De federale regering stelde vlak bij het begin van de vluchtelingencrisis voor om de EU te vragen een oude, speciale vluchtelingenrichtlijn voor het eerst af te kondigen: zo zouden meteen alle Oekraïners tijdelijk dat statuut krijgen, zonder dat ze een asielprocedure moeten doorlopen.

• Heel de EU stemde in, maar dat heeft zware gevolgen: meteen kunnen de Oekraïners dus beroep doen op de sociale systemen die voor alle burgers gelden. In België, Nederland, Duitsland of de Scandinavische zijn die het meest royaal: er is bij ons een leefloon, gratis onderwijs en gezondheidszorg, kinderbijslag en begeleiding naar de arbeidsmarkt.
• De N-VA maakt zich grote zorgen over de belasting op het hele sociale systeem daardoor: het maakt dat de Oekraïners makkelijk de huurmarkt op kunnen gaan. Theo Francken (N-VA) kwam dit weekend dus met een alternatief voorstel: “De invoering van een nieuwe verblijfskaart: de T-kaart voor tijdelijk ontheemden. Geen A-kaart en geen leefloon. Wel bed, bad, brood, begeleiding en beperkt weekgeld. De richtlijn voor tijdelijk ontheemden staat dit perfect toe”, zo stelde hij.
• Daarmee zou België dus de rechten van Oekraïners toch inperken. De vraag is of dat praktisch kan: de EU-richtlijn geldt in heel Europa. En politiek gezien lijkt het erg onwaarschijnlijk dat de Vivaldi-regering nu plots haar kar zou draaien, waarin ze de Oekraïners met open armen te ontvangt.
• En bovendien: als dat statuut al zou aangepast worden, indien bijvoorbeeld ook de socialisten en groenen akkoord gaan, dan zouden er de facto wel Oekraïense vluchtelingen zijn, die hier al zijn toegekomen, die alle rechten hebben, en nieuwkomers uit Oekraïne, die die rechten dan niet hebben.