Volgende week zitten onder meer premier De Croo, vicepremier Van Quickenborne, maar ook minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR) en staatssecretaris van Ontwikkelingssamenwerking Meryame Kitir (Vooruit) in New York, voor de jaarlijkse opening van de Verenigde Naties. Zelfs Elio Di Rupo, die de laatste tijd internationaal bijzonder actief is, wordt er verwacht, namens de Waalse regering.
Die trip is midden volgende week, de premier zou dus graag daarvoor afkloppen met maatregelen. De mantra van Vivaldi was immers altijd “als Europa niet ingrijpt, doen we het zelf”. En hoewel de State of the Union van von der Leyen wel met onder meer een taks op de superwinsten kwam (die de lidstaten zelf moeten implementeren) en een plafond op de elektriciteitsprijs van kernenergie en groene stroom, zijn het geen concrete, tastbare ingrepen, maar eerder miljarden die op termijn in de regeringskoffers van de lidstaten terugvloeien. Zo verwacht men voor België op dat plafond van de elektriciteitsprijs zo’n 5 miljard extra inkomsten.
Plus, zoals vermeld: de ongelukkige communicatie rond het plafond voor de gasprijs, maakt dat Vivaldi nu wel een succesje kan gebruiken. Op een kernkabinet gisteren leek alles klaar om vrijdag met een pakket te landen. Dat toen ook leek alsof Vlaanderen zou doorduwen, en vrijdag landen, was een extra argument.
In de maatregelen zal de gebruikelijke mix zitten die de bedrijven en zelfstandigen ook tijdens corona kregen: tijdelijke werkloosheid als mogelijkheid, net als overbruggingsrechten voor zelfstandigen en uitstel van sociale bijdragen. Pro memorie: in de corona-crisis liepen die kosten op tot 5,8 miljard voor de tijdelijke werkloosheid en 5,4 miljard voor de overbruggingsrechten. Het kan dus heel snel stevige impact hebben op de staatskas.
Maar Vivaldi trekt de beurzen open, en wil verder doorzetten met haar ‘basispakket’ voor gas en elektriciteit voor iedereen. Daarbij is er een consensus dat het voor “de middenklasse” moet zijn. Alleen stopt daarna die consensus: wie zit wél en wie niet bij de middenklasse?
Open Vld kwam alvast met een speciale communicatielijn: plots gaat het over politici, die geen premie zouden krijgen. “Voor de allerhoogste inkomens, ministers en parlementsleden, moet er geen tussenkomst zijn”, zo zei Van Quickenborne, die gisteren al stevig communiceerde over welk pakket er mogelijks volgt. De Vlaamse liberalen willen dus ‘gericht’ werken, niet voor de allerrijksten. Daarmee zitten ze op de lijn van PS en Ecolo en Groen. De MR ligt dwars: Bouchez schreeuwde al moord en brand dat deze maatregelen niet dienen om rijkdom te herverdelen, “daarvoor zijn er belastingen”.
Het voorstel dat De Croo op tafel legde woensdag, speelt daarop in: iedereen krijgt het pakket, maar de hoogste 20 procent inkomens zullen het via hun belastingen terugbetalen. Of dat de meeste gelukkige constructie is, werd in liberale kringen toch opgeworpen: dan krijgt wel 20 procent van de bevolking nog een onaangename herinnering aan de crisis, in de vorm van een extra lijn op de belastingbrief, ergens in de aanloop naar 2024.
De bedragen zouden tegelijk wel substantieel zijn: een gemiddeld middenklassengezin kan zo rekenen op dik 600 euro korting per jaar, en mogelijks nog eens zeker 100 euro voor stroom, zo is in regeringskringen te horen. Afwachten of het er vrijdag doorgeraakt, maar de ambitie is er alvast, zeker nu de Vlaamse regering afhaakt voor deze week.