Op zondag werden door verschillende Kosovaarse en Servische media spanningen gemeld op de grens tussen Kosovo en Servië. Hoewel nog niet duidelijk is wat er exact aan de hand is, loopt de retoriek intussen hoog op.
De spanningen lopen al enkele maanden hoog op, omdat Kosovo besloot een wet in het leven te roepen waarbij Servische automobilisten die het land binnenrijden hun kentekenplaten moeten vervangen door een Kosovaarse. Ook moeten zij een tijdelijke Kosovaarse identiteitskaart aanvragen wanneer ze in het land zijn. De wet zou op 1 augustus van kracht gaan.
Dezelfde wet bestaat in Servië ook al zo’n elf jaar lang. Daar moeten Kosovaren hun kentekenplaat vervangen door een Servische. Servië erkent de onafhankelijkheid van Kosovo, dat het in 2008 eenzijdig uitriep, niet en ziet het als een Servische provincie. De meeste Europese landen, inclusief België, erkennen het land wel.
Grenzen geblokkeerd
Nu Kosovo zich voorbereidt om de wet door te voeren, hebben Kosovaarse Serviërs volgens verschillende bronnen uit protest straten die naar grensposten leiden, geblokkeerd in het noorden van het land. Daardoor zouden de autoriteiten zich gedwongen hebben gevoeld om de straten af te sluiten. Ook doken filmpjes op sociale media op waarin grote hoeveelheden politiewagens te zien zijn, die van hoofdstad Pristina richting het grensgebied zouden trekken.
Kort daarna werden luchtsirenes geactiveerd in de stad Mitrovica, Kosovo. Later volgden eerst geruchten over mogelijke uitwisselingen van schoten tussen de twee kanten. De Kosovaarse premier Albin Kurti bevestigde dat geweerschoten werden gelost op politieagenten door “criminelen die door de Servische regering worden gecontroleerd in het noorden”.
Ook de Servische kant uitte bijzonder sterke taal. Tijdens een toespraak zei de Servische president Aleksandar Vucic dat hij het pad van de vrede verkoos, maar dat als het op vechten aankwam, Servië zal winnen. “Als ze Serviërs zullen beginnen onderdrukken, pesten, vermoorden, dan zal Servië winnen!”
Vladimir Dukanovic, een parlementslid van de Servische Progressieve Partij (SNS), de partij die door Vucic werd opgericht, uitte nog extremere retoriek. In een tweet zei de politicus dat “alles er voor mij op lijkt dat Servië gedwongen zal worden om de denazificatie van de Balkans te beginnen. Ik hoop dat ik geen gelijk heb.” Dat weerspiegelt het taalgebruik dat Russisch dictator Vladimir Poetin hanteerde, voordat hij Oekraïne in februari onder valse voorwendselen binnenviel. Servië is een van de weinige Europese landen die nog altijd banden met het Kremlin hebben.
Blerim Vela, kabinetschef van de president van Kosovo, zei later op de avond het volgende: “Vanavond zijn we in het noorden van Kosovo getuige van een herhaling van het draaiboek van Poetin door het regime van Servië. De informatieruimte wordt overspoeld met leugens om angst te zaaien. (Hij, red.) beweert ten onrechte dat Kosovaarse Serviërs worden vervolgd.” Vela beweert ten slotte dat de Servische president de militaristische retoriek probeert te doen escaleren maar dat “hij zal falen”.
(kg)