De producenten van Schotse whisky moeten in de toekomst minder strikte regels volgen. Dat blijkt uit de nieuwe richtlijnen die sectororganisatie Scotch Whiskey Association (SWA) heeft uitgevaardigd. Met de versoepeling komt de sectororganisatie tegemoet aan de vragen die al langer door de producenten naar voor zijn gebracht. Bovendien moet de ingreep volgens waarnemers kunnen leiden tot een uitbreiding van het aanbod. Die evolutie moet door zijn grotere variatie zowel trouwe consumenten als nieuw klanten kunnen aantrekken.

“Om zichzelf Scotch te kunnen noemen, moet de drank in Schotland gedistilleerd zijn op basis van water en gemoute gerst,” verduidelijkt Saabira Chaudhuri, Europees retail-correspondent bij de Amerikaanse zakenkrant Wall Street Journal. “De drank moet ook minstens drie jaar lang in eikenhouten vaten zijn gerijpt.”

Tequila

“In het verleden moest de drank daarbij rijpen in vaten waarop de sector traditioneel beroep deed,” aldus Chaudhuri. “Daarbij mochten de producenten alleen gebruik maken van vaten waarin vroeger sherry, cognac, bourbon of porto was bewaard. Door de verandering van de regels kan naar een grotere verscheidenheid van vaten worden gegrepen.”

“Nu zijn ook vaten mogelijk eerder onder meer tequila, mezcal, cachaça, shochu en baijiu hebben bevat,” voert Chaudhuri aan. “De verandering is een overwinning voor fabrikanten die bij de sectororganisatie hebben gelobbyd om de regels te versoepelen.”

De ingreep moet innovatie stimuleren en moet de sector helpen het marktverlies tegenover concurrenten met minder strikte afbakeningen te stoppen. De sectororganisatie hield in het verleden steeds vol dat de strikte regels noodzakelijk waren om de reputatie van de Schotse whisky te beschermen.

Onder aanhoudende druk van producenten die een bredere waaier van vaten wilden gebruiken, gaf de sectororganisatie uiteindelijk toe. Karen Betts, chief executive van de Scotch Whisky Association, stelt dat de verandering de drank een sterke basis voor de toekomst bezorgt, terwijl toch de erfenis van de Schotse whisky gerespecteerd blijft.

Op de wereldwijde whisky-markt hadden de Schotse producenten vorig jaar nog een marktaandeel van 47,4 procent. Tien jaar voordien vertegenwoordigden zij nog 59 procent van de wereldwijde verkoop. Tegelijkertijd is het aandeel van de Amerikaanse whisky van 19,5 procent naar 25,4 procent gestegen. Ook Japanse en Ierse whiskey’s hebben marktaandeel gewonnen.

“Een grotere flexibiliteit in het assortiment vaten waarin de Schotse whisky mag rijpen, moet de innovatie ten goede komen,” zegt analist Edward Mundy. De producenten hopen dat de toegang tot een groter aantal vaten de aankoopprijzen zullen verlagen.

Conservatisme

Diageo, de grootste fabrikant van Schotse whisky ter wereld, had eerder al een interne werkgroep opgericht om een aantal regels te laten veranderen. Het bedrijf – eigenaar van whisky-merken zoals Johnnie Walker, J&B en Talisker – had gevraagd om bij het rijpen beroep te kunnen doen op vaten die eerder voor zijn tequila-merk Don Julio waren gebruikt.

Die vraag was afgewezen, wat tot verontwaardiging bij een aantal toplui van Diageo had geleid. De sectororganisatie kreeg daarbij de kritiek zich aan overdreven bemoeizucht schuldig te maken. Volgens de nieuwe regels mag beroep worden gedaan op vaten die vroeger waren gebruikt voor wijn, bier of andere sterkere dranken. Er zijn nog wel een aantal beperkingen wanneer er sprake is van recepten met fruit.

De nieuwe regels betekenen dan ook dat Diageo voortaan tequila-vaten voor de rijping van zijn whisky kan inzetten. Dat leidt niet alleen tot een mogelijke kostenbesparing. Het bedrijf kan mogelijk ook zijn assortiment met een aantal nieuwe producten uitbreiden. Daardoor komen ook nieuwe consumenten in het vizier.

Niet iedereen verwacht echter grote veranderingen. “Schotse whisky moet worden beoordeeld op zijn kleur, smaak en traditie,” zegt Gavin Hewitt, een voormalig Britse diplomaat en gewezen chief executive van de Scotch Whiskey Association. “Een whisky die naar tequila smaakt, is geen whisky meer.”

Liam Hughes, chief executive van de Glasgow Distillery, zegt de uitbreiding van het assortiment vaten wel te steunen, maar een verdere versoepeling is volgens hem niet aangewezen. “Voor Schotse whisky is enig conservatisme wellicht een goede zaak,” aldus Hughes.