Twaalf Europese topclubs lanceren hun plannen voor een nieuwe voetbalcompetitie in eigen beheer, zonder akkoord van bestaande organisaties als de Champions League of voetbalbond UEFA. De dreigende afscheuring kan het hele voetballandschap dramatisch hertekenen.

Welke clubs doen mee?

Er is een akkoord tussen twaalf clubs uit drie landen om de Super League op te richten. Het gaat om de topclubs uit Engeland, Spanje en Italië.

• Uit Engeland: Manchester United, Manchester City, Liverpool, Tottenham, Arsenal, Chelsea
• Uit Italië: Juventus, AC Milaan, Inter Milaan
• Uit Spanje: Real Madrid, FC Barcelona, Atletico Madrid

Gaan er nog clubs aansluiten?

Ja, zeggen de initiatiefnemende clubs. De ambitie is om tot een kerngroep van 15 stichtende clubs te komen. Daarnaast komt er jaarlijks een ’toelatingsproces’ voor 5 bijkomende clubs, waardoor het totaal op 20 deelnemende clubs zou uitkomen. Wat opvalt bij de lancering is dat de grote Duitse clubs ontbreken. Ook het Franse PSG heeft zijn handtekening (nog) niet gezet.

Wat is het doel?

De topclubs willen met een eigen competitie nog meer geld verdienen dan ze vandaag al doen via de bestaande Europese competities. Daartoe komt er apart bedrijf dat de mediarechten zal beheren en waarin de stichtende clubs een gelijk aandeel nemen. Ze investeren er elk eerst 2 miljoen euro in, wat kan opgetrokken worden tot 8 miljoen euro. Maar dat verdienen ze meteen dubbel en dik terug. Het akkoord voorziet immers ook in een betaling van in totaal 3,5 miljard euro, gelijk verdeeld onder de stichtende clubs, eens de mediarechten verkocht zijn. De betaling wordt volgens de plannen versneld dankzij internationale kredietgevers. ‘Om de gevolgen van de coronapandemie op te vangen’, zeggen de initiatiefnemers.

Wat wordt het competitieformat?

Het plan is om eerst een minicompetitie in twee poules van 10 clubs te spelen, vanaf de maand augustus. Daarna volgt een traditioneel knockoutsysteem. De topdrie van elke groep plaatst zich rechtstreeks voor de kwartfinales. De nummers vier en vijf van de poules spelen een play-off voor de resterende twee plaatsjes. De opzet lijkt duidelijk: zoveel mogelijk gegarandeerde matchen tussen topclubs en daarmee zoveel mogelijk tv-gelden verzamelen. De finale vindt eind mei plaats op neutraal terrein.

Komt het initiatief als een verrassing?

Nee. De voorbije maanden werden de geruchten over een mogelijke lancering almaar intenser. Volgens insiders zetten niet zozeer de managers van de clubs vaart achter de project, maar vooral de eigenaars. Dat gaat in veel gevallen om niet-Europese investeerders, onder meer uit de Verenigde Staten en het Midden-Oosten, die mondiaal denken en het rendement van hun investering willen opkrikken.

Blijven de topclubs spelen in hun eigen nationale competitie?

Ja, verzekert de Super League. Alle matchen zullen immers midden in de week gespeeld worden, zoals de Europese matchen vandaag. Juventus Turijn formuleert het in een eigen mededeling voorzichtiger. ‘De stichtende clubs zullen in hun thuiscompetities blijven spelen tot de daadwerkelijke lancering van de Super League. Juventus is bereid te participeren in de Europese competities waarvoor het zich geplaatst heeft’, zegt de club uit Turijn. Vooral in Engeland ligt de kwestie erg gevoelig. Dat traditieclubs als Manchester United en Liverpool mogelijk de eigen, succesvolle Premier League inruilen voor een nog lucratievere Europese competitie, komt voor veel Engelse voetballiefhebbers neer op verraad.

Wat met de Champions League?

De lancering van de Super League zet de Champions League, de bestaande Europese topcompetitie georganiseerd door UEFA, helemaal op losse schroeven. Drie van de vier halvefinalisten voor de huidige Champions League doen mee met de Super League: Real Madrid, Chelsea en Manchester City. Uefa wilde vandaag net nog een uitgebreide hervorming van de Champions League bekendmaken.

Hoe reageert UEFA?

De stichtende clubs zeggen dat ze het Super League project ‘in akkoord met FIFA en UEFA’ willen implementeren. Maar het is al maanden duidelijk dat de voetbalbonden hevig gekant zijn tegen het alternatieve project. De lancering wordt dan ook gezien als een rechtstreekse oorlogsverklaring. UEFA spreekt in een gezamenlijke reactie met de betrokken nationale voetbalbonden en ook wereldvoetbalbond FIFA over ‘een cynisch project, dat gebaseerd is op het eigenbelang van enkele clubs, op een moment dat de samenleving meer dan ooit nood heeft aan solidariteit’. De Europese bond bedankt ook expliciet de grote clubs uit Duitsland en Frankrijk voor hun niet-deelname aan de lancering van de Super League.

Wat als het tot een brutale afscheuring komt?

Dat het er hard aan toe zal gaan, staat vast. Het nieuwe bedrijf rond de Super League wil meteen de mediarechten van de deelnemende topclubs in handen nemen. UEFA zegt ‘alle sportieve en juridische maatregelen die beschikbaar zijn’ te zullen inzetten om de oprichting van de nieuwe gesloten topcompetitie te vermijden. UEFA zal clubs die op eigen initiatief deelnemen aan de Super League uitsluiten, zo bevestigde de voetbalbond een eerder dreigement. De gevolgen van zo’n ban zijn niet te overzien: de clubs in kwestie zouden dan niet meer kunnen deelnemen aan Europees voetbal en aan hun eigen nationale competities én hun spelers zouden mogelijk niet meer voor hun nationale teams mogen uitkomen. Geen Kevin De Bruyne (Manchester City), Thibaut Courtois en Eden Hazard (Real Madrid) of Romelu Lukaku (Inter Milaan) bij de Rode Duivels, dus.

Wat met de andere Europese clubs?

Volgens de critici leidt de afgesloten supercompetitie tot het einde van de financiële solidariteit van de top met andere Europese clubs, waaronder de topclubs uit kleinere nationale competities als Club Brugge of Ajax, wat als een waterval zal doorsijpelen naar alle lagere voetbalklassen. De Super League belooft evenwel een nieuw solidariteitsmechanisme. ‘Het nieuwe jaarlijkse toernooi zal een aanzienlijk verbeterde financiële groei mogelijk maken, waardoor de solidariteitsbijdragen zullen toenemen in lijn met de inkomsten die worden gegenereerd door de nieuwe Europese competitie’, zegt de organisatie op haar meteen gelanceerde website.

Wanneer gaat de Super League van start?

De betrokken clubs streven naar ‘het kortst mogelijke tijdskader’, maar verder wordt er geen startdatum genoemd. Juventus waarschuwt zijn investeerders dat een succesvolle lancering niet gegarandeerd is.

(lb)