De liberalen vieren 175 jaar een liberale partij in België. Al eerder dit jaar was er een officiële viering, op de plek waar de voorloper van MR en Open Vld gesticht werd: het Brusselse stadhuis. Maar toen waren er nog allerlei coronamaatregelen, die een echt feest verhinderden. Daarom doet men het nu deftig over, met 4.000 leden, in Paleis 12 van de Heysel. En meteen schuift een pleiade aan liberale sterren aan: Mark Rutte en Xavier Bettel komen, de premiers van Nederland en Luxemburg, net als de voorzitter van de Europese Raad, Charles Michel.
- Zeker Rutte is een vette knipoog naar N-VA, waar voorzitter Bart De Wever beweerde dat de rechts-liberale VVD “de Open Vld kotsbeu is”. Maar diezelfde Rutte gaat nu dus netjes meevieren, met de Vlaamse liberalen, die een meer centrumkoers varen dan de VVD.
- Het wordt verder vooral uitkijken naar de speeches. Georges-Louis Bouchez (MR) is op dat vlak een echt beest, hij zal weinig moeite moeten doen om zijn Vlaamse tegenhanger Egbert Lachaert (Open Vld) in de schaduw te zetten. Aan Vlaamse kant is uiteraard vooral premier Alexander De Croo (Open Vld) de ster, met daarrond een aantal jongere figuren zoals de Gentse burgemeester Mathias De Clercq.
- Dat de vergelijkingen tussen Bouchez en Lachaert gretig gemaakt worden in de pers, hoeft niet te verwonderen: de MR-voorzitter voert steeds meer een bewuste ‘Vlaamse strategie’, waarin hij zijn beeld van het liberalisme wil komen verkopen in het noorden van het land. Dat hij daarbij zijn evenknie aan Vlaamse kant eigenlijk constant doet verbleken, zowel oratorisch als ideologisch, lijkt niet te deren.
- Het is dan ook met nauwelijks verholen ambitie dat Bouchez de andere kant van de taalgrens opzoekt, ondanks zijn nog steeds erg gebrekkige Nederlands: de jonge Waal wil op een dag zijn intrek nemen in de Zestien. Niet helemaal onlogisch, gezien zijn MR ook in zetels ruim groter is dan de Open Vld.
- Het premierschap binnen Vivaldi is deze keer door een reeks toevalligheden bij de Vlaamse liberalen geland, maar Bouchez denkt op langere termijn. Hij blijft dus rusteloos op zoek naar persoonlijke profilering, ook al levert hem dat in peilingen in Franstalig België voorlopig bitter weinig resultaat op: hij stijgt maar niet in de lijstjes.
- Open Vld heeft ondertussen weinig andere keuzes dan alles in te zetten op één man: de figuur van de premier. Al veel langer is er sprake van om de naam van de partij te lozen, of te vervellen, een plan dat voorzitter Lachaert ook koesterde. Maar diens mogelijkheden lijken beperkt: “We hebben nu maar één optie, dat is alles inzetten op onze eerste minister, en daarrond iets bouwen”, zo stelde een oude krijger van Open Vld onlangs in een confidentieel gesprek.
- Overigens liep Lachaert deze week verder schade op, na zijn ultimatum in Antwerpen. Daarbij had hij van N-VA en Vooruit duidelijkheid geëist, om in de Antwerpse coalitie twee schepenen te kunnen claimen, waaronder Willem-Frederik Schiltz. Het ultimatum verstreek geruisloos, en Open Vld staat nu meer dan ooit met weinig tot niets in handen in de koekenstad. Vroeg of laat zal ook daar toch een uitleg aan gegeven moeten worden.
- Op het programma verder een hele reeks sprekers vanavond, naast de twee Belgische voorzitters. Daarbij dus de eerste ministers van Nederland, Luxemburg, maar ook Kaja Kallas van Estland en Micheál Martin van Ierland, allemaal lid van de Alde-fractie van de liberalen in het Europees Parlement.
- In die zin is het verbazingwekkend en voor de liefhebbers van het betere speechwerk ook jammer dat oud-premier Guy Verhofstadt het woord niet krijgt. Met Didier Reynders, Sophie Wilmès én Michel en Bouchez spreken vier mensen van de MR. Van Open Vld enkel Lachaert en de premier. De oud-premier is verontschuldigd, hij zit op een persconferentie in Straatsburg.