Ruimteafval wordt een steeds nijpender probleem. Space Force, de ruimtevaartafdeling van het Amerikaanse leger, wil een grote samenwerking met de wetenschappelijke en civiele gemeenschap op gang brengen om oplossingen te vinden. Ze wijzen erop dat Amerika ver achterloopt, ook al heeft het ongetwijfeld een deel van de verantwoordelijkheid.
Afgelopen november werden verschillende ruimtewandelingen op het ISS geannuleerd vanwege passerende brokstukken. De vernietiging van een oude satelliet door Rusland creëerde een nieuw veld van gevaarlijk afval voor het ruimtestation. In december haalde China uit naar SpaceX en beschuldigde het bedrijf van Elon Musk ervan de baan om de aarde gevaarlijk te vervuilen met zijn duizenden minisatellieten.
Geconfronteerd met deze situatie heeft Space Force, het ruimtevaartdepartement van het Amerikaanse leger, een programma aangekondigd om de ruimte waar de meeste satellieten zich in bevinden schoon te maken. Maar het leger is niet van plan dit alleen te doen: SpaceWERX, de technische tak van het militaire departement, zal een programma leiden met de naam Orbital Prime, dat op zoek is naar voorstellen van particuliere bedrijven en academische instellingen voor technologieën die kunnen worden gebruikt om het groeiende probleem van ruimtepuin aan te pakken. Voorstellen voor de eerste fase van Orbital Prime moeten op 17 februari worden ingediend.
Leger lanceert aanbesteding en oproep om hulp
Generaal David Thompson, Chief Operating Officer van Space Force, sprak de particuliere sector toe in een video die op 5 januari op de website van SpaceWERX werd geplaatst. Zijn boodschap aan de particuliere sector is duidelijk: “Wij hebben uw hulp nodig. Orbital Prime’s doel is om samen te werken met innovatieve spelers in de industrie, de academische wereld en onderzoeksinstituten om geavanceerde technologieën en operationele concepten op het gebied van puinvermindering en opruiming te bevorderen en toe te passen.”
Het doel is om in minder dan drie jaar puinverwijderingstechnologieën in de ruimte te demonstreren. Het project wordt gefinancierd in het kader van het programma Small Business Technology Transfer (STTR). Bedrijven moeten samenwerken met academische instellingen of instellingen zonder winstoogmerk. Grote bedrijven kunnen deelnemen, maar als onderaannemer van een klein bedrijf. Teams kunnen prijzen winnen van 250.000 dollar voor fase 1 en 1,5 miljoen dollar voor fase 2. Als een team wordt geselecteerd voor een demonstratie in de ruimte, zal de regering een deel van de kosten financieren.
VS als laatste ter plaatse
Alleen is dit initiatief door de civiele lucht- en ruimtevaartsector niet met veel enthousiasme begroet. Darren McKnight, een senior technisch onderzoeker bij LeoLabs en lid van het Space Debris Committee van de International Academy of Astronautics, wees erop dat als er één ruimtevaartmogendheid is die haar deel van het afvalbeheer niet doet, het Amerika is.
“Ik waardeer het dat Space Force heeft gezegd: ‘Ja, we maken ons zorgen over het verzamelen van brokstukken.’ Maar ik kan u zeggen dat de Verenigde Staten op dit gebied een grote achterstand hebben op de rest van de wereld”, aldus McKnight in een webcast die werd georganiseerd door het Space Policy and Research Center van de Universiteit van Washington. “Ik vind het gênant om mensen te horen praten over de noodzaak van actieve puinruiming en puinbemiddeling alsof dat nog tientallen jaren duurt. De Europese ruimtevaartorganisatie en de Japanse ruimtevaartorganisatie lopen op dit gebied ver vooruit.”
De Europese Ruimtevaartorganisatie (ESA) heeft ClearSpace een contract van 104 miljoen dollar gegund voor de lancering van een missie om in 2025 brokstukken uit de ruimte te verwijderen. De Japan Aerospace Exploration Agency (JAXA) heeft Astroscale geselecteerd om in 2023 een ruimtevaartuig in een baan om de aarde te sturen om een afgedankt deel een raket te inspecteren, een stap die de weg zou vrijmaken voor een puinruimmissie, zo meldt de gespecialiseerde website Space News.
Koude Oorlog
Darren McKnight is ook van mening dat het regelen van het “verkeer” in een baan om de aarde van de vele voertuigen die daar zijn geplaatst, niet zozeer een prioriteit is als wel het beheren van de “wrakken” en oude inactieve objecten die daar aan hun lot zijn overgelaten. En waarvan de positie en baan veel minder makkelijk in te schatten zijn.
“Tweederde van de potentiële puinproductie in een lage baan om de aarde is niet afkomstig van het beheer van het ruimteverkeer. Het komt van ruimtepuinbeheer, het komt van het voorkomen dat grote objecten andere grote objecten raken”, benadrukt McKnight. “Dit zijn grote schoolbussen zonder remmen en zonder chauffeur”, zei McKnight.
“Er is op dit moment geen enkel bedrijf van plan om een object van 9.000 kilo op aarde te laten vallen.” De meest realistische manier om van deze grote brokstukken – oude Amerikaanse, Russische of zelfs Chinese satellieten in het algemeen – af te komen, zou zijn ze verder de ruimte in te duwen. Het zou zijn als een grote veeg onder het tapijt, maar op een kosmische schaal.
(am)