Professor David Criekemans over de Zweeds-Turkse ruzie: “Turkije heeft de facto eigenlijk een vetorecht binnen de NAVO”

Turkije lijkt er alles aan te doen om het NAVO-lidmaatschap van Zweden te boycotten. Dat een extreemrechts politicus een Koran in brand stak vlakbij de Turkse ambassade in Zweden, zorgt alleen maar voor een diepere kloof tussen beide landen. David Criekemans, professor Internationale Politiek aan de Universiteit Antwerpen, sprak erover bij Business AM Radio.


Professor David Criekemans sprak op Business AM Radio over de relaties tussen Turkije en Zweden. Het volledige interview kan u hier beluisteren.


Waarom is dit belangrijk?

De Russische invasie van Oekraïne veroorzaakte een schokgolf door Europa. Verschillende landen schroefden hun defensiebudget op, terwijl Finland en Zweden ook nadachten over hun positie tegenover de NAVO. Op 5 juli ondertekenden beide landen een toetredingsprotocol, maar dat lidmaatschap lijkt er nog niet meteen te gaan komen. Turkije blijft dwarsliggen.

In het nieuws: Een extreemrechtse Zweedse politicus steekt een Koran in brand, vlakbij de Turkse ambassade in Stockholm.

  • “U kan zich natuurlijk al indenken dat dat intentioneel was”, zo zegt David Criekemans aan Business AM Radio. “Zweden heeft een traditie van 200 jaar neutraliteit, en de man wilde natuurlijk wat stokken in de wielen steken in de relatie tussen Turkije en Zweden over dat NAVO-lidmaatschap. Er zijn heel wat betogingen geweest in het Midden-Oosten, ook in Irak en Turkije, over dat incident. Want de premier van Zweden heeft gezegd dat hij de actie veroordeelt, maar dat hij tegelijkertijd de vrijheid van meningsuiting verdedigt”.
  • Het is het zoveelste incident tussen beide landen, dat de vraag kan gesteld worden of het nog goed komt. Eerst wou Turkije dat Zweden ingreep tegen een resem terroristische organisaties, die in Zweden onderdak zouden krijgen. Het gaat dan onder meer over de Koerdische organisaties PKK, PYD en YPG en de extreem moslim-conservatieve Gülen-beweging.

De essentie: Waarom doet Turkije zo lastig over de toetreding van Zweden tot de NAVO?

  • In Turkije lijken vooral de nakende verkiezingen op 14 mei mee te spelen in de beslissing van president Recep Tayyip Erdogan. “Erdogan zal bijna in hoogsteigen persoon dit soort van incidenten gebruiken om zijn eigen populariteit bij de Turkse bevolking wat op te vijzelen”, zo vertelt Criekemans.
  • “Turkije heeft een traditie om, als het iets wil bereiken binnen de NAVO, lastig te doen en op de rem te gaan staan. Het is ook zo dat er bepaalde sancties zijn tegen Turkije, in het kader van de Syrische oorlog, en vooral in de relatie met Rusland”, vervolgt hij. Het land maakt daarvoor handig gebruik van het unanimiteitsprincipe binnen de organisatie: als een nieuw land lid wil worden, moeten alle lidstaten akkoord zijn.
  • “De facto heeft Turkije eigenlijk een vetorecht binnen de NAVO, en dat moet dus uitgevlakt worden. Langs de andere kant durf ik wel zeggen dat er een nieuwe politieke realiteit is, bij de rest van de NAVO landen. Die gaan eigenlijk allemaal wel overstag, daar is er wel steun voor een Zweeds en Fins lidmaatschap”, zo vat Criekemans het euvel samen.

(fjc)

Meer