Ontwikkelingslanden en opkomende naties hadden vorig jaar een totale schuld van 49.500 miljard euro. Daarmee is de schuldenlast van deze groep landen tot een absoluut recordniveau gestegen. Dat staat in een rapport van de Wereldbank, gebaseerd op een analyse van de leninglast van honderd landen.

De instelling wijst erop dat deze schuldenlast sinds het begin van dit decennium een sterke toename heeft gekend. De Wereldbank maakt daarbij gewag van de sterkste stijging in nagenoeg vijf decennia.

Verplichtingen

‘De schuldenlast van de ontwikkelingslanden is inmiddels opgelopen tot 168 procent van het gezamenlijke bruto binnenlands product,’ betoogt de Wereldbank. ‘Dat volume is sinds het begin van dit decennium met 54 procentpunt gestegen.’

‘Zowel consumenten, ondernemingen en overheden hebben hun leninglast zien oplopen. Alle segmenten van de economie van deze landen zien dan ook de druk van hun financiële verplichtingen toenemen.’

‘De geschiedenis leert dat een sterke toename van schulden in ontwikkelingslanden vaak met financiële crisissen samenvalt. Dat blijkt op de bevolking vaak bijzonder zwaar te wegen.’

‘Beleidsverantwoordelijken moeten dan ook dringend maatregelen nemen. Ze moeten een duurzame kredietstrategie uitbouwen en het risico op een blootstelling aan economische schokken verminderen.’

De Wereldbank wijst erop dat de historisch lage rentetarieven van de centrale banken de voorbije tien jaar het risico op een crisis voorlopig nog hebben kunnen beperken.

‘Men mag echter niet vergeten dat de voorbije vijftig jaar nagenoeg de helft van alle nationale episodes van snelle schuldgroei in ontwikkelingslanden gepaard ging met financiële crises die het inkomen en het investeringsbudget gevoelig hebben verzwakt,’ aldus de economen.

Investeringen

Eerder betoogde de Wereldbank al dat ontwikkelingslanden leningen op de internationale geldmarkten vooral zouden moeten reserveren voor de financiering van uitgaven voor infrastructuur en investeringen.

‘Sinds de daling van de grondstoffenprijzen midden dit decennium zijn echter ook steeds meer kredieten opgenomen voor de financiering van welzijn, onderwijs, gezondheid en rampenbestrijding,’ waarschuwt David Malpass, president van de Wereldbank. ‘In vele ontwikkelingslanden zijn de overheidsinvesteringen gedaald, terwijl de schuldenlast steeds verder blijft oplopen.’

Het rapport betoogt nog dat vele ontwikkelingslanden er de voorkeur aan geven om voor hun leningen vooral op China beroep te doen. ‘Dat gaat vaak gepaard met dat geheimhoudingsclausules en onderpanden,’ aldus de Wereldbank. ‘Daardoor dreigt de reële omvang en aard van de schuldenlast verhuld te blijven.’