Een derde tot bijna de helft van de 2.000 werknemers in de kerncentrales in Doel en Tihange is van plan uitbater Engie Electrabel al vóór 2025 te verlaten, mocht de federale regering de kernuitstap in dat jaar bevestigen. Zo’n leegloop vergroot de kans op een black-out in de komende jaren, waarschuwt een platform van verontruste burgers, dat ook enkele kernenergie-experten van Engie omvat.

Een naamloze groep van “goed geïnformeerde burgers” uit verscheidene sectoren, waaronder de kernenergiesector zelf, deed de moeite om een eigen analyse te maken van een volledige uitstap uit kernenergie vanaf 2025. Die kernuitstap is het wettelijk voorziene plan dat de federale regering in de komende weken al dan niet zal bevestigen.

Ze gebruikten daartoe de publiek beschikbare informatie van onder meer netbeheerder Elia en nucleaire toezichthouder FANC. “Dit was vrijwilligerswerk waar we vele avonden aan spendeerden”, zegt woordvoerder Pierre Pirson, die actief is in de financiële sector en ook voorzitter is van de Nationale Confederatie van Kaderleden (NCK).

“Geen plan-A”

De conclusie van het burgerplatform is in grote lijnen vergelijkbaar met wat de partijen N-VA en MR verkondigen: de federale regering onderschat de kans op een black-out (bevoorradingsproblemen die leiden tot het lokaal stilleggen van de stroombevoorrading) vanaf 2025. De beschikbare elektriciteitscentrales zullen het verlies van de kerncentrales niet kunnen compenseren. “Er is geen plan-A, laat staan een plan-B”, klinkt het.

“De mogelijkheden om elektriciteit in te voeren vanuit de buurlanden worden zwaar overschat, zeker als het zal gaan om de piekmomenten in de winter”, zegt Pirson. “En dan moet je er eigenlijk nog rekening mee houden dat de vraag naar elektriciteit sterk zal toenemen door de opgang van de elektrische wagen en de noden van nieuwe datacenters en andere energie-intensieve installaties in ons land.”

Leegloop?

Het burgerplatform maakt zich ook grote zorgen om een mogelijke leegloop bij het circa 2.000-koppig personeel van de kerncentrales van Doel en Tihange. Dat kan ertoe leiden dat België zelfs al voor 2025 alle reactoren zal moeten sluiten, omdat door personeelstekorten niet meer aan de strenge veiligheidsnormen voldaan kan worden.

Uit een enquête van de NCK en de vakbonden blijkt dat een groot deel van het personeel het uitbatende bedrijf Engie Electrabel al vóór 2025 wil verlaten, mocht de kernuitstap definitief worden. Bij de kaderleden gaat het om 47 procent. In Doel overweegt 32 procent van de ACV-leden en 23 procent van de ACLVB-leden zo’n vertrek.

“Het risico van eerdere sluitingen van de centrales en sociale acties kan niet worden uitgesloten”, concludeert het burgerplatform. “Een deel van het personeel voelt zich verraden. Zij hebben nooit geloofd in de stopzetting en zijn zich bewust van het dreigende capaciteitsprobleem. Er is een nieuwe enquête aan de gang, maar de voorspelbare respons is een te hoog vertrekpercentage.”

Engie garandeerde vorige week nochtans de werkzekerheid voor de 45-plussers tot het einde van hun loopbaan en belooft ook financiële inspanningen voor de jongere werknemers. Het is echter nog maar de vraag of die jonge werknemers aan boord zullen blijven. Rekruteerders zullen hen mogelijk aanspreken voor kernenergieprojecten in de buurlanden.

“Het gaat om gespecialiseerd personeel dat voor drie jaar gecertificeerd is. Voor zulke mensen vind je niet zomaar een vervanger, zeker gezien de krapte op de arbeidsmarkt”, zegt Pirson.

Mondige burgers

Het burgerplatform beseft dat ze maar een van de vele stemmen zijn in het debat.

“Maar we wilden toch deze inspanning doen en onze bevindingen met de bevolking delen”, zegt Pirson. “Dit gaat om de toekomst van onze kinderen, want energie doet de hele samenleving draaien. Ik wil niet dat ik in 2025 moet zeggen: ‘Ik wist wel dat er black-out zou komen, maar heb niets gedaan.'”