In het nieuws. Zowel het IMF als de OESO verwachten dat Duitsland dit jaar de slechtste prestatie van alle grote economieën zal leveren.

Te lang te weinig geïnvesteerd in nieuwe technologie

Zoom in. Het succes in traditionele sectoren heeft lang de onvoldoende investeringen in nieuwe technologieën gemaskeerd.

• Duitsland’s traditionele sterkte in de auto-industrie is in gevaar. De grote merken in de snelgroeiende elektrische voertuigensector verliezen marktaandeel aan goedkopere Chinese concurrenten.
• De Duitse gas- en elektriciteitsprijzen zijn nog steeds hoger dan in veel niet-Europese landen. De productie in Duitsland’s energie-intensieve industrieën zoals chemie, glas en papier is sinds het begin van het jaar met 17 procent gedaald, schrijft The Financial Times. Wat wijst op blijvende verliezen.
• De groei wordt ook geremd door de diepgewortelde bureaucratie en uitgebreide bedrijfslicentieprocedures.
• De concurrentiekracht van het land is gestaag verzwakt door stijgende arbeidskosten, hoge belastingen, verstikkende bureaucratie en een gebrek aan digitalisering in de publieke sector.
• Meer dan enig ander groot westers land is Duitsland afhankelijk van China, ? wat het extra vatbaar maakt voor geopolitieke onrust.
• Bovendien staat het land voor de uitdaging dat de komende vijf jaar zo’n 2 miljoen werknemers met pensioen zullen gaan.
  • In de bedrijfswereld raakt 40 procent van de vacatures niet ingevuld; in Berlijn ontbreekt 1 leraar op 2 in het onderwijs. (Lees verder onder de grafiek).

Na Agenda 2010 nu tijd voor Agenda 2030

Zoom out. Twintig jaar geleden onderging Duitsland – onder impuls van massawerkloosheid en de ‘Agenda 2010’-hervormingen gedicteerd door toenmalig bondskanselier Gerhard Schröder ? – een indrukwekkende omslag.

• Het waren Schröders moedige, maar impopulaire “Agenda 2010”-arbeidsmarkthervormingen die het Duitse concurrentievermogen op vlak van arbeidskost konden herstellen. Sindsdien was die arbeidskost stabiel gebleven. Dit was mede te danken aan verantwoorde loonmatiging die tussen werkgevers en werknemers werd overeengekomen. 
• Om bij te blijven met de concurrentie moet het land deze prestatie opnieuw evenaren.
• De opkomst van de uiterst-rechtse AfD, die volgens recente peilingen de tweede partij van het land zou worden, heeft de traditionele partijen verlamd om actie te ondernemen. Grote hervormingen zouden die partij in de kaart spelen, wordt gevreesd.
• Tot het zover komt is de voormalige leider volgens het liberale weekblad The Economist, weinig meer dan een achterblijver.