De PS zette de voorbije dagen de deur open voor hogere loonstijgingen. Dat is op dit moment een slecht idee. In de nasleep van de zwaarste economische crisis sinds de Tweede Wereldoorlog is het onzinnig om loonstijgingen vast te leggen alsof er niets aan de hand is.
Nog voor het loonoverleg voor de periode 2021-2022 goed kon beginnen, bliezen de vakbonden de onderhandelingen al op. Daarmee willen ze de bal in het kamp van de regering leggen, in de hoop om langs die weg hogere loonstijgingen af te dwingen. De voorbije dagen leken zowel minister van werk Dermagne als staatssecretaris Dermine mee te stappen in die pleidooien voor hogere loonstijgingen. Daarmee dreigen ze evenwel de economische realiteit uit het oog te verliezen.
Door de coronacrisis kromp de Belgische economie in 2020 met bijna 7%, de
zwaarste klap sinds de Tweede Wereldoorlog. Voor 2021 wordt beterschap
verwacht, maar de verwachtingen daarvoor werden de jongste weken al terug neerwaarts bijgesteld. Dat de eerste maanden van het jaar nog moeilijk zullen blijven, staat nu al vast. Over de kracht van het daaropvolgende herstel is er voorlopig vooral veel onzekerheid. Sowieso zitten er nog heel wat faillissementen en jobverliezen aan te komen. Zo vreest Graydon dat in de nasleep van deze crisis zo’n 50.000 bedrijven failliet zullen gaan. De Nationale Bank verwacht op haar beurt dat
er netto 100.000 jobs verloren gaan.
Tegen deze dramatische economische achtergrond ligt vandaag voor 2021-2022 een loonstijging van 3,2% op tafel (2,8% indexering plus 0,4% reële marge). Volgens de vakbonden is dit ruim onvoldoende. Om dat in perspectief te plaatsen: sinds 2009 stegen de lonen gemiddeld met 3,7% per periode van twee jaar. In de nasleep van de diepste economische crisis sinds de Tweede Wereldoorlog willen sommigen dus een loonakkoord in lijn met het gemiddelde van de voorbije jaren, net alsof er niets aan de hand is. Daarmee dreigen we onszelf (nog maar eens) in de voet te schieten.
De realiteit is dat de 3,2% die vandaag op tafel ligt voor veel bedrijven onhaalbaar is.
Het herstel van de economie na deze crisis moet toch vooral komen van de
bedrijven. De mate waarin die kunnen inspelen op het internationale herstel zal daarbij een cruciale factor zijn. Tegen de achtergrond van al de onzekerheid die dat herstel vandaag overschaduwt, is het nu niet het moment om risico’s te nemen met al te forse loonstijgingen. Die dreigen nog meer bedrijven in moeilijkheden te brengen, wat onvermijdelijk gevolgen zou hebben voor de werkgelegenheid. Op die manier dreigen we het herstel al te ondermijnen nog voor het begonnen is.
De auteur Bart Van Craeynest is hoofdeconoom bij Voka en auteur van het boek ‘Terug naar de feiten’.