Op de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York is verontwaardigd gereageerd op de speech die Vladimir Poetin eerder op de dag op de Russische staatstelevisie gaf.  Amerikaans president Joe Biden noemt de woorden van Poetin “gevaarlijk en roekeloos” en zegt dat “een nucleaire oorlog nooit gewonnen kan worden”.

Amerikaans president Joe Biden nam het woord in New York. “Een schaamteloze schending van de VN-basisprincipes”, begon hij zijn toespraak op de Algemene Vergadering van de VN. “Een permanent lid van de Veiligheidsraad is zijn buurland binnengevallen, in een poging die soevereine staat van de wereldkaart te vegen”, maakte hij nogmaals duidelijk.

Poetin spreekt volk toe en roept op tot “gedeeltelijke mobilisatie”

Eerder die dag had Russisch dictator Poetin in een opgenomen boodschap zijn volk toegesproken. Daarin riep hij op tot een “gedeeltelijke mobilisatie van de bevolking” en zei hij “alle middelen waar we beschikking toe hebben” in te zetten voor de invasie van Oekraïne. Met andere woorden: Poetin stuurt nog meer jonge mannen naar het front en dreigde eveneens kernwapens te gebruiken. Dat leidde tot massale protesten en paniek in het land; honderden tot mogelijks duizenden mensen werden opgepakt in meer dan 36 steden, en tal van mensen proberen het land uit te vluchten.

Dat laatste zorgde voor veel rumoer binnen de Algemene Vergadering van de VN. Biden bestempelde het dreigement van de Russische dictator als “onverantwoord” en zei dat een “nucleaire oorlog nooit gewonnen kan worden”.

Wereldleiders vinden Poetins reactie op zogenaamde “westerse bedreigingen” dan ook onbegrijpelijk: “Rusland is een oorlog gestart vanwege een dreiging die niemand anders ziet”, vervolgde Biden. “Poetins woorden leggen het echte doel bloot: deze oorlog gaat over het vernietigen van het Oekraïens bestaansrecht”. Volgens de president van de Verenigde Staten brengt dat iedereen in gevaar.

Ook China laat van zich horen

Ook China lijkt de oplopende spanningen te voelen en roept op tot dialoog en overleg: “We roepen de betrokken partijen op om tot een staakt-het-vuren te komen”, zei een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken. “En om zodra het kan tot een oplossing te komen die de veiligheidsbekommernissen van alle partijen respecteert”, klinkt het.

De uitspraak van China is opvallend, omdat het sinds de start van de oorlog probeert zich zo weinig mogelijk uit te laten over de kwestie. Het land is immers een stilzwijgende bondgenoot en wil daar wellicht niet snel iets aan veranderen.

Nog vorige week vond een ontmoeting plaats tussen de Russische dictator en Chinees president Xi Jinping waarin Rusland zei begrip te hebben voor “de vragen en bedenkingen” van China omtrent de oorlog. Die heeft China nu bekendgemaakt.

Europa reageert

Oekraïens president Volodymyr Zelensky roept de westerse landen op zich niet te laten intimideren. “Anders kan Poetin morgen zeggen: “Behalve Oekraïne wil ik ook een deel van Polen’”, zegt hij tegen het Duitse magazine Bild.

De Baltische staten, die grenzen aan Rusland, trekken aan de alarmbel. “Rusland is net zo gevaarlijk voor Europa en de wereldvrede als nazi-Duitsland was in de vorige eeuw”, zegt Edgars Rinkevics, Lets minister van Buitenlandse Zaken. Litouws minister van Defensie, Arvydas Anusauskas, zegt dat het leger “in opperste staat van paraatheid” is. Ook de Finse regering laat weten dat het leger alle voorbereidingen heeft getroffen.

Belgisch premier De Croo (Open Vld) vindt dat we voorzichtig moeten zijn: “Ik denk dat wij met de nodige rust moeten reageren”, zei hij als reactie op de speech van Poetin. “We mogen geen olie op het vuur gooien. We mogen niet provoceren”, vervolgde hij.

De Croo onderlijnt verder dat België steun zal blijven verlenen aan Oekraïne: “België heeft al voor 55 miljoen aan wapens en middelen gegeven. We zullen dat blijven doen, in de domeinen waarin we sterk zijn”. De financiële steun van België voor Oekraïne blijft echter maar een fractie van wat andere VN-leden bijdroegen.

(jvdh)