Topambtenaar Sue Gray heeft haar rapport bekendgemaakt over de lockdownfeestjes op Downing Street 10, de ambtswoning van de Britse premier Boris Johnson. Het gaat in totaal over 16 feestjes over een periode van 20 maanden, tussen 15 mei 2020 en 16 april 2021.

Johnson gaf om 15u30 een verklaring voor het House of Commons, het Britse parlement. Daar begon hij met zijn verontschuldigingen aan te bieden: “Sorry. Sorry voor de dingen die we fout deden, en sorry voor de manier hoe dit is aangepakt. Het heeft geen zin om in te gaan op wat tegen de regels was. We vroegen aan iedereen om ongelooflijke opofferingen te maken voor dit land, en ik snap de woede dat mensen nu voelen. Maar dit is ook een moment dat we in de spiegel moeten kijken en moeten leren.”

Gray maakte haar rapport eerder vandaag over aan de premier. Het rapport werd ondertussen ook gepubliceerd, zoals door Johnson herhaaldelijk werd beloofd. Toch ontbreken er delen van het rapport, meer bepaald over de inbreuken die nog door de Metropolitan Police, de politie van de regio Groot-Londen, worden onderzocht.

Geheim van het onderzoek

In totaal zal de politie nog 12 van de 16 feestjes extra onderzoeken, en door het geheim van het onderzoek mag Sue Gray dan ook nog niet al te veel zeggen. Het rapport bevat dan ook niet alles, tot haar eigen ongenoegen.

“De politie deelde me mee dat het passend zou zijn als ik maar een kleine referentie vermeld over de samenkomsten die ze nog onderzoeken. Jammer genoeg betekent dit dat dat ik extreem aan banden ben gelegd wat betreft die gebeurtenissen, en is het dan ook niet mogelijk om een betekenisvol rapport te maken.”

Visie op de feiten

Wel gaf Gray in haar rapport haar mening/visie over de feestjes mee:

• “In het licht van deze pandemie, waar de overheid aan burgers verregaande restricties heeft opgelegd, is een deel van het gedrag rond deze bijeenkomsten niet te rechtvaardigen.”
• “Sommige bijeenkomsten tonen aan dat men serieus heeft gefaald en dat men de hoge verwachtingen die werken voor de overheid inhoudt, niet heeft ingelost. Hetzelfde geldt voor de verwachtingen van het Britse volk.”
• “Het lijkt dat er soms weinig aandacht was voor wat er in het land gebeurde, de risico’s die werden genomen en hoe ze bij het publiek overkwamen. Er was een falen van leiderschap en oordeel door leden van Nr 10 (de administratie van de premier) en het kabinet.”

Daarnaast wees Gray ook op de overvloed aan alcohol die vloeide in een professionele omgeving. Ook blijkt dat enkele medewerkers wel alarm wouden slaan over wat er in het gebouw en de tuin van Downing Street 10 gebeurde, maar dat ze zich hier niet toe ‘in staat voelden’. Over de exacte omstandigheden van de feesten is het echter wachten op het onderzoek van de Metropolitan Police.

De vraag is maar of dit rapport, dat een overzicht geeft van alle inbreuken tegen de coronamaatregelen in het land – nota bene zelf samengesteld door de regering – leidt tot het ontslag van Johnson. Verschillende parlementsleden, zowel van de oppositie als de meerderheid, riepen de premier al op om op te stappen. Of die roep verstilt of juist aan kracht wint, dat valt nog te zien de komende dagen of weken.