Poetins mobilisatiecampagne verloopt alles behalve vlekkeloos. Jonge Russische mannen ontvluchten het land, wie overblijft wordt zonder enige training en met een bijzonder oude en slechte uitrusting naar het front gestuurd, om er simpelweg als kanonnenvlees te sterven. En met de winter op komst belooft het niet snel te gaan beteren.

De Russische autocraat Vladimir Poetin probeerde met het mobiliseren van 300.000 (of meer) reservisten de zinkende tanker dat zijn leger momenteel voorstelt, drijvende te houden. Tevergeefs: in veertig steden kwamen burgers op straat, waarbij al 2.400 mensen werden opgepakt, en er vluchtten de afgelopen week meer Russen naar het buitenland dan dat er sinds februari werden ingezet in Oekraïne.

Naar de Kaukasus en Azië?

Aan de enige grensovergang tussen Rusland en Georgië (de E117 die van Vladikavkaz naar Tblisi gaat) staan ellenlange files en wordt een beduidend hoger aantal passages opgetekend. De Russische ordetroepen kregen zelfs opdracht om aan de grens een mobilisatiecentrum op te zetten, om de jonge Russische mannen uit de menigte te plukken. Reizen per auto duurt ondertussen al enkele dagen en het risico om gepakt te worden is te groot. De huur- en verkoopmarkt van fietsen is in Vladikavkaz ondertussen wel aan het varen.

Ook meer in het oosten, aan de grens met Kazachstan, is het beduidend drukker dan anders. Verschillende Russen bouwden al zelfgemaakte tipi-tentjes om in te overnachten; de wachtrij om de grens over te kunnen loopt al op tot verscheidene uren.

Scandinavië dan maar?

Ook richting Finland en Noorwegen vluchten heel wat Russen, vooral zij die een paspoort hebben waarmee ze de Schengenzone binnen mogen. De vluchten vanuit Moskou en Sint-Petersburg naar de noordelijke stad Moermansk, van waaruit minibusjes de dienstweigeraars richting de grensovergang met Noorwegen brengen, zijn allemaal uitverkocht. De hotels in Kirkenes, de eerste Noorse stad na de grens, zijn allemaal volboekt: Russen wachten om van hieruit verder te vliegen richting Oslo of de rest van Europa.

Of toch maar gaan vechten

Wie niet vlucht of tijdens zijn tocht wordt opgepakt, wordt rechtstreeks naar het front gestuurd. Geen tijd voor een uitgebreide training, maar evenmin de soldaten ervoor: per legereenheid blijft er normaal gezien altijd een bataljon in de kazerne (via een roterend systeem), om daar krachten op te doen, te genezen van verwondingen of nieuwe rekruten te helpen opleiden. De oorlog in Oekraïne verloopt zo dramatisch dat al deze ‘reservetroepen’ nu bij de rest in de loopgraven liggen.

De reservisten die al tot aan het front werden gebracht, krijgen daar verouderde, verroeste wapens en uitrusting in de handen geduwd. Zo trekken de soldaten ten strijde met verroeste AK-47’s en krijgen ze rugzakken en helmen daterend uit de Eerste Wereldoorlog.

De situatie is zelfs zo dramatisch dat het tot ongevallen leidt: Russische reservisten moeten plots met een tank leren rijden, hoewel ze ook hier geen training voor kregen. Een kolonne van zeven tanks, met reservisten zonder training, werd naar Lyman gestuurd. Twee ervan raakten betrokken bij een ongeval.

De situatie aan het front, maar dus ook bij de reservetroepen, is ronduit dramatisch. En dan moet de winter nog komen: aan Oekraïense kant kan men rekenen op heel wat westerse donaties van winterkledij voor het leger. Twee dagen geleden maakte Litouwen bekend winteruitrusting voor maar liefst 25.000 soldaten naar het belegerde land te sturen. Aangezien de Russen vaak al zonder proviand voor twee dagen richting het front worden gestuurd, lijkt de kans klein dat het leger de verdeling van degelijke winterkledij wel georganiseerd krijgt.

(mah)