In het kader van het Europese relanceplan na de corona-crisis kwam de Vlaamse regering met het ‘Vlaams Veerkracht’-plan. Het ging uiteindelijk van 4,3 miljard euro uit om extra in de Vlaamse economie te pompen. Daarvan was er 120 miljoen euro in 2021, specifiek voorzien voor universiteiten, labo’s en onderzoekers: zij konden zo hun infrastructuur gaan verbeteren.
In het nieuws: Het Laatste Nieuws lanceerde een heel onderzoeksdossier over de verdeling van de centen, waarbij wel erg fel met de vinger naar toenmalig minister van Innovatie Hilde Crevits (cd&v) en haar kabinet werd gewezen.
- Die zou geen openbare oproep hebben gelanceerd, de krant noemde het “politieke lobbying”, op basis waarvan geld verdeeld zou geweest zijn. Dat moet blijken uit honderden mails die de krant kon inkijken. Daarbij maakte men gewag van een waterstoflabo in Genk, dat via het kabinet op de subsidielijst terecht kwam. En de krant vond het ook opvallend dat de rector van de UGent, in een mail naar de minister Crevits aansprak met “Beste Hilde”.
- Vandaag zit Crevits op Welzijn en is Jo Brouns (cd&v) haar opvolger. Die kreeg in het Vlaams Parlement dan ook een hele reeks kritische vragen van de oppositie over de gang van zaken bij de toekenning van die subsidies. Brouns verdedigde Crevits fel.
- Hij wees erop dat het geen bevoegdheid van haar alleen, was “maar heel de voltallige Vlaamse regering”, kwestie van iedereen in bad te trekken. “Wat gebeurd is, is volledig conform de regels van deugdelijk bestuur”, zo stelde hij. Dat het geen open oproep was, maar de “techniek van een strategische deal”, was doelbewust, zo stelde Brouns. “Het is belangrijk, collega’s, dat die werkwijze is afgetoetst, gevalideerd en goedgekeurd door de Europese Commissie.”
Genoteerd: de oppositie nam daar geen vrede mee.
- “Ik vind dit niet ‘perfect normaal’, zoals u zegt”, zo sneerde Groen-fractieleider Björn Rzoska naar Brouns. “Want de dossiers die u oplijst, of diegene waarover het gaat, zijn niet via de geijkte procedure gelopen. Die zijn wel degelijk eerst op het kabinet geweest, en die worden door het kabinet in de procedure geduwd. Vindt u dat echt normaal dat wij miljoenen euro’s subsidie, belastinggeld van Vlamingen, op deze manier verdelen over projecten? Gewoon, via diegenen die toegang hebben tot het kabinet? Ik vind dit du jamais vu.”
- Eenzelfde reactie bij Vooruit, met fractieleider Hannelore Goeman: “U kunt hier komen beweren dat er niets mis is met de procedures en dat de adviezen allemaal positief waren, maar heeft het Rekenhof die mails ooit gezien? U hebt mij in ieder geval totaal niet overtuigd. Want lobbying, minister Brouns, is één zaak, maar directe inmenging vanuit een kabinet waarbij procedures worden overruled en subsidies worden uitgedeeld ‘à la tête du client’, is iets helemaal anders. Dat ruikt naar vriendjespolitiek en dat kan niet.”
- Ook Jos D’Haese van PVDA nam geen vrede met de uitleg: “In de krant staan zwart op wit mails waaruit blijkt dat er beïnvloeding is van de politiek op de administratie. De hele keten van minister naar kabinet, van kabinet naar administratie, van administratie naar de aanvrager en van de aanvrager weer terug: overal blijkt politieke beïnvloeding.”
- Vlaams Belang kaartte via Parlementslid Ilse Malfroot ook aan dat er een breder probleem is met die ‘Vlaamse Veerkracht’: “De eindontvangers van dat fonds Vlaamse Veerkracht staan niet transparant op één lijst. We krijgen die niet omdat die niet kan worden opgemaakt, omdat de verschillende systemen op dit moment niet compatibel zijn, om een volledig overzicht te geven. Volgens de regering zou er wel gewerkt worden aan een register van eindbegunstigden, maar daar moet dan rekening gehouden worden met de GDPR-wetgeving. Een democratische controle op het aantal ontvangers is dus niet mogelijk.”
Opvallend was dat zowel Andries Gryffroy (N-VA) en Maurits Vande Reyde (Open Vld) vanuit de meerderheid vroegen om toch opnieuw met een open oproep te werken voor dat soort subsidies, “dan heeft iedereen gelijke toegang”.