In Brazilië wint voormalig president Luiz Inacio Lula da Silva het in de tweede stemronde nipt (50,9 procent versus 49,1 procent) van zittend president Bolsonaro. Lula forceert zo een historische derde ambtstermijn, want nooit eerder in de geschiedenis van Brazilië is iemand drie keer president geweest. Het is ook de eerste keer dat een staatshoofd niet wordt herkozen.
Ook Brazilië schuift op naar links; Lula wint erg nipt een derde ambtstermijn
Waarom is dit belangrijk?
De nipte overwinning van Luiz Inacio Lula da Silva garandeert zo goed als zeker een voortzetting van de polarisatie die het land tekent. Jair Bolsonaro plukte maanden geleden al een hoofdstuk uit het Trump-handboek en insinueerde dat de overwinning hem enkel ontstolen kon worden. Vraag blijft of 'de Trump van de Tropen' zijn nederlaag zal toegeven. De verkiezingen in de grootste economie van Latijns-Amerika breien een vervolg aan een golf van recente linkse overwinningen in Chili, Colombia en Argentinië.In de tweede ronde van de presidentsverkiezingen haalt Lula het met een miniem verschil van zittend president Jair Bolsonaro (PL). Met alle kieslijsten geteld, wint de kandidaat van de Arbeiderspartij (PT) 50,9 procent van de stemmen tegen 49,1 procent voor zijn uiterst-rechtse tegenstander. In totaal haalt Lula twee miljoen stemmen meer op een totaal van zo’n 155 miljoen. De opiniepeilingen, die Lula een voorsprong van 6 procent gaven, zaten er – net als in de eerste stemronde – opnieuw flink naast.
Een spectaculaire comeback
Met zijn overwinning realiseert Lula een spectaculaire comeback. Van 2003 tot 2010 was hij al president van Brazilië. Hij dankte zijn populariteit aan een sociaal beleid dat miljoenen Brazilianen uit de armoede haalde. Daarna werd Lula beschuldigd van corruptie en bracht hij anderhalf jaar in de gevangenis door. In maart dit jaar draaide het Hooggerechtshof zijn veroordeling terug.
Verschillende staatshoofden waren erg snel om Lula te feliciteren. Onder hen de Amerikaanse president Joe Biden en EU-buitenlandbaas Josep Borrell. Ook de Spaanse premier Sanchez en de Franse president Macron meldden zich snel na de definitieve uitslag met gelukwensen. Vooral deze laatste had een slechte relatie met Bolsonaro, die hij passiviteit inzake de milieukwestie verweet.
“Brazilië is terug en niet langer een internationale paria”, aldus Lula, die de gelukwensen verwelkomde. Hij riep op tot hernieuwde samenwerking met de Verenigde Staten en de Europese Unie.
Wat doet Bolsonaro?
Jair Bolsonaro wilde zondagavond niemand ontvangen. Ministers en afgevaardigden die hem na de uitslag van de verkiezingen probeerden te bezoeken, kregen te horen dat de president op dit moment niemand wil zien, zelfs niet zijn naaste bondgenoten. Het blijft dus wachten op zijn reactie.
Arthur Lira, de Voorzitter van de Kamer van Afgevaardigden en een bondgenoot van Jair Bolsonaro, zei wel dat de wil van de meerderheid bij de stembusgang “nooit betwist mag worden” en dat men geen revanchisme of vervolging moet voeden, omdat het tijd is “om vooruit te kijken”.
(wb)