In Europa meent een aanzienlijk deel van de bevolking dat de joden de Holocaust voor hun eigen voordeel gebruiken. Dat zegt een rapport van de Amerikaanse televisiezender CNN op basis van interviews met zevenduizend mensen in Oostenrijk, Frankrijk, Duitsland, Groot-Brittannië, Hongarije, Polen en Zweden. Bovendien bleek dat vele Europese jonge volwassenen te kennen geven nooit gehoord te hebben over de Endlösung, waarmee Nazi-Duitsland tot de uitroeiing van de joodse bevolking in Europa besliste.

Slechts een kleine minderheid van de ondervraagden geeft daarentegen toe antisemitische gevoelens te hebben.

Verontrustend

“Doel van de enquête was om te ontdekken in welke mate het antisemitisme in Europa momenteel leeft,” aldus het magazine Newsweek. “Meer dan zeventig jaar nadat zes miljoen Joodse mensen tijdens de Holocaust werden vermoord, leidt het onderzoek tot verontrustende conclusies.”

“Hoewel slechts één op de tien respondenten openlijk toegaf een negatieve houding tegenover joden te hebben, betoogdebijna 20 procent van de ondervraagden dat het antisemitisme in hun land vooral een reactie was op het dagelijks gedrag van de joodse gemeenschap. Bijna 30 procent weet het antisemitisme in zijn land aan de acties van Israël.”

Volgens Moshe Kantor, president van het European Jewish Congress, tonen de resultaten van de enquête dat antisemitische aanvallen het gevolg zijn van haat die in geweld wordt omgezet en moet worden vastgesteld dat vaak de slachtoffers worden beschuldigd.

“Nog problematischer is echter dat veel Europeanen geloven dat joden op een of andere manier schuldig zijn aan de haat die tegen hen wordt gericht, alsof joden de problematiek met kwade trouw te berde brengen,” aldus Kantor. “De legitimering van jodenhaat is al erg genoeg, maar het absoluut onduldbaar dat de joodse recht op de strijd tegen deze onderdrukking wordt afgewezen.”

Invloed

Newsweek benadrukt daarbij dat vele burgers niet openlijk willen toegeven antisemitisch te zijn en vooral sociaal wenselijke antwoorden willen formuleren. “Om die invloed weg te werken, werd in de enquête gevraagd naar de joodse invloeden op verschillende sectoren van de economie,” zegt het magazine. “Op die manier kon worden geïdentificeerd of de stereotypen over joden nog steeds bestaan.”

Uit het onderzoek bleek dat een op drie respondenten van mening was dat de joden de Holocaust gebruiken om hun eigen agenda door te kunnen drukken. Een even groot deel van de ondervraagden was het met die stelling echter niet eens. Een op drie bleek terzake geen mening te hebben.

Tevens moest worden vastgesteld dat 20 procent van de ondervraagden tussen achttien en vierendertig jaar te kennen gaf nog nooit over de Endlösung gehoord te hebben. Meer dan de helft van de Europeanen antwoordde dat Israël een recht van bestaan heeft als joodse staat, maar anderzijds voerde één op drie respondenten aan dat Israël de Holocaust gebruikt om zijn eigen acties te rechtvaardigen.

De enquête bracht verder aan het licht dat één op drie deelnemers aangaf dat joden over de hele wereld in de politiek teveel invloed hadden. In Oostenrijk voerde één op drie aan dat de joden teveel invloed hadden op financiën, terwijl In Polen en Hongarije vier op de tien ondervraagden van mening was dat joden wereldwijd teveel invloed hebben in de financiën en de handel.

In Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk voerde één op vijf aan dat joden teveel invloed hebben in de media. Bovendien werd in Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk door 25 procent aangegeven dat joden te veel invloed hebben op oorlogen en conflicten.

“De grootste uitdaging bij het bestrijden van antisemitisme is het veranderen van de opvattingen die mensen over joden hebben,” becommentarieerde Felix Klein, Duitse commissaris voor antisemitisme, de resultaten van de enquête. “Dit is een taak voor iedereen ten bate van de hele samenleving. Antisemitisme vormt immers een bedreiging voor elke democratische open samenleving.”

Naftali Bennett, Israëlisch minister van de diaspora, benadrukte dat mensen niet alleen geïnformeerd moeten worden over de gebeurtenissen van de jodenvervolging, maar ook de lessen van de Holocaust moeten leren. “Dezelfde diep antisemitische stereotypen en beschuldigingen die vandaag worden gehoord, waren ook de pijlers die de vernietigingskampen hebben mogelijk gemaakt,” aldus Bennett.