Hoeveel kost het nu in feite om dat krantencontract uit te voeren? En hoeveel (super)winst boekte Bpost daar dan op in het verleden, om zo de rest van het bedrijf te stutten?

• Voor de zomer reikte de voormalige CEO Dirk Tirez al elementen aan, door een stevige berekening op tafel te leggen in z’n nota aan de Europese Commissie: de kost zou maar 75 miljoen euro zijn, terwijl de uitgevers 105 miljoen betalen, en de overheid dus tot 125 miljoen euro per jaar zou willen gaan.
• Die discussie was meteen ook het onderwerp van de ondertussen beruchte ‘externe audit’ die Vivaldi in februari besliste te laten uitvoeren op de kost van het krantencontract. Maandenlang lukte het niet door Pierre-Yves Dermagne (PS) om het juiste auditkantoor te vinden, dat de opdracht wilde doen.
• En toen finaal een kantoortje gevonden werd in Brussel, kwam de conclusie, wel heel teleurstellend: “Er is meer onderzoek nodig”. 
• Binnen Bpost ontkracht men ten stelligste dat cijfer van Tirez, die 75 miljoen. “Totaal onrealistisch”, zo zegt een hoge bron daar, “het is veel meer”. Daar wijst men erop dat Tirez wel meer onwaarheden de wereld instuurde, volgens hen.
  • Daarbij schermt Bpost met de cijfers: in 2021 werden er in totaal 397,3 miljoen stuks bedeeld: 183,9 miljoen kranten en 213,4 miljoen tijdschriften. “Dan kom je met 75 miljoen kosten zogezegd aan 18,8 eurocent per stuk”.
  • “Maar gezien de minimumvergoeding die onlangs is vastgesteld voor pakketbezorgers, een activiteit die vergelijkbaar is met het bezorgen van post, namelijk aan 32,77 euro uur, zou dit betekenen dat de postbode 174 poststukken per uur moet bezorgen om binnen de 75 miljoen euro te blijven”.
  • “Dus dat betekent dat een poststuk in minder dan 20 seconden moet worden bezorgd, inclusief alle bewegingen die nodig zijn om van de ene brievenbus naar de andere te gaan. Inclusief de gebieden met een lage dichtheid? Onmogelijk dus.”
  • “En dan houden we nog geen rekening met het sorteren van de producten, het vervoeren van de producten van waar de uitgever ze aflevert naar waar ze moeten worden uitgedeeld, het gebouw, sorteermachines en vrachtwagens etc. zaken die niet zijn inbegrepen in het minimumloon, waardoor er nog minder ’tijd’ overblijft voor de distributie om binnen de kosten te blijven.”
• Maar tegenover die visie van Bpost staan dan weer de berekeningen van Michael Freilich (N-VA), het kritische Kamerlid dat heel het dossier bovenspitte. Hij wijst erop dat bij de vorige concessie Bpost liefst 61 cent per krant kreeg van de staat én nog eens 25 cent van de uitgevers. Dat zijn niet de berekeningen van het Kamerlid, maar de officiële cijfers van het BIPT, de waakhond voor de markt én van de FOD Economie. 
• “Waar ze dus de vorige jaren 61 cent kregen voor de bedeling, kunnen ze dan nu plots doen voor de helft van de prijs, aan 32 cent? En PPP kan het zelfs doen voor 18 cent?”, zo stelt hij de vraag.
• “Hoe is dit kunnen gebeuren? In welke mate speelde de politieke inmenging in het bedrijf, was er sprake van doorgestoken kaart door de aanbesteding op maat van bpost te schrijven, waarom is de voorkennis van bpost over de terugtrekking van een andere kandidaat nooit gemeld? Veel vragen waar enkel een Parlementaire onderzoekscommissie antwoorden op kan bieden”, zo zegt Freilich.
• Blijft het feit dat onderzocht zal moeten worden hoeveel de Belgische staat te veel betaalde voor de afgelopen krantenconcessie: dat geld moet de overheid immers terugvorderen van Bpost, wat het ook van plan is. Maar de prijsofferte die het bedrijf deze keer zelf indiende, wijst alvast op een erg groot verschil met de vorige contracten.