Met haar onhandige diplomatie wakkert China ook in Zuidoost-Azië angst aan. De oorlog in Oekraïne laat zien hoe weerloos kleinere landen zijn wanneer de grote jongens het internationale recht met de voeten treden. Uit recent onderzoek van het Iseas Yusof Ishak Institute (Singapore) blijkt dat 58,1% van de ondervraagden in de ASEAN-landen (dat is een organisatie van tien landen in Zuidoost-Azië) er geen vertrouwen in heeft dat China het juiste zal doen met betrekking tot zaken als wereldvrede, veiligheid, welvaart en bestuur.

De reacties weerspiegelen het onbehagen over China’s agressieve acties in de Zuid-Chinese Zee en de vrees voor een steeds grotere economische dominantie van zijn reusachtige noorderbuur. Maar er is meer.

Afhankelijkheid van Rusland brengt China in moeilijke papieren

• De belangrijkste handelspartner van de Russen is China (17,9 procent van alle import en export). Dat land veroordeelt de Russische agressie alvast niet vanwege “ingewikkelde en specifieke” kwesties tussen Moskou en Kiev. Een blik op de website van staatskrant Global Times verraadt veel: het woord ‘oorlog’ is niet terug te vinden. Steunbetuigingen alom en kritiek op de Verenigde Staten.
• China is ’s werelds grootste importeur van olie en de op één na grootste importeur van gas. In de afgelopen vijf jaar heeft het zijn energieaankopen in Rusland verdubbeld. Maar nu een vat olie meer dan 100 dollar kost, wordt het onmogelijk dit tempo aan te houden. 
• China wordt daarenboven geconfronteerd met wat het Ministerie van Landbouw “de slechtste tarweoogst in de geschiedenis van het land” noemt (een gevolg van hevige regens). Peking heeft reeds aangekondigd de invoer van tarwe met 50% te moeten verhogen. Rusland en Oekraïne produceren 30% van alle tarwe dat in de wereld wordt geëxporteerd. Nu de tarweprijs de voorbije dagen met 35% steeg, zal China die prijs niet langer kunnen betalen.
• Xi Jinping en Poetin ontmoetten elkaar kort voor de start van de Winterspelen in Beijing vorige maand. Ofwel wist Xi van Poetins plannen om Oekraïne binnen te vallen, ofwel wist hij er niet van en werd hij door Poetin in de luren gelegd. Welke van de twee opties de juiste is, maakt niet uit; Xi is voor de rest van de wereld in beide gevallen de verliezer.
• Tenslotte wil Xi Jinping dit najaar een derde ambtstermijn claimen. Dat gebeurt op een moment dat de economische groei van het land de laagste is in 30 jaar. En dat tegen de achtergrond van inflatie, energietekorten en zelfs voedselspanningen.

Iets zal moeten veranderen.