In de Verenigde Staten is een rechter uit Florida erin geslaagd de federale mondmaskerplicht op vliegtuigen en openbaar vervoer terug te roepen. Voortaan zijn luchtvaartmaatschappijen en lokale overheden zelf bevoegd om te bepalen of reizigers wel of niet een mondmasker moeten dragen. Hierdoor dreigen reizigers die de VS doorkruisen, in een lappendeken van regels terecht te komen.
Een federale rechter uit Florida, Kathryn Kimball Mizelle, is erin geslaagd de nationale mondmaskerplicht van president Joe Biden aan diggelen te slaan. Mizelle, die in 2020 door Donald Trump werd aangesteld, oordeelde dat het Amerikaanse agentschap voor ziektecontrole en -preventie (CDC) niet in staat was voldoende argumenten voor te leggen die de verplichting rechtvaardigen.
Ook zouden niet de juiste procedures nagevolgd zijn bij het opstellen van de mondmaskerplicht, zo zou het CDC ten onrechte een “good cause exception” ingevoerd hebben. Dat liet het CDC toe om bepaalde klachten van burgers naast hun besluit neer te leggen, aangezien de nood in het geval van de pandemie de wet brak.
“Teleurstellende beslissing”
Daarmee heeft Mizelle komaf gemaakt met een speerpunt in het Covidbeleid van de regering-Biden. In de VS – waar de hele coronacrisis stevig gepolitiseerd was – vormt de mondmaskerplicht een zeer heet politiek hangijzer. Veelal vanuit Republikeinse hoek klonk steeds vaker verzet tegen de maskers, aangezien die werden beschouwd als een beknotting van de persoonlijke vrijheden.
“Dit is een heel teleurstellende beslissing”, reageerde Jen Psaki, woordvoerder van het Witte Huis, op het besluit. “Het CDC blijft aanraden om mondmaskers te dragen op het openbaar vervoer.” Het centrum voor ziektepreventie had onlangs nog de nationale mondmaskerplicht verlengd tot 3 mei, zodat het onderzoekscentrum meer tijd had om de effecten van de BA.2 Omikron-subvariant van het coronavirus, die nu dominant is in de VS, te kunnen bestuderen.
Luchtvaartsector springt gat in de lucht
In de luchtvaartsector werd alvast enthousiast gereageerd op het einde van de mondmaskerplicht. Regelmatig werd personeel met agressieve passagiers geconfronteerd die zich steevast tegen de maskers verzetten. Dat heeft er meerdere keren toe geleid dat bepaalde vluchten werden afgeschaft, passagiers het vliegtuig moesten verlaten voor vertrek, of zelfs dat het vliegtuig rechtsomkeer maakt om de opstandige passagier het vliegtuig uit te zetten.
Daarom waren luchtvaartmaatschappijen al langer geïrriteerd over de verplichting, vooral aangezien het masker in de meeste staten al langer niet meer verplicht is op indoor-evenementen. United Airlines, Delta Airlines, American Airlines, Southwest Airlines, JetBlue en Alaska Airlines sprongen direct op het nieuws en meldden bijna onmiddellijk dat mondmaskers voortaan niet meer verplicht zijn aan boord. Wel zeggen de maatschappijen de wens te respecteren van iedereen die het toch verkiest zelf een masker te dragen.
Niet overal vrij van het masker
Dat de nationale mondmaskerplicht is afgeschaft, betekent echter niet dat het mondmasker overal in de VS naar de prullenmand mag. Staten en steden zijn nog steeds vrij om zelf te beslissen of ze mondmaskers op openbare plaatsen verplichten of niet. Zo heeft de Metropolitan Transportation Authority van New York al duidelijk gemaakt dat mondmaskers nog steeds verplicht zullen zijn. Ook in de luchthavens rond de stad blijft het verplicht je mond en neus te bedekken.
Daarmee komt de VS in dezelfde situatie als België terecht. Net als België is de VS namelijk een federale staat. Toen in ons land aan de epidemiologische noodsituatie een einde kwam, vielen ook alle federale coronaregels weg.
Het Overlegcomité raakte het wel nog eens om een mondmaskerplicht op het openbaar vervoer en in zorginstellingen te hanteren, maar in principe ligt de wetgeving vooral in handen van de deelstaten en de lokale besturen. Zo voerde de gemeente Molenbeek vorige week een algemene mondmaskerplicht in voor iedereen ouder dan 12 jaar op drukke, openbare plaatsen.
(evb)