De essentie: Een dergelijke maatregel zou het voor buitenlanders onmogelijk kunnen maken om een vakantiehuis op de eilandengroep te kopen.

• Juan Pedro Yllanes, de vicevoorzitter van de Balearen, zegt tegen The Guardian dat “we het voorbeeld van Canada moeten volgen”. “Veel Europese en andere burgers kunnen zich onroerend goed veroorloven tegen prijzen die voor de burgers van deze eilanden onmogelijk zijn.”
• Yllanes erkent dat een dergelijk verbod in strijd is met het Europese beginsel van vrij verkeer, maar de Spanjaard verwijst naar precedenten: bijvoorbeeld in de Oostenrijkse Alpen. Daar heeft de EU gebieden van culturele betekenis of natuurlijke schoonheid erkend die moeten worden beschermd tegen “buitensporige druk van buitenaf”.
  • Een ander voorbeeld zijn de Aland-eilanden in Finland, waar beperkingen gelden voor het kopen van een tweede huis. En in Kroatië moeten EU-burgers tien jaar ingezetenen zijn voordat ze landbouwgrond kunnen kopen.
• Daarom kijkt de eilandengroep nu naar Madrid. Voorzitter van de regering van de Balearen, Francina Armengol, zegt dat de “kwestie complex, maar uiterst belangrijk is voor de lokale samenleving.” Ze verwees ook naar de woningwet, waarover momenteel wordt onderhandeld. “Wij hopen dat deze wet snel tot stand komt en ons meer instrumenten geeft om als autonome gemeenschap een grotere impact te hebben op het huisvestingsbeleid”, aldus de voorzitster.

“Van de 700 woningen in Deià staan er zo’n 200 leeg”

De achtergrond: Spanje-correspondent Stephen Burgen noemt als voorbeeld het dorp Deià, op het westen van het eiland Mallorca. Het dorp maakt deel uit van de bergketen Serra de Tramuntana, die op de werelderfgoedlijst van Unesco staat.

• Met 6.091 euro per vierkante meter is onroerend goed in Deià het op één na duurste van Spanje. De buitenlandse vastgoedaankopen op de Balearen behoren qua kosten tot de duurste van het land. Volgens het nationale bureau voor de statistiek waren buitenlandse kopers in 2022 goed voor 38,95 procent van de aankopen op de Balearen, tegenover een nationaal gemiddelde van 12,61 procent.
  • Maar, van de 700 woningen in Deià staan er zo’n 200 leeg, aldus Burgen. En 37 procent van alle woningen in het dorp zijn in buitenlandse handen.
  • “De gemeente heeft de gemeentebelasting op leegstaande woningen daarom verdubbeld, maar dat zal waarschijnlijk weinig effect hebben op de rijke eigenaars.”
• Aangezien de plaatselijke bewoners worden verdreven door de hoge vastgoedprijzen, en de huizen een groot deel van het jaar leeg staan, is er minder vraag naar bars en restaurants. Hoteliers en restauranthouders klagen ook dat zij moeite hebben om personeel van het vasteland aan te trekken, omdat de huurprijzen te hoog zijn.
• Een verbod op de verkoop van woningen aan niet-ingezetenen zou daarom “een belangrijke stap zijn om het huisvestingsprobleem op te lossen”, zo besluit vicevoorzitter Yllanes. “Het gaat niet om de nationaliteit van de mensen, iedereen is welkom. Het gaat erom hoe ze van plan zijn de huizen te gebruiken”, zegt de burgemeester van Deià, Lluís Apesteguia. “We willen mensen die van plan zijn hier te gaan wonen. We willen geen mensen die een tweede huis kopen en ook geen speculanten.”

(ns)