Key takeaways

• De VS en Iran houden in Rome een vijfde onderhandelingsronde over het nucleaire programma van Teheran.
• President Trump heeft een olijftak uitgestoken door een brief te sturen naar de Iraanse Opperste Leider, waarin hij onderhandelingen voorstelt om een militair conflict af te wenden.
• Een belangrijk twistpunt blijft de uraniumverrijkingsactiviteiten van Iran, waarbij de VS dit helemaal willen verbieden.

De diplomatie tussen de Verenigde Staten en Iran zal geïntensiveerd worden met een vijfde onderhandelingsronde in Rome over het nucleaire programma van Teheran. Deze besprekingen volgen op eerdere bijeenkomsten in Rome en Muscat, Oman, en vinden plaats tegen een achtergrond van gespannen relaties die worden gekenmerkt door strenge Amerikaanse sancties en dreigingen met militaire actie in het kader van de “maximale druk”-campagne van president Trump.

In een poging om de spanningen te de-escaleren, heeft president Trump onlangs een olijftak uitgestoken door een brief te sturen naar Ayatollah Ali Khamenei, de Iraanse Opperste Leider, waarin hij onderhandelingen voorstelde om een militair conflict af te wenden. Hoewel er voorzichtig optimisme heerst rond de gesprekken op deskundigenniveau, blijven er aanzienlijke obstakels bestaan bij het overbruggen van de kloof op belangrijke punten, met name de niveaus van uraniumverrijking.

Irans nucleaire programma en westerse zorgen

Iran houdt vol dat zijn nucleaire programma uitsluitend vreedzame doeleinden dient en dat het gerechtvaardigd is om uranium te verrijken tot een niveau dat vergelijkbaar is met dat van wapens. Westerse landen maken zich echter al lang zorgen over de nucleaire ambities van Iran, terwijl Teheran volhoudt dat zijn atoomactiviteiten uitsluitend voor civiele toepassingen zijn. De complexe historische relatie tussen de twee landen, die sinds de Islamitische Revolutie van 1979 wordt gekenmerkt door een diep wantrouwen, werpt nog steeds een schaduw over de broze onderhandelingen.

Een belangrijk twistpunt draait om de uraniumverrijkingsactiviteiten van Iran. Het standpunt van de VS is dat elke overeenkomst Iran moet verbieden om uranium te verrijken, terwijl Teheran pertinent weigert om dit recht op te geven. Deze gesprekken markeren het contact op het hoogste niveau tussen de twee landen sinds president Trump zich tijdens zijn eerste ambtstermijn terugtrok uit de nucleaire overeenkomst van 2015. Het doel van de huidige onderhandelingen is om een nieuwe overeenkomst te smeden die de nucleaire activiteiten van Iran zou inperken in ruil voor het opheffen van de sancties.

Israël uit bezorgdheid over onderhandelingen

Ondertussen heeft Israël zijn bezorgdheid geuit over het verloop van de besprekingen en bereidt het zich naar verluidt voor op mogelijke militaire aanvallen op Iraanse nucleaire installaties als de diplomatie faalt. Bronnen wijzen op een groeiende bezorgdheid binnen de Amerikaanse regering dat Israël een aanval zou kunnen uitvoeren zonder voorafgaande goedkeuring. De waarschijnlijkheid van een dergelijke aanval lijkt de afgelopen maanden te zijn toegenomen, vooral als er een overeenkomst wordt bereikt die niet de verwijdering van de Iraanse voorraad verrijkt uranium omvat. Militaire analisten waarschuwen dat een dergelijke operatie uitzonderlijk complex en riskant zou zijn en uitgebreide planning en voorbereiding zou vereisen.

De komende onderhandelingen in Rome worden beschouwd als cruciaal voor het bepalen van de toekomstige koers van de betrekkingen tussen de VS en Iran. Hoewel beide partijen openlijk pleiten voor een diplomatieke oplossing, blijven geopolitieke spanningen in de regio en uiteenlopende strategische belangen aanzienlijke hindernissen opwerpen voor het bereiken van een blijvende en duurzame overeenkomst.

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!