Wordt Vladimir Poetin door zijn adviseurs slecht geïnformeerd over de ware impact van de oorlog in Oekraïne? Amerikaanse en Britse inlichtingendiensten geloven alvast van wel. Inlichtingen die The New York Times kon inkijken, suggereren dat Poetins adviseurs te bang zijn om hem de volledige waarheid te vertellen.

“De achilleshiel van autoritaire regimes, is dat de mensen in zulke systemen de waarheid niet durven of kunnen spreken tegen de machthebbers. Volgens mij zien we dat nu gebeuren in Rusland”, zei Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken tijdens een bezoek aan de Algerijnse hoofdstad Algiers. Volgens Amerikaanse inlichtingen is de sfeer in het Kremlin onder het vriespunt. Door zijn autoritaire beleid zouden Poetins adviseurs hem misinformatie voeden, uit angst voor de gevolgen van het slechte nieuws over de sputterende invasie van Oekraïne en de verwoestende gevolgen van de internationale sancties op de Russische economie.

Schrikbewind

“We stemmen in met de conclusie dat Poetin niet volledig geïnformeerd wordt door zijn ministerie van Defensie”, zei Pentagon-woordvoerder John Kirby. Volgens Kirby heeft Poetin die situatie zelf gecreëerd. Door jarenlang een autoritair bewind te voeren, heerst er een angstcultuur binnen het Kremlin. Poetins adviseurs zijn daardoor herleid tot jaknikkers die hun autoritaire leider niet durven tegen te spreken. “Het feit dat hij niet over de volledige context beschikt, dat hij de ware omvang niet begrijpt waarmee zijn troepen in Oekraïne aan het mislukken zijn, dat is eerlijk gezegd nogal onbehaaglijk.”

Ook de Britse inlichtingendiensten melden dat de situatie bij het Russische leger er allesbehalve rooskleurig uitziet. “We zien Russische soldaten – die zonder wapens en moreel zitten – die weigeren orders uit te voeren, hun eigen voertuigen saboteren en zelfs per ongeluk hun eigen toestellen uit de lucht schieten”, zegt Jeremy Fleming, directeur van de Britse inlichtingendienst Government Communications Headquarters (GCHQ). “Hoewel Poetins adviseurs te bang zijn om hem de waarheid te vertellen, moet wat er echt gaande is en de toedracht van die foute inschattingen glashelder zijn voor het regime.”

Verdwenen minister

Door die misinformatie zou nu een breuk ontstaan zijn tussen Poetin en het ministerie van Defensie. Over de situatie van Sergej Sjojgoe, de Russische minister van Defensie, wordt al langer gespeculeerd. De minister heeft nochtans een sterke vertrouwensband met Poetin; die zou uit de vele vissersuitjes van de twee blijken, en de vakanties die ze geregeld samen spenderen.

Toch verdween hij enkele weken uit het publieke beeld. Volgens het Kremlin heeft dat met gezondheidsredenen te maken; Sjojgoe zou met hartproblemen kampen. Op 26 maart dook de minister kortstondig terug op: zo was hij in een clip van een teleconferentie te zien onder de deelnemers. Hoe dan ook doen de geruchten de ronde dat de minister hevig onder vuur zou liggen omwille van de tegenvallende invasie in Oekraïne.

Frustratie bij Poetin

Ondertussen zou het bij Poetin doordringen dat zijn adviseurs niet het volledige plaatje schetsen. Zo zouden twee topmannen bij de Russische geheime dienst (FSB) onlangs onder huisarrest geplaatst zijn en ondervraagd zijn geweest.

Desondanks geloven de Amerikaanse inlichtingendiensten dat Poetin blijft gevoed worden met misinformatie, en dat zijn adviseurs doodsbang zijn om slecht nieuws te melden. Onder hen zit de schrik er dik in persoonlijk verantwoordelijk gehouden te worden voor de mislukkingen van het Russische leger.

(lb)