Er is een nieuwe thriller in de maak op Capitol Hill. De mogelijkheid van een shutdown hangt als een dreigende schaduw boven Washington, omdat de meest radicale Republikeinen het spel keihard spelen, tot grote ergernis van de Democratische president Joe Biden.

De essentie: Het Amerikaanse Congres (Huis en Senaat) heeft nog tot 30 september, de laatste dag van het begrotingsjaar (sommigen leggen de deadline op 29 september), om een financieringsvoorstel voor de overheid aan te nemen. Maar omdat de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden het onderling niet eens raken over die financieringswet, dreigt er een shutdown van de Amerikaanse overheid.

Wat er op het spel staat: Tijdens zo’n shutdown kan de overheid grotendeels geen geld uitgeven, wat betekent dat honderdduizenden federale werknemers hun salaris niet op tijd ontvangen. Bovendien worden betalingen voor allerhande steunprogramma’s zoals voedselbonnen dan verstoord. Het Witte Huis maakte woensdag een lange lijst van wat er allemaal zou stilvallen.

Bovendien: Ook in Oekraïne wordt het politieke spel in Washington op de voet gevolgd. Want wat als een shutdown de Amerikaanse steun zou stilleggen?

Wat voorafging: Ook dit voorjaar was er al eens hoogspanning rond de financiering van de federale overheid.

• President Biden sloot toen met de Republikeinse voorman Kevin McCarthy een tijdelijk akkoord rond het zogeheten schuldenplafond en het begrotingspad voor de komende jaren.
• Volgens verscheidene economen zou een shutdown wel niet zo toxisch zijn als die dreiging van een wanbetaling op de Amerikaanse staatsschuld eerder dit jaar. Maar de nefaste economische gevolgen kunnen toch aanzienlijk zijn, waarschuwen ze.

“Extremistische Republikeinse vleugel”

Waar het schoentje wringt: Het kernprobleem is hoeveel geld de overheid volgend jaar mag uitgeven. De meest conservatieve vleugel bij de Republikeinen lijkt aan te dringen op een strengere koers dan de eerdere afspraken tussen Biden en McCarthy. Op de achtergrond spelen ongetwijfeld de komende presidentsverkiezingen mee. Biden spreekt van “extremistische Republikeinen die chaos ontketenen”.

De marktreactie: “De tijd om verder te onderhandelen, raakt op”, waarschuwt onder meer Libby Cantrill, hoofd Public Policy bij obligatiereus Pimco.

• “De regering stilleggen lijkt met andere woorden de enige haalbare optie om de conservatieve groep Republikeinse wetgevers tevreden te stellen”, schrijft ze.
• “En als de overheid effectief wordt gesloten, bestaat de mogelijkheid dat er geen aanleiding meer komt om deze weer te openen, gezien de complexe interne dynamiek binnen de Republikeinse fractie in het Huis van Afgevaardigden”, zo gaat ze verder.
• Een shutdown zou volgens Pimco overigens ook praktische gevolgen kunnen hebben voor de Federal Reserve, omdat in een shutdown geen economische cijfers beschikbaar worden gesteld, waar de Amerikaanse centrale bank van afhankelijk is voor de beleidsbepaling.