Al dagen loopt in Nederland de discussie over de juiste berekeningsmethode van de inflatie. Ook in België kan die vraag gesteld worden.
Daarbij rekent men de energieprijzen aan, alsof iedereen ze vandaag zou betalen, eerder dan rekening te houden met bestaande contracten. Dat wakkert de officiële cijfers enorm aan, als de energieprijs piekt. En dat duwt dan weer onrust over de koopkracht naar vakbonden, en hogere indexeringen van de lonen, naar de werkgevers.
- De bevoegde vicepremier, minister van Werk Pierre-Yves Dermagne (PS), legde die zaak voor aan Statbel, de dienst statistiek in België die de hoogte van de inflatie bepaalt. Want al in het voorjaar maakte men zich zorgen over een te forse berekening van de stijgende prijzen: “Nu zijn er indicaties dat energieprijsindicatoren de reële gemiddelde facturen mogelijk overschatten en de impact van prijsschommelingen (naar boven en beneden) uitvergroten en vervroegen”, zo schreef Dermagne aan Statbel.
- Die kaatste toen de bal terug: het is een Europees opgelegde methode, die ook de dienst statistiek van de EU, Eurostat, hanteert. “De oude prijzen van de contracten die in het verleden werden afgesloten worden echter niet gevolgd”. Daarbij geven ze een voorbeeld, dat eigenlijk de kritiek bevestigt, maar hun berekeningsmethode uitlegt: “Hoeveel is de prijs van huisbrandolie momenteel, ook al hebben veel gezinnen reeds enkele maanden geleden hun huisbrandolie laten leveren. Hoeveel is de prijs van een reis naar bestemming x op dit moment, ook al zijn sommige gezinnen op een ander moment naar die zelfde bestemming gegaan. Hoeveel is de prijs van een auto nu, ook al koopt niemand uiteraard elke maand een auto, enz. …”
- “Los van het feit dat we hierdoor zouden afwijken van de principes zoals deze ook voor andere producten gehanteerd worden en dat het koppelen van verschillende methoden niet eenvoudig zal zijn, is het grootste probleem om oude contracten in aanmerking te nemen namelijk dat statistische instellingen niet weten wanneer een contract werd afgesloten. Ook regulatoren weten dit momenteel niet”, zo zegt Statbel.
- De economische raad SERV adviseerde daarop om dan met een eenvoudig 12 maandelijks voortschrijdend gemiddelde te werken. Maar ook dat kan zomaar niet, volgens Statbel: gezinnen veranderen niet netjes elk om de 12 maanden van contract. Plus: “We kunnen ons niet loskoppelen van het Europese systeem”.
