Hoe lossen we het fileprobleem op? Onderzoekers aan de KU Leuven laten een nieuw ballonnetje op: spitsrechten. Autojournalist Alain De Jong van Gocar vindt de theorie wel interessant, maar twijfelt aan de praktische haalbaarheid.

Beluister hier het volledige interview met Alain De Jong:

In het nieuws: Onderzoekers aan de KU Leuven pleiten voor ‘spitsrechten‘.

• Als automobilist zou je een beperkte hoeveelheid spitsrechten kunnen krijgen. Daarmee mag je je gratis begeven tijdens de spits op drukke wegen die vooraf bepaald worden. Een voorstel van de onderzoekers is om vier spitsrechten per week uit te geven.
• Als je een vijfde keer door de spits wil rijden, moet je een spitsrecht kopen van een bestuurder die minder spitsrechten nodig heeft. Daarmee zou vaak door de spits rijden ontmoedigd worden, zonder autoweggebruikers onmiddellijk te laten betalen, zoals bij rekeningrijden het geval is.
• In het voorstel kunnen bestuurders dus geld verdienen door de verkoop van hun spitsrechten. De prijs zou worden bepaald door vraag en aanbod.

Automobilisten verkopen een stukje tijd en het comfort van vroeg te kunnen vertrekken. Maar hun grootste voordeel is dat het verkeer vlotter zal zijn. Dat is het hoofddoel van dit systeem: files aanpakken door de hoeveelheid verkeer te beperken dat tijdens het spitsuur de weg op mag.

Stef Proost, transporteconoom KU Leuven aan VRT NWS

Niet realiseerbaar?

• Alain De Jong is in theorie te vinden voor spitsrechten: “Er zit wel muziek in, om mensen te motiveren om buiten de drukke uren zich te verplaatsen of een ander vervoermiddel te kiezen. Hoe dan ook moet het verder uitgewerkt worden en het moet ook praktisch realiseerbaar zijn.”
• De realiseerbaarheid lijkt het grootste struikelblok te zijn. De Jong somt op: “Er zijn al veel mensen die aan telewerk doen, maar dat kan natuurlijk niet voor alle jobs. Wie in de productie zit, moet het ritme van zijn bedrijf volgen. En ook maatschappelijk zijn er wat praktische problemen: kinderen ophalen…”
• “Veel mensen hebben geen alternatief voor de auto als ze op tijd op hun werk willen raken. Zeker wie op onregelmatige uren of in afgelegen industriezones werkt, daar komt soms gewoon geen openbaar vervoer op het moment dat zij starten of stoppen met werken. In de realiteit is dit toch moeilijk realiseerbaar.”

Dan toch rekeningrijden?

Het alternatief: Voeren we dan toch rekeningrijden in?

Het fileprobleem houdt de verschillende regeringen bezig. Het gekende alternatief voor de spitsrechten, het rekeningrijden, lijkt voorlopig te weinig draagvlak te hebben.

• Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open Vld) is voorstander van het systeem. “Het is niet de vraag of er een kilometerheffing komt, maar wanneer die er komt”, ze ze eerder deze week.
• Ook Open Vld in Brussel is te vinden voor het idee. Minister van Begroting Sven Gatz (Open Vld) moest het plan noodgedwongen schrappen na felle tegenkanting van de PS buiten Brussel, en de PVDA en MR.
  • “Dat is weer een extra belasting waar de meeste mensen niet op zitten te wachten. Het is geen populaire oplossing. De vraag is of daarmee alles opgelost is, want mensen moeten zich gewoon kunnen verplaatsen.”, vat De Jong samen.
• In het openbaar vervoer ziet de autojournalist evenmin een mirakeloplossing: “Ook daar zijn te weinig budgetten, te weinig mogelijkheden zodat de vloot eerder wordt afgebouwd en de dienstverlening eveneens. Dat betekent dat de mensen geen alternatief hebben om uit de wagen te stappen en voor het openbaar vervoer te kiezen.”

(evb)