Noodzakelijke verkoeling: planten van bomen in steden dringt sterfte door oververhitting met bijna de helft terug

Het planten van meer bomen in steden zou het aantal mensen dat in de zomer door oververhitting sterft met bijna 40 procent kunnen verminderen, volgens een studie die dinsdag in het medisch tijdschrift Lancet is gepubliceerd.

Waarom is dit belangrijk?

Het hitte-eilandeffect is een fenomeen waarbij de temperatuur in steden aanzienlijk hoger is dan in de omliggende landelijke gebieden. Bakstenen, beton en geasfalteerde wegen houden namelijk veel meer warmte vast, dan bijvoorbeeld gras of water. Op zonnige zomerdagen kan het in steden hierdoor soms 4 tot 8 graden warmer zijn dan op het platteland. De aanwezigheid van vegetatie en water kan een positief effect hebben op de verkoeling

De essentie: Het planten van bomen in steden kan de temperatuur met gemiddeld 0,4 graden Celsius verlagen, waardoor het aantal sterfgevallen door oververhitting met 39,5 procent zou kunnen dalen. Dat zeggen onderzoekers van het Barcelona Institute for Global Health

  • Volgens hoofdauteur Tamara Lungman ondervinden steeds meer Europese steden de negatieve gevolgen van extreme klimaatschommelingen. “We weten al dat hoge temperaturen in stedelijke omgevingen verband houden met negatieve gezondheidsresultaten, zoals hart- en vaatziekten, ziekenhuisopname en vroegtijdige sterfte”.
  • Volgens de WHO stierven afgelopen zomer minstens 15.000 mensen als gevolg van het hete zomerweer. De gezondheidsorganisatie stelt dat hittestress de belangrijkste doodsoorzaak is, waarbij extreme temperaturen een gevaar vormen voor mensen met chronische hartaandoeningen, ademhalingsproblemen en diabetes.
  • Volgens Lungman had bijna 40 procent van deze sterfgevallen voorkomen kunnen worden als de stedelijke boombedekking tot 30 procent was verhoogd. Momenteel bedraagt het Europese gemiddelde zo’n 15 procent.
  • Bomen hebben om een aantal redenen een verkoelend effect: de temperatuur eronder is lager door schaduwvorming, ze verdampen water en ze absorberen minder zonlicht dan bijvoorbeeld asfalt. Een goed bewaterde boom kan 40 liter water per dag verdampen, wat de omliggende lucht afkoelt.
  • Het onderzoek biedt stadsplanners mogelijkheden om de gevolgen van de stijgenden temperaturen tegen te gaan, zegt Kristie Ebi van de Universiteit van Washington. “Uiteindelijk zijn alle aan hitte gerelateerde sterfgevallen te voorkomen. Niemand hoeft te sterven door de hitte”, aldus Ebi.
Thermografisch beeld met lichte gebieden die overeenkomen met hogere temperaturen, met heet verhard trottoir (R) in contrast met een kouder grasveld (L), ter illustratie van het stedelijk hitte-eilandeffect. (Foto door Smith Collection/Gado/Getty Images)

Zien en ruiken van bomen

Ook nog: Het planten van meer bomen betekent ook een flinke daling van de elektriciteitsrekening. In de VS wordt bijna een zesde van alle opgewekte elektriciteit gebruikt om gebouwen te koelen, wat jaarlijks 40 miljard dollar kost, zeggen onderzoekers van MIT.

  • Yadvinder Malhi van de Universiteit van Oxford zegt dat meer dan de helft van de wereldbevolking leeft in steden. Volgens de hoogleraar zullen bomen daarom van cruciaal belang zijn om stedelijke gebieden weerbaar te maken tegen klimaatverandering. “Naast een afkoelend effect hebben bomen bijkomende voordelen. Veel studies tonen aan dat alleen al het zien en ruiken van bomen de gezondheid en het welzijn van inwoners ten goede komt”.

(as)

Meer