Open Vld kreeg een oplawaai van de kiezer. Zoals de peilingen voorspelden, doken de liberalen onder de 10 procent. Voorzitter Tom Ongena neemt de vlucht vooruit en kondigde gisteravond al zijn ontslag aan.

In het nieuws: Ongena roept op tot nieuwe voorzittersverkiezingen waarbij hij zelf geen kandidaat meer zal zijn.

• De facto komt die aankondiging neer op een ontslag. De benoeming van Ongena verliep dan ook niet zonder slag of stoot. Er kwamen geen open voorzittersverkiezingen, maar Ongena werd door de partijtop aangeduid. Daarbij werden de statuten handig omzeild.
• Ongena gold als een vertrouweling van premier Alexander De Croo, waarrond ook de hele campagne van Open Vld was opgebouwd. Nu De Croo geen stand houdt als sterk figuur die kiezers kan overtuigen, is het Ongena die daar de prijs voor betaalt.
• “Onze partij staat voor een grondige vernieuwingsorganisatie. We moeten ons herbronnen. En ik ga mezelf niet opvolgen, dat is zeker”, klinkt het bij Ongena in het slotdebat op de VRT. Wanneer er dan voorzittersverkiezingen komen, is wel nog niet bekend.
• En met dit resultaat gaat Open Vld ook resoluut naar de oppositie, wist Ongena te vertellen. “Onder de 10 procent hebben wij geen mandaat om een rol van betekenis te spelen. De kiezer heeft gezegd dat we niet meer nodig zijn”.

Gevolgd: The morning after levert een beduusde premier en ontevreden kopstukken op.

• “Ik was het boegbeeld van deze campagne en ik neem dan ook de verantwoordelijkheid van dit resultaat”, klonk het gisteren bij De Croo in zijn speech. Een sentiment dat hij vanochtend herhaalt. “Het is een zeer slechte uitslag en ik ben daar als boegbeeld verantwoordelijk voor. (…) Wat dat betekent, ga ik eerst intern bespreken”.
• De Croo gaf al eerder aan dat hij niet in het Parlement wil zitten, en al helemaal niet in de oppositiebanken. Het was premier of niets, en het is niets geworden.
• Maar eigenlijk hoeft dat niet veel te betekenen. Want een Europese topjob kan nog altijd. Hoewel de liberale Renew-fractie ook Europees erop achteruit ging, is men in Europa wel vol lof over de diplomatieke capaciteiten van De Croo. Of het Hoge Buitenlandvertegenwoordiger wordt, of een andere job, dat is in handen van Commissievoorzitter Ursula von der Leyen, die met haar Europese Volkspartij de grootste werd.
• Op binnenlands niveau regent het onthutste maar stevige reacties van Open Vld-kopstukken. “Er zijn een aantal strategische fouten gemaakt in deze campagne. Vivaldi was geen gemakkelijke coalitie, maar er is een liberale partij in dit land die wél een enorme winst geboekt heeft, terwijl wij het grootste verlies geleden hebben. Daar moet je je vragen bij stellen”, zegt ex-voorzitter Egbert Lachaert.
• Vincent Van Quickenborne (Open Vld) heeft het over “herbronning en vooral een nieuwe generatie”, waar hij zichzelf niet bij rekent. “Het zou heel onverstandig zijn om nu te gaan patroneren.”
• En éminence grise Karel De Gucht heeft het over een “gewaagde gok van De Croo die niet gelukt is”. Hij haalt aan dat het aanbod van De Croo aan N-VA-voorzitter Bart De Wever om samen een centrumrechtse regering te vormen, duidelijk niet gewerkt heeft.