Nederland gaat miljarden investeren in het leger. Het ministerie van Defensie maakte de Defensienota 2022 bekend, waarin de plannen voor het leger voor de komende jaren staan uitgewerkt. Zo komen er nieuwe onbemande bewapende MQ-9 Reaper-drones, zes extra F-35-gevechtsvliegtuigen, extra pantserhouwitsers en extra luchtafweersystemen bij.
Sinds Rusland Oekraïne binnenviel op 24 februari, is de visie van West-Europese landen beduidend veranderd. Steeds meer landen zijn er van overtuigd dat investeringen in defensie nodig zijn en streven dan ook naar de NAVO-doelstelling; dat elke lidstaat 2 procent van zijn bbp investeert in Defensie. Op de ranglijst van NAVO-lidstaten naar de investeringen in defensie tegenover het bbp staat België met 1,12 procent helemaal onderaan. Enkel Spanje en Luxemburg doen slechter.
België heeft echter, net zoals veel andere bondgenoten, de investeringen opgetrokken sinds de Russische invasie van Oekraïne. Zo kondigde minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) eind maart al aan een extra miljard uit te trekken voor het leger, verspreid over de komende drie jaar.
Met de plannen van Dedonder zou België naar 1,54 procent van het bbp gaan, wat redelijk in de buurt komt van het NAVO-gemiddelde, 1,7 procent. Maar de benchmark van twee procent ligt toch nog buiten zicht. Ondertussen wordt er op federaal niveau zwaar gediscussieerd binnen de Vivaldi-regering. De groene partijen voeren daar oppositie binnen de eigen coalitie, en vooral aan Franstalige kant wil Ecolo van geen wijken weten.
Defensienota
Nederland nadert die horde echter wel. In bovenstaande tabel staat het land nog in de onderste helft, maar met de nieuwe Defensienota en investeringen in het leger willen minister van Defensie Kajsa Ollongren en staatssecretaris van Defensie Christophe van der Maat het land richting die twee procent duwen.
Bij de presentatie van de Defensienota beloofde Ollongren een blijvende investering van vijf miljard euro per jaar, waarmee Nederland in 2024 en 2025 zelfs voldoet aan de NAVO-norm van twee procent. Ollongren noemde de investeringen, de grootste sinds de Koude Oorlog, een historisch moment: “Ik wil geen wapenwedloop. Maar wil je vrijheid, een democratische rechtsstaat, veiligheid in Nederland en in Europa, dan móet je investeren in defensie, dat is gewoon een feit”, kon de Nederlandse staatsomroep NOS optekenen.
Concreet zal Nederland heel wat nieuw legermateriaal aankopen, waaronder vier extra MQ-9 Reaper-gevechtsdrones, zes extra F-35-gevechtsvliegtuigen (waarmee het totaal op 52 komt te staan), nieuwe kruisraketten en extra Patriot-luchtafweersystemen. Daarnaast zal het leger terug meer pantserhouwitsers in dienst nemen, en zullen de Eurocopter Cougar-transporthelikopters op termijn vervangen worden.
Hogere verloning
Daarnaast worden vooral de ondersteunende troepen, zoals de Genie- of Medische Component, aanzienlijk versterkt. Het Nederlandse leger kampt hier met een ernstig personeelstekort, waardoor het niet in staat is om verschillende oefeningen of missies gelijktijdig te organiseren. Ook binnen de andere branches van het leger moet een influx komen van nieuw personeel, wat Nederland nu stimuleert met hogere verloningen. Defensiepersoneel ziet hun loon met minstens 8,5 procent stijgen (iets hoger dan het inflatiecijfer van de eurozone).
Ook moet het Nederlandse leger beter en meer samenwerken met andere Europese landen, waarbij vooral Duitsland wordt genoemd. Beide landen hebben nu al een gezamenlijk tankbataljon, maar Ollongren zweert bij een ‘verdere integratie’ van de Nederlandse en Duitse landmachten. Voertuigen en artillerie moet volgens de minister samen worden aangekocht en gebruikt, en ook op vlak van trainingen en onderhoud van het wagenpark moeten verder afspraken worden gemaakt.
(jvdh)