Hyperledger, het breed vertakte blockchainproject van de Linux Foundation, brengt wetenschappers en programmeurs bijeen om een digitale taal voor klimaatdata te ontwikkelen.

Hyperledger kondigde het ambitieuze project aan op het World Economic Forum in het Zwitserse Davos. De initiatiefnemers hopen een gestandaardiseerd communicatiesysteem voor klimaatdata te bouwen. Dat maakt de weg vrij voor een algemeen aanvaarde boekhouding, die zowel overheden als bedrijven kunnen hanteren.

Over welke data gaat het precies?

Het kan gaan om de CO2-beloften van bedrijven en staten, de becijferde impact van klimaatacties en nieuwe technologieën of om gegevens over de handel in uitstootrechten. Maar ook om data over de kern van de zaak: de fysieke toestand van de planeet zelf.

Het ecosysteem van Hyperledger hoopt dat de registratie van al die gegevens een open systeem voor klimaatboekhouding mogelijk maakt. De universiteit van Yale , die eerder al onderzoek deed in dit domein, trekt de werkgroep.

Waarom is een klimaatboekhouding nodig?

‘Het akkoord van Parijs biedt het wereldwijde raamwerk om te voorkomen dat de aarde 1,5 graden boven pre-industriële niveaus opwarmt. Maar het voorziet geen duidelijk mechanisme dat alle betrokkenen ‘dezelfde taal doet spreken’ voor het bijhouden en beheren van klimaatrelevante data en acties’, motiveert de werkgroep.

‘Een boekhouding is misschien het saaie gedeelte, maar wel noodzakelijk’, zegt blockchainexpert Koen Vingerhoets (Deloitte). ‘Je kan geen wereldwijd gecoördineerd klimaatbeleid voeren, als de actoren niet dezelfde taal spreken en geen uitwisselingskanaal hebben.’

Ook vanuit de financiële sector is er interesse. Onder meer de Banque de France en BlackRock pleitten de voorbije dagen voor een duidelijkere rapportering over klimaatzaken.

Wat is Hyperledger?

Hyperledger is een vier jaar oud wereldwijd samenwerkingsverband rond blockchain-technologie onder leiding van de Linux Foundation, de stichting achter het gelijknamige operationeel systeem. Net als bij Linux geldt het principe van ‘open source’: de software is vrij toegankelijk en iedereen is welkom om verbeteringen aan te brengen.

Het gaat om een parapluproject voor tal van blockchainprojecten. De meeste toepassingen draaien rond zakelijke gegevensuitwisseling, zoals slimme contracten of de opvolging van de internationale toeleveringsketen van een bedrijf.

Wie is er lid?

Ruim 275 organisaties en bedrijven hebben zich intussen bij Hyperledger aangesloten. Dat gaat van technologiebedrijven als IBM, Microsoft, SAP, Intel of Huawei over industriële bedrijven als Airbus en Daimler tot banken als Deutsche Bank en JP Morgan. Ook overheden en universiteiten doen mee.

Hyperledger kreeg vorige zomer een boost door de toetreding van een van de belangrijkste spelers in zakelijke software, Microsoft. ‘Qua schaal en wereldwijde aanwezigheid is Hyperledger goed geplaatst om de klimaatverandering op te volgen’, zegt Vingerhoets.

Waarom blockchain?

‘De kracht van blockchain is dat de technologie de overdracht van data standaardiseert en registreert, wat een wereldwijde boekhouding rond klimaatverandering mogelijk maakt. Iedere partij moet op dezelfde manier rapporteren’, zegt Vingerhoets. ‘Bovendien is typisch voor blockchain dat de historiek niet gewijzigd kan worden, wat het voor landen of bedrijven moeilijker zal maken om op eerder gemaakte afspraken terug te komen.’

Wat wordt het eindresultaat?

Dat is volgens Vingerhoets in deze opstartfase nog onmogelijk te voorspellen, maar hij denkt niet dat er een groot supernetwerk voor klimaatboekhouding komt. ‘Dat lijkt me niet realistisch. Het is aannemelijker dat het project tot een soort standaardtaal zal leiden die afzonderlijke communicatiesystemen verbindt.’

‘De grote vraag is: wie gaat alles betalen? Blockchain is geen dure technologie, maar er zullen toch kosten aan dit project verbonden zijn, bijvoorbeeld op het vlak van IT-integratie en standaardisatie. Daarnaast wordt ook een juridisch luik onvermijdelijk. Wat als er een ‘bug’ in het systeem zit? Wie is dan aansprakelijk?’

Veel vragen, dus. Maar de urgentie is er ook, nu klimaat hoog op de politieke agenda staat. Vingerhoets: ‘Het internet is ook begonnen als systeem om onderzoekspapers onder universiteiten uit te wisselen. En kijk waar we nu staan.’