In het nieuws: Labour wint overtuigend de tussentijdse verkiezingen in Wellingborough en Kingswood.

• Het Verenigd Koninkrijk is verdeeld in een heleboel kiesdistricten. Per district zetelt een volksvertegenwoordiger in de House of Commons, de Kamer. De uitslag van de verkiezingen zorgt ervoor dat het linkse Labour er nu twee zitjes in de Kamer bijkrijgt. De Conservatives verliezen hun zetels.
• Het verschil was groot. In Wellingborough haalde Labour-kandidaat Gen Kitchen 45,9 procent van de stemmen, terwijl de Conservatieve kandidaat 24,6 procent haalde. In Kingswood hetzelfde beeld: 44,9 procent stemde Labour tegenover 34,9 procent Conservative.
• De voorverkiezingen geven al een goed idee van wat de regeringspartij later dit jaar te wachten staat bij de algemene verkiezingen. In een peiling van januari van Ipsos zijn de kiesintenties duidelijk: 49 procent van de bevolking zou Labour stemmen, 27 procent Conservative.
• Premier Rishi Sunak is bijzonder onpopulair: hij heeft een approval rating van 24 procent. Het feit dat het Verenigd Koninkrijk in een recessie is beland en hij er niet in geslaagd is om de economie voldoende te herstellen, is een smet op zijn blazoen.

Gevolgd: Naast links voelt Sunak ook rechts opkomen.

• In de uitslagen van Wellingborough en Kingswood is ook de opkomst van Reform UK op te merken. Dit is de nieuwe naam van de Brexit-partij die in 2019 opgericht werd door de rechtse politicus Nigel Farage.
• Sunak vreest voor zijn premierschap, en ziet de versplintering op rechts met lede ogen aan. “Een stem op iemand die niet de conservatieve kandidaat is, of dat nu Reform of iemand anders is, is gewoon een stem om (Labour-leider, red.) Keir Starmer aan de macht te brengen.”

Geheime WhatsApp-groep

Opgemerkt: Is een terugkeer van Liz Truss in de maak?

• Maar wat het nog erger maakt, is dat de rechtervleugel van de Conservatives zich steeds sterker profileert. Zij zijn het niet eens met het leiderschap van Sunak en de hoge belastingen.
• De grote aanjager van de onvrede is Liz Truss, de ex-premier die juist de belastingen wilde verlagen. Haar verregaande belastingshervormingen brachten de Britse pond in vrije val. Toen vervolgens minister van Financiën Jeremy Hunt de plannen noodgedwongen terugdraaide, zat er voor Truss niets anders op, ze nam ontslag. Met 45 dagen werd ze de kortst zittende Britse premier ooit.
• Ondertussen heeft Truss een schare rechts-conservatieven rond zich verzameld, waaronder ex-ministers Jacob Rees-Mogg en Suella Braverman. Op een bijeenkomst van de Conservatieven trok ze meer belangstelling dan Sunak.
• Het is onduidelijk of de plannen van Truss ook echt afscheuring beogen, of dat ze opnieuw partijleider wil worden. Tegelijk is er een geheime WhatsApp-groep met de naam ‘Evil Plotters’ die Sunak het liefst zo snel mogelijk willen zien vertrekken. Een aantal namen in die groep lekte uit, met als kopman Michael Gove. Vermoed wordt dat er een link bestaat tussen beide groeperingen.

Conclusie: Het kan niet anders of Rishi Sunak zal de aankomende verkiezingen verliezen. Hij laat dan een in twee gedeelde partij achter, waar het eigenlijk al sinds het Brexit-referendum bergaf mee ging.