De laatste hervorming biedt geen oplossing voor de financieringsproblemen voor pensioenen van vastbenoemde ambtenaren. Integendeel, ze kan de problemen volgens het Rekenhof zelfs verergeren. Het Hof onderzocht of de werking waarmee de pensioenen worden gefinancierd, duurzaam is en of de FPD de responsabiliseringsbijdrage correct berekent. Deze hervorming komt uit de vorige regering.
Het Rekenhof concludeert dat de laatste hervorming de financieringsmoeilijkheden niet oplost en zelfs kan verergeren. De FPD kent minder bijdrage toe aan lokale besturen zoals gemeenten, OCMW’s, provincies, politiezones, etc. Dat zijn allemaal besturen die zelf een aanvullend pensioen aanbieden aan hun contractuele personeelsleden.
Statutair vs. contractueel
De wettelijke pensioenen voor statutaire ambtenaren zijn een pak hoger dan die voor contractuelen. Net als in de privé, wordt het pensioen voor contractuelen berekend op basis van het loon over heel de carrière. Bij statutairen wordt enkel gekeken naar de laatste tien jaar van de carrière. Dat zijn normaal de best betaalde jaren.
Statutairen financieren hun pensioenen voor een groot deel zelf: de bijdragen die ze in een bepaald jaar betaald hebben, financieren de pensioenen van dat jaar. Ze hebben dus een gemeenschappelijk pensioenfonds. Toch is die werking volgens het Rekenhof niet houdbaar omdat de financiering van pensioenen van statutaire werknemers op die manier afhangt van een steeds kleiner wordende groep van actieve werknemers.
Vicieuze cirkel
Het probleem is dat het aantal statutaire werknemers steeds vaker voor een contractueel statuut gaat, omdat ze dan minder bijdrage moeten betalen. Ook verschillen de statuten in verloning en kosten ze de werkgever minder. Dat creëert een vicieuze cirkel: de te betalen bijdrage voor statutairen neemt toe, dus het aantal statutaire werknemers neemt af, waardoor de bijdrage voor de overgebleven statutairen weer toeneemt.
Deze financieringswijze brengt het evenwicht van het gemeenschappelijk pensioenfonds in gevaar, versnelt het einde van de solidariteit en leidt tot onevenwichtige overdrachten tussen lokale overheden.
Verslag aan minister
Het Rekenhof formuleert in zijn verslag aanbevelingen voor de wetgever, voor de minister van Pensioenen, voor de FPD en voor het beheerscomité van het gesolidariseerde pensioenfonds om de loonkosten van contractuelen en vastbenoemden naar elkaar toe te laten evolueren.
De bedoeling is om de responsabiliseringsbijdrage op een houdbaar niveau te handhaven, de stimulans voor het opbouwen van een aanvullend pensioen te financieren buiten het fonds om en het toezicht door de FPD te verbeteren.
Minister van Pensioenen Karine Lalieux, verklaart dat de ministerraad haar heeft gevraagd zich over de financieringsproblemen van de pensioenen van de lokale besturen te buigen en dat ze daarbij zal steunen op de vaststellingen en aanbevelingen in het verslag van het Rekenhof.
Lees ook:
- Ruim helft jongeren gelooft niet dat overheid de pensioenen zal kunnen betalen
- PS op oorlogspad na slechte peilingen: dossier pensioenen komt deze maand op tafel
(jvdh)