In de Verenigde Staten heeft de Federal Communications Commission (FCC) aangekondigd nieuwe regels te overwegen om het probleem van ruimtepuin efficiënter aan te pakken. Momenteel beveelt de commissie de operatoren aan om satellieten uiterlijk een kwarteeuw na het einde van de missie terug naar de aarde te halen en in de atmosfeer te laten opbranden. Dat tijdsbestek zou echter sterk worden ingekort.

De Amerikaanse autoriteiten willen nu bepalen dat afgeschreven satellieten zo vlug mogelijk na het einde van een missie worden opgeruimd. Daarbij zou een uiterlijke tijdsspanne van vijf jaar worden aanbevolen.

De deadlines van de FCC zijn geen harde verplichting, maar de commissie zegt bij de toekenning van de vergunningen wel rekening te houden met de intenties van de operator om afgeschreven ruimtevoorwerpen na het einde van de missies te vernietigen.

De nieuwe regels zouden van toepassing zijn op zowel satellieten en systemen die in de Verenigde Staten een vergunning hebben gekregen, als projecten van andere landen die tot de Amerikaanse markt toegang willen krijgen.

Botsingen

De Amerikaanse communicatie-commissie wijst er daarbij op dat er in het gebied rond de aarde steeds meer afgeschreven satellieten, afgeworpen raketonderdelen en andere voorwerpen worden aangetroffen. “Dat kan bijzondere uitdagingen creëren voor toekomstige ruimtemissies”, wordt er aangevoerd. “Vorig jaar konden er in de baan rond de aarde meer dan 4.800 satellieten worden geteld. Naarmate het aantal objecten in de ruimte toeneemt, loopt echter ook de kans op een botsing toe.”

“Bovendien kan een ongecontroleerde terugkeer in de atmosfeer van de aarde op de grond tot gevaarlijke situaties leiden. Volgens wetenschappers is er 10 procent kans dat neerstortend ruimtepuin de volgende decennia op de grond slachtoffers zal eisen.”

Internationaal

“De satellietindustrie, die een jaarlijkse omzet van 279 miljard dollar vertegenwoordigt, dreigt hierdoor in gevaar te komen”, merken de experts op. “Dat kan ook zware gevolgen hebben voor de tewerkstelling. Maar de consequenties kunnen nog veel zwaarder worden.”

“De connectiviteit die door satellieten wordt verzekerd, is immers essentieel voor het functioneren van de moderne maatschappij, onder meer door het aanbieden van breedband in afgelegen gebieden, navigatie en videocommunicatie. Al die activiteiten zouden verstoord kunnen raken.”

De gevaren zijn niet denkbeeldig. In recente jaren zijn er onder meer een aantal grote onderdelen van Chinese raketten boven steden in het Midden-Oosten en Borneo gevlogen, vooraleer op de grond te pletter te storten.

Ook lanceringen voor transporten naar het International Space Station (ISS) hebben er al toe geleid dat restanten van raketten ongecontroleerd opnieuw in de atmosfeer zijn terechtgekomen. “Dit alles is echter slechts het tipje van de ijsberg”, betoogt Ewan Wright, onderzoeker aan de University of British Columbia. “Er moet nagenoeg wekelijks een dergelijk incident worden gemeld.”

Een aantal partijen wijzen er echter op dat er voor een efficiënt beheer van het ruimtepuin internationale samenwerking is vereist.

(evb)