De oorlog in Oekraïne heeft niet alleen een impact op de energieprijzen. Zowel Oekraïne als Rusland zijn ook belangrijke uitvoerders van allerhande voedingsproducten, zoals graan en zonnebloemolie. Daardoor zijn die producten niet altijd voorradig, waardoor producenten naar alternatieven moeten grijpen. Die wijzigingen staan soms niet vermeld op het etiket van het eindproduct.
Het militaire conflict in Oekraïne treft ons op meer manieren dan we zouden denken. De oorlog aldaar heeft namelijk ook vergaande gevolgen voor enkele voedingsproducten in ons land. Rusland en Oekraïne zijn bijvoorbeeld belangrijke uitvoerders van graan. Die twee landen zijn goed voor zo’n derde van de wereldwijde tarwe-export.
Door de oorlog ligt die uitvoer zo goed als stil. Viktoria Abramtjsenko, de Russische vicepremier, had vorige maand al beslist om de uitvoer van tarwe, gerst en rogge tot 30 juni aan banden te leggen. Gevolg: de graanprijzen zitten fors in de lift.
Alternatieven voor zonnebloemolie
Ook voor zonnebloemolie zijn we in grote mate afhankelijk van de twee Oost-Europese landen. 75 procent van de gebruikte zonnebloemolie is afkomstig uit die regio’s. De voedingssector gebruikt die olie in tal van producten, bijvoorbeeld voor de productie van margarine. Het Nieuwsblad merkt op dat door de leveringsproblemen veel voedingsproducenten nu alternatieven gebruiken voor zonnebloemolie.
Het gebruik van alternatieven heeft wel één opvallend gevolg: de ingrediënten van het product komen daardoor niet altijd overeen met wat er op het etiket staat. Wettelijk gezien is dat niet in orde, want de ingrediënten moeten duidelijk en correct op het etiket staan. Alleen hebben tal van producenten die etiketten op voorhand besteld, waardoor er zogezegd fouten op vermeld staan.
Regering neemt maatregelen
Volgens de sectorfederatie Fevia zou het vervangen van al die etiketten heel de productie in de war gooien. Daarom drong de federatie er bij de federale regering op aan om wat pragmatischer te zijn. Ministers Pierre-Yves Dermagne (PS), David Clarinval (MR) en staatssecretaris voor Consumentenbescherming Eva De Bleeker (Open VLD) hebben nu een plan klaar. In het geval van zonnebloemolie moet de verpakking voor één keer niet strikt overeenkomen met de inhoud.
De producenten moeten wel de FOD Economie, de FOD Volksgezondheid en het FAVV op de hoogte brengen van de aangepaste ingrediënten. Voorts komt er een platform online waarop de supermarkten kunnen nagaan in welke mate de ingrediënten zijn aangepast. Zij kunnen vervolgens de klanten op de hoogte brengen van de wijzigingen via affiches. Deze versoepeling van de regels geldt weliswaar enkel voor zonnebloemolie.