Zelfs als ze indruisen tegen de rechten van migranten en in strijd zijn met internationale verdragen. Zo raakte in juni bekend dat Denemarken een wet heeft aangenomen die het mogelijk maakt asielverzoeken buiten Europa te behandelen. Concreet betekent dit dat het Scandinavische land vluchtelingen die op haar grondgebied aankomen, zal kunnen overbrengen naar asielcentra in zogenaamde ‘partnerlanden’. Daar zal hun zaak verder onderzocht worden.
Bremmer en Kupchan concluderen dat we zeker alarmerende krantenkoppen zullen zien. Maar dat een nieuwe vluchtelingencrisis er niet in zit, omdat migratie een de EU een politiek gevoelige kwestie blijft.
(jvdh)